Train the Trainer Critical Appraisal of a Topic Dr Arno AW Roest Willem Alexander Kinderziekenhuis
Evidence based medicine (EBM) Patient: Prognose, voorkeur Evidence: Bewijs uit onderzoek Expert: Expertise, faciliteiten, voorkeur Beslissing: Keuze mbt medisch handelen (Patho)fysiologie: Klachten, ziekte, behandeling Critical Appraisal of a Topic
wat is Critical Appraisal of A Topic (CAT)? “Bij een CAT wordt aan de hand van een casus uit de praktijk een klinische vraag gesteld, waarop een antwoord wordt geformuleerd dat onderbouwd is met het beste wetenschappelijke bewijs op dat moment voorhanden.”
CAT: critical appraisal of a topic Format om EBM-gestuurde beslissingen te nemen Zowel als opleidings/onderwijs instrument als in de beroepssetting te gebruiken Oorsprong van een CAT altijd vanuit de medische praktijk Aan de hand van 7 stappen wordt systematisch een antwoord gezocht op een vraag nav een patientencontact
De 7 stappen van de CAT Patiënt (praktijk)Wetenschap (literatuur) 3 literatuur search 1 klinisch scenario 2 klinische vraag 4 kritisch beoordelen artikel 5 ‘evidence’ 6 commentaar: besluitvormingsproces EBM verwoorden 7 bottom line Vertaalslag (expert) trefwoorden
Van klinisch scenario naar klinische vraag: stap 1 & 2 Patiënt (praktijk)Wetenschap (literatuur) 3 literatuur search 1 klinisch scenario 2 klinische vraag 4 kritisch beoordelen artikel 5 ‘evidence’ 6 commentaar: besluitvormingsproces EBM verwoorden 7 bottom line Vertaalslag (expert) trefwoorden
Stap 1: het klinisch scenario Een korte en bondige presentatie van de patiënt. Dit kan gedaan worden naar aanleiding van de status van de patiënt.
Stap 1: het klinisch scenario Elementen die voorkomen in een Klinisch Scenario Naam patient Leeftijd Anamnese met voorgeschiedenis/co-morbiditeit Lichamelijk onderzoek Uitslagen diagnostische tests Aandoening (of verdenking daarop) Specialisatie arts en setting Verwachting patient Voorkeur patient en arts Klinisch dilemma/spanningsveld waaraan de klinische vraag (stap 2) zijn relevantie ontleent
Stap 2: de klinische vraag Hét uitgangspunt voor de verdere uitwerking van een CAT Lijkt op onderzoeksvraag binnen wetenschappelijk onderzoek Vragen vanuit patiëntgeschiedenis die betrekking hebben op verschillende methodologische domeinen Diagnose Prognose Therapie Bijwerking
Stap 2: de klinische vraag Het is belangrijk om de klinische vraag te herleiden naar het juiste methodologische domein Per methodologisch domein bevat de klinische vraag specifieke elementen Deze elementen dwingen om de vraag goed te formuleren Het goed formuleren van de klinische vraag is essentieel voor een goede literatuur search en vinden van een bruikbaar artikel (=stap 3)
Stap 2: PICO P: Wie (leeftijd, geslacht) Wanneer (tov aanvang ziekte, leeftijdsfase) Waarmee (klachten, ziekte, comorbiditeit) I: Wat (behandelin, diagnostiek, risico/prognostische factor) C: Geen/andere: diagnostiek, behandeling, risico/prognostische factor O: Welke ziekte, welk effect, welke morbiditeit-mortaliteit Wanneer, hoelang
Stap 2: de klinische vraag Uiteindelijk moet de klinische vraag een goed lopende zin zijn waarin al deze elementen worden benoemd Elementen in de klinische vraag moeten goed meetbaar zijn Houvast voor zoeken van geschikte literatuur (stap 3) Formuleren van passend antwoord makkelijker (stap 6&7)
Stap 3: literatuur search Aan de hand van de gestructureerde vraag uit stap 2 Zie website walaeus-bibliotheek
Stap 4: kritisch beoordelen artikel Volgens JAMA-lijstjes: zie
Stap 5: evidence samenvatten Hoe vormen we op basis van de gevonden en beoordeelde artikelen een gewogen mening Eventueel met evidence table
Van commentaar naar antwoord: stap 6 & 7 Patiënt (praktijk)Wetenschap (literatuur) 3 literatuur search 1 klinisch scenario 2 klinische vraag 4 kritisch beoordelen artikel 5 ‘evidence’ 6 commentaar: besluitvormingsproces EBM verwoorden 7 bottom line Vertaalslag (expert) trefwoorden
Stap 6: commentaar A: de ideale situatie B: Best evidence? Onwenselijk om medisch handelen te baseren op zwakke evidence C: Obv klinische/expert kennis beoordeling waarom evidence wel/niet bruikbaar. D: Als geen betere evidence: handelen volgens best practice Kwaliteit van de evidence HoogLaag Geldigheid Patient HoogAB LaagCD
Stap 7: de bottomline Direct en compact antwoord op de Klinische Vraag (stap 2) Antwoord obv Commentaar en moet “naadloos” aansluiten op de klinische vraag uit stap 2
Voor al jullie vragen