Lezen: doe het goed voor Pleuni Hooft van Huysduynen p.hooft.van.huysduynen@hva.nl
Welke leesstrategieën zijn wanneer effectief? En hoe onderwijs je deze? Aan het eind van deze workshop heb je ervaren hoe het is om hardop denkend een tekst te lezen. Daarnaast heb je gezien welke strategieën een lezer inzet tijdens het lezen.
Agenda Voormeting: huidige stand van zaken Theoretisch kader Aan de slag! Koppeling praktijkervaring aan de theorie (Theoretisch kader 2) Conclusies
Ervaring lessen leesvaardigheid Instructie Schrijf je antwoorden in een vak aan de buitenkant. Bespreek vervolgens in jullie viertal jullie antwoorden. In het midden schrijft één van jullie de antwoorden op die door jullie alle vier zijn gegeven. Individueel beantwoorden vier vragen: 5 minuten In viertallen bespreken antwoorden vraag vier: 5 minuten Hoe heb je zelf leesvaardigheid onderwezen gekregen in het voortgezet onderwijs? Wat doe je nu, als docent, zelf (graag) met dit onderdeel? Wat kunnen de leerlingen al wel en wat nog niet? Wat zijn sterke en wat zijn zwakke punten van het leesvaardigheidsonderwijs?
Inventarisatie sterke en zwakke punten Sterke punten ………. Zwakke punten ………
Theoretisch kader: wat is tekstbegrip eigenlijk? Kritiek op eindexamen -> wat wordt er eigenlijk getoetst? Vraag: wat leren leerlingen over leesvaardigheid in het voortgezet onderwijs? Constructvaliditeit: meet de test wat je wil weten?
Tekstbegrip wordt beïnvloed door… Voorkennis Lees-strategieën Verbanden kunnen leggen Tekstbegrip Woordenschat Technisch lezen
Zes variabelen die in de toetsen gemeten worden Tekstbegrip: wat de lezer geleerd heeft van de tekst Voorkennis Verbanden kunnen leggen 1. Verwijswoord 2. Tekst-naar-tekst Leesstrategieën kunnen toepassen Woordenschat Vakkennis
Resultaat
Leesvaardigheidsonderwijs Doelen: (1) dat leerlingen nadenken over de tekst die ze lezen en (2) dat leerlingen zelfstandig leren een leesprocedure te beheersen en niet beperkt blijven tot het beantwoorden van geïsoleerd blijvende (tekstafhankelijke) vragen. Didactiek: hardop denkend voordoen (modellen) Docent leest de tekst, doet de strategieën voor en denkt hardop ↓ Laat leerlingen strategieën gezamenlijk toepassen in coöperatieve groepen Zelfstandig, individueel toepassen
Tijdsindeling: - vijf minuten voorbereiden - vijf minuten voordoen - vijf minuten voordoen (rollen gewisseld) - vijf minuten samen bespreken Aan de slag! Individueel bereid je voor hoe je modellend een leestaak zou aanpakken. Deze voorbereiding laat je zien aan iemand anders (de leerling). Deze ander noteert welke strategieën hij/zij jou (de docent) heeft zien gebruiken. Vervolgens wisselen jullie van rol. Hierna bespreken jullie in drie minuten jullie ervaringen waarbij je twee petten op hebt, die van de leerling en die van de docent. Vragen bij de leerling: wat wordt er van mij verwacht? Wat leer ik van deze uitleg en wat vind ik van deze uitleg? Vragen bij de docent: in hoeverre kan deze manier van uitleggen een (deel van de) oplossing zijn voor de ervaren problemen?
Verslag van de ervaringen Ga naar http://nl.padlet.com/pleunih/f51pge3984uf Verslag van de ervaringen
Motiverende leestaken De meest motiverende leestaken zijn ‘authentieke’ opdrachten, waarbij leerlingen lezen met een concreet doel dat aansluit op hun onderwijs of op hoe je leest in het dagelijks leven. Mogelijkheden voor het vak Nederlands: Lezen van teksten die ze bij andere vakken moeten lezen. Let wel: het leesdoel moet jij als docent weten. Beter als de vakdocent aandacht besteedt aan het lezen van deze teksten. Lees de teksten uit de methode met het doel om de vragen te beantwoorden. Bedenk authentieke opdrachten bij de teksten in de methode.
Mogelijke ‘authentieke’ opdrachten voor het lezen Lezen om een probleem op te lossen: een vraag die met de actualiteit te maken heeft, zoals hoe groot is de kans dat terroristen een aanslag in Nederland plegen? Lezen om een besluit te nemen: is het project Vriendschapsscholen iets voor mijn klas? Lezen om een keuze te maken: boekrecensies lezen om een geschikt leesboek te kiezen. Lezen om een eigen idee, hypothese of mening te verifiëren: klopt mijn gevoel dat gameverslaving niet zo slecht/wel slecht is? Lezen om criteria op te stellen: in hoeverre is dit betoog overtuigend? Waarom wel/niet? Bron http://www.cteno.be/assets/downloads/geletterdheid/gkracht_vuistregel_2_leesmeer.pdf
Lezen: doe het goed voor Welke leesstrategieën zijn wanneer effectief? Vragen? Aanvullingen?