Organisatie en Beleid Bijeenkomst 1: Werken in een organisatie I Hafida El-Gharbaoui Kamer 02.345 H. El -Gharbaoui@hr.nl www.med.hr.nl/gharh
Welkom!
Programma vandaag: Modulehandleiding doornemen College werken in een organisatie I (H1 en H2) Verwerkingsopdracht 1
Je krijgt in deze module: inzicht in de manier waarop organisaties (non- profit) in elkaar zitten. inzicht in de manier waarop organisaties werken. inzicht hoe het beleid in organisaties tot stand komt. inzicht hoe jij, en jouw team, daarop invloed hebt/ hebben!
Hoe? Hoor- en werkcollege boek Ytsma in stappen in kaart brengen van je eigen (stage) organisatie adhv dit boek. Verwerkingsopdrachten Thuisopdrachten (allebei in SHL) Wk 4/5 presentaties Wk 6 inleveren eindopdracht (itt overzicht shl!).
Samenstellen SWOT groepjes
College H1 Ytsma …leg uit! Organisatie = ORGANON (gereedschap) instrument om bepaalde doelen te bereiken. Een bepaalde VORM kiezen. Basis is de verdeling van werkzaamheden over de beschikbare mensen. Soms gaat dit vanzelf (feestje, groepjes samenstellen). Soms niet ( grote organisatie)
HRO ISO Peda Sph IvL Lvo Basisstructuren organisatie wordt gekenmerkt door basiselementen, zoals medewerkers, taken, functies, zo bestaat er een structuur. Deze moet dienen als hulpmiddel om doelen te behalen! Dus FLEXIBEL. ‘harkjes’ = skelet van de organisatie = organigram.
Organisatie afdelingen Structuur moet functioneel zijn! Op basis van: - Product - Geografie - Proces - Klant - Functies HRO ISO Peda Sph IvL Lvo Op basis van de volgende ‘bouwstenen wordt een organisatie ingericht’: - Product bijv. boeken en digitale producten bij een uitgever - Geografie op basis van indeling in gebied - Proces proces is keten van gebeurtenissen. schakel is afdeling, bijv zorg rondom een chronisch zieke - Klant doelgroep, bijv afd volwassen en Jeugd - Functies functionele indelingen, bijv directer – staf - uitvoerend
Mechanische vs organische organisatie Specialisatie Strakke indeling Bevelvoering Span of control klein Centraal georganiseerd Formeel Organisch soc. behoeften Cros functioneel Hiërarchie laag Span of control breed Decentraal georganiseerd Informeel dit is een andere manier om organisaties te classificeren. Je kijkt naar hoe ze werken! hoe gaan ze om met macht, taken bevoegdheid etc.? mechanisch: technisch, gesloten, streng, controleerbaar, bureaucratisch organisch: intuitief,contact, dynamisch, aanpassen, gebaseerd op de sociale behoeften van de medewerkers span wijdte = span of control = hoeveel ondergeschikten heeft een leider onder zich?
Bekende Organisatiestructuren 1. Lijn organisatie 2. Lijn-(functionele)staf organisatie bevelvoering via hiërarchische lijn van boven naar beneden! functionele staf als staf een dwingend karakter gaat krijgen, zelfstandig, meer macht.
vervolg organisatiestructuren 3. Matrix organisatie vakspecialisten worden uit de organisatie gehaald en op een bepaald project gezet. uitgangspunt blijft lijn staf organisatie, maar projecten gaan daar dwars doorheen.
vervolg organisatiestructuren 4. Projectorganisatie 5. Netwerk (regie) organisatie 4. Projectorganisatie; medewerkers zijn gegroepeerd in projecten die opgeheven worden als het doel is bereikt. nadeel; geen eigen ‘huis’ voordeel dynamiek. 5. Netwerk (regie) organisatie: organisatie voert slechts regie; uitvoering door zelfstandig opererende diensten. bijv afvalophalen of ziekenhuis specialisten. of docenten inhuren op hogeschool!
Mintzberg canadees die zei dat er geen vaste organisatie modellen zijn maar dat iedere structuur wordt bepaald door zijn omgeving! Vijf basiselementen (zie figuur). de mix hiervan vormt de vorm vd organisatie. verschillende structuren mogelijk; lees blz 25! directie middenkader technische diensten ondersteunende staf uitvoering
tenslotte…winst of niet? profit: door winst gedreven non-profit: winst is geen onderwerp, vaak ideëel en betaald uit belasting, subsidies etc. not for profit: doen alsof er winst is; softe non-profit organisatie neem elementen uit profit organisatie over!
H2 Beleid en strategie Beleidsplannen bevatten informatie over: Doelen Missie Strategische keuzes Waar staan we en waar gaan we heen? Waarom doen we dit en wat is het nut? Biedt structuur en houvast! een goede organisatie heeft sturing nodig, een richting, idee over hoe het zou moeten zijn. Waarom? anders speelbal van omgeving
hoe? een helder, concreet beleidsplan is dus noodzaak voor een gezonde organisatie, die weet welke kant zij op wil. Maar hoe ontwikkel je deze? Drie stappen: situatieanalyse strategievorming planning en implementatie
Stap 1: situatieanalyse 1.1 Visie huidige situatie in en om de organisatie. Visie duidelijk maken = Beeld/voorstelling van de toekomst. Wat willen we bereiken? Bestaat uit uitgangspunten en een missie. Missie = niet het hoe, maar waaróm (identiteit, onderscheidend vermogen)! Situatieanalyse: Wie zijn wij? Wat willen we bereiken? hoe is de huidige situatie vd organisatie? visie: wat zijn de uitgangspunten en hoe zien we de toekomst? missie: wat wil een organisatie betekenen voor medewerkers, klanten, doelgroepen enz? toegevoegde waarde, onderscheidend
‘Wie een waarom heeft, kan elk hoe verdragen’ (NIETZCHE)
We geven onze klanten een gevoel van geluk!
Visie Middin http://www.youtube.com/watch?feature=player_detailpage&v=LMEcf8zmqJ8
1.2 interne analyse kernbekwaamheden: wat kunnen wij? zijn we daar goed in? producten en diensten klantenbinding interne org (kennis en kunde) externe contacten (samenwerken) methoden en technieken randvoorwaarden (bijv financieel) producten en diensten wat zijn de kernproducten, wat is kracht daarin klantenbinding voor wie werken we en hoe is die relatie? interne org (kennis en kunde) waar zijn we goed/niet goed in? afdelingen, procesmatig externe contacten (samenwerken) met wie werken we samen? methoden en technieken welke instrumenten gebruiken we? randvoorwaarden (bijv financieel) hoe komen we aan hulpmiddelen? financieel?
1.3 omgevingsanalyse Invloed van: Politiek en overheid Economie Maatschappij Demografie Technologie …moet matchen! org en omgeving moeten matchen. aanbod denken
en verder… de doelen… de bestaande strategie van de organisatie…. (blz 33-35) Al deze onderdelen vormen dus samen de situatieanalyse!
Stap 2. Strategie vorming Strategie is de weg die gevolgd gaat worden om de visie/ doelen te bereiken. Bekende methode hiertoe: SWOT. Op basis van uitwerking wordt strategie bepaald!
SWOT (volgende week meer!) boek blz 36!
Stap 3. Plannen en Implementeren Analyses worden bekeken en er worden strategische keuzes gemaakt…dit gaan we doen! In deze fase worden de plannen geschreven (beleidsplan, personeelsplan, productplan etc.)
Volgende week: Bestuderen H 1,2,4 en 6 boek verzamelen instellings-materiaal en neem dit mee: maken en meenemen thuisopdracht 1