Retourlogistiek 2e bijeenkomst

Agenda Recap bijeenkomst 1 Opdrachten vorige week Deelopdracht 1 Module; waar zijn we, waar staan jullie Waste hierarchy Opdrachten vorige week Cradle to Cradle Matrassen Deelopdracht 1 Volgende deelopdracht

Module Planning Onderwerp Voorbereiding Week 1 Intro (retour)logistiek Context: Cradle2Cradle Afvalladder van Lansink Vooruitblik naar eindverslag Geen Week 2 Kennisoverdracht logistiek 1 Bespreken onderwerpen van keuze 5 minuten presentatie over het onderwerp van jullie keuze (kijk vast vooruit naar veld- en literatuur onderzoek). Week 3 Kennisoverdracht Logistiek 2 Bespreken onderwerpen van keuze en aanpak literatuuronderzoek 5 minuten presentaties onderwerpen en aanpak literatuuronderzoek Week 4 Resultaten literatuuronderzoek voorbereiding veldonderzoek 5 min presentaties literatuuronderzoek Week 5 Gastcollege Pim de Vries AVR Ter voorbereiding vragenlijst m.b.t. afvalstromen Everything You Always Wanted to Know About Waste* (*But Were Afraid to Ask) Week 6 Presentaties processchema’s Presentatie: Processen in kaart Week 7   Ontwikkeling beleidsopties 5 min presentaties beleidsopties Week 8

Module Deelopdrachten Specificaties Beoordelingscriteria Keuze en motivatie Introductie onderwerp Globale afbakening   Motivatie Belang Terrein van onderzoek en afbakening worden in grote lijnen duidelijk. Student kan uitleggen waarom hij/zij dit onderwerp wil onderzoeken. Student kan aangeven wat het belang is van het onderwerp (bv. met de afvalladder.van Lansink) Literatuuronderzoek D.m.v. deskresearch wordt verkend in vakliteratuur, (verwante) wetenschaps-terreinen en in (overheids) beleidsstukken wat de actuele kennis en ontwikkelingen zijn. Verkenning levert kennis van: hoeveelheden/aantallen (grond) stoffen en producten in omloop, energieverbruik, ontwikkelde modellen, initiatieven en (overheids)beleid Veldonderzoek Interviews met twee betrokkenen die kennis van het proces en ontwikkelingen hebben Goede voorbereiding d.m.v. opstellen vragenlijsten, selectie te interviewen personen, interviews en verslagen Proces in kaart en gekwantificeerd Procesbeschrijving mbv B.P.M.N. en visio Kwantiteiten in beeld Effecten van huidig proces in kaart bv. Aan de hand van : Grondstoffen balans e/o energiebalans e/o CO2-footprint Proces wordt duidelijk aan de hand van een gestandaardiseerde methode Studenten ontwikkelen besef van orde van grootte en hoeveelheden Studenten kunnen aangeven wat de effecten zijn van de huidige situatie. Ontwikkeling beleidsopties en initiatieven Meerdere opties om het onderwerp van je keuze (verder) te verduurzamen: maatregelen beschreven gevolgen in kaart (berekeningen) tenminste drie verschillende maatregelen uitgewerkt, gevolgen, voordelen en nadelen, in kaart gebracht. Eigen mening; wat is het beste voor de wereld/maatschappij/ bedrijf m.b.t. dit onderwerp Eigen mening, en vooral: Onderbouwing eigen mening / advies (over wat je zou willen doen als je het voor het zeggen zou hebben). Meningsvorming Onderbouwing Waar staan jullie?

The Waste Hierarchy

Storten VAM-berg (Drente, 56 m) Gulbergen (Brabant, 75 m) Estrutural, Brasilia, Brazilie136 hectare Eurostat 2013: huishoudelijk afval EU 37% vuilnisbelt 25% recycling 15% composteren 23% verbranden

Verbranden Afvalverbrandingsinstallaties Afval El net Stroom El net Stadsverwarming Omliggende wijken Bodem-as Wegenbouw (vulstof voor asfalt) Vliegas Wegenbouw (vulstof bodem)

Afbraaktijden

Afbraaktijden Jaren ∞ 1 2,5 5 10 20 50 100 200 500 1000 Noot: online vindt men soms verschillende afbraaktijden voor eenzelfde product. De gevonden waarden zijn benaderingen/gemiddelden. De verschillen zijn onder andere te wijten aan het feit dat de klimatologische omstandigheden een grote rol spelen bij het afbreken van het materiaal. Onder sterk wisselende omstandigheden (hitte, kou, droog, nat) zal de afbraak versneld worden (cfr. bewaren van mammoet in permafrost, mummificatie door uitdroging). Ook is het belangrijk de validiteit van de bron te checken. Is het een betrouwbare website? Sluit deze fase af met enkele vragen: - Wat zijn voor jullie de meest verrassende afbraaktijden? Waarom? - Kan dit voor jou een reden zijn om afvalproductie te minderen of hier anders mee om te gaan, zoals het juiste reourproces in? Waarom wel/niet? - Ben je geneigd, nu je dit weet, afval op een juiste manier te verwijderen?

Afval Oplossingen Oorzaken Afval Gevolgen Economisch Ecologisch - Oorzaak: consumptiemaatschappij, armoede, onverschilligheid, peer-pressure, nonchalance, ‘afwezigheid’ (men is met iets anders bezig), overproductie,etc etc - Economische gevolgen: het kost geld om afval op te ruimen, afval creëert ook werk. Kan ook nieuwe grondstof zijn, overproductie dus onnodig gebruik productiemiddelen Politieke/ maatschappelijke gevolgen: ergernis burgers, de gemeente is onaantrekkelijk, op politieke agenda, etc etc - Ecologische gevolgen: dieren eten dit op, verontreiniging, overproductie dus onnodig gebruik natuurlijke middelen - Oplossingen: sociale controle, mentaliteitswijziging, afval voorkomen, voorlichting, bewustwording, beprijzing, betere retourprocessen Ga dieper in op de antwoorden van de studenten: - Hoe staan ze zelf tegenover afval? - Hoe veroorzaken ze dit zelf? - Is er sprake van peer pressure? (bv nieuwe mobiel terwijl de oude nog prima werkt, meer kopen dan nodig etc etc.) Economisch Ecologisch Politiek & maatschappelijk

Ladder van Lansink

Preventie: hoe? Doel: Totale hoeveelheid afval terug dringen.

Preventie: hoe? Bijvoorbeeld: Koop niet. Koop 2e hands. Koop minder. Koop spullen die lang meegaan. Goed onderhoud en reparatie van spullen. Neem eigen boodschappentas mee naar winkel. 34 kilo papier per jaar besparen: ja/nee- of nee/nee-sticker

Hergebruik Een tweede leven van een product Tweedehands auto Kinderkleertjes Tweedehands schoolboeken Via familie, marktplaats, Ebay, Kringloopwinkel, koninginnedag,….

Hergebruik / delen leidt tot nieuwe business modellen La Machine du Voisin Partage de machines à laver entre particuliers

Recycling 80% van een auto wordt gerecycled. Biedt kansen voor Nederlandse bedrijven. In mobiele telefoons zit bijvoorbeeld voor 32 cent aan goud verwerkt.

Ladder van Lansink Recycling van huishoudelijk afval, 50%. Al gescheiden: Oud papier, glas, gft-afval, textiel en plastic. In ontwikkeling, onder andere Textielinzameling Recycling van kunststof verpakkingsmateriaal Plastic afval op 1 manier inzamelen Grof huishoudelijk afval niet meer direct naar verbrandingsinstallatie.

Afval scheiden Ronde 2 Soorten: Restafval GFT Papier Plastic Glasbak Containerpark Anders? Er zitten heel wat uitzonderingen op de gekende sorteerpraktijk in de onderstaande lijst. Dus deze lijst is niet zo eenvoudig als het lijkt. - Lege plastic fles siroop (PMD) - Yoghurtpotje (rest) - Vuile pizzadoos (rest, geen papier) - Aftershave spuitbus (PMD) - Stofzuigervulling (rest) - Radio (recyclagepark of verdeler) - Kristal (recyclagepark, geen glas) - Hittebestendige glazen ovenschotel (rest of recyclagepark, niet bij glas) - Gloeilamp (KGA of recyclagepark) - Saus (rest, niet bij GFT en niet in de gootsteen) - Piepschuim (recyclagepark of rest, geen PMD) - Spiegel (recyclagepark, geen glas) - Gekookte etensresten (restafval, geen GFT) - Mosselschelpen (rest, geen GFT) - Bokaal met metalen deksel (glas & PMD) - Frituurolie (KGA) - Gras (GFT) - Aluminiumfolie (rest) - Behangpapier (rest) - Reclamefolder met plastic folie (scheiden: papier & rest) - Theezakje (GFT) - Aluminiumbakje (PMD) - Uitwerpselen van kleine huisdieren (rest) - As uit de haard (rest) - Verfspuitbus (KGA) Op het einde van deze fase wordt overlopen welke zaken verrassend zijn. Laat de leerlingen zelf naar een reden zoeken waarom sommige zaken afwijken van wat men verwacht. In bijlage is een lijst met redenen waarom sommige zaken zoals vuurvaste schotels, aluminiumfolie resp. niet bij glas en PMD thuishoren. - Welke resultaten vond je verrassend? - Kan je verklaren waarom … niet bij … hoort, maar wel bij …?

Energie en Verbranden Restafval: wordt verbrand en levert op deze manier energie.

Ladder van Lansink- cirkel rond Slechts toegepast indien voorgaande systemen niet mogelijk zijn. Moet gebeuren onder strikte voorwaarden en er geldt streng toezicht

Opdracht Matrassen Wat vonden jullie ervan: Informatief Professioneel Overzichtelijk Biedt inzicht in Ontwikkelingen en Kwantiteiten Beoordelingscriteria ..

Presentaties Deelopdracht 1 Wie presenteert Wie beoordeeld mee en Formuleert feedback

Context: cradle to cradle Afval =voedsel https://www.youtube.com/watch?v=4jORau0V62c https://www.youtube.com/watch?v=cqVjYLE-fas&list=PLFAB33ABAB2BD1E4C Voorbeelden in film : Textiel Composteerbaar T-shirt Boek (recycling vs downcycling) https://www.youtube.com/watch?v=cqVjYLE-fas&list=PLFAB33ABAB2BD1E4C 0-3:15 intro 3-9: textiel 11:50-14:28 T-shirt, boek en uitleg downcycle 14:28-19: Nike 19-21:30: afval=voedsel+ verpakking ijsje 20-40: meubilair, auto 40-…: huizen China

Logistieke modellen: Logistieke doelstellingen verbetering van de leverbetrouw- baarheid verkorting van de doorlooptijd verlaging van de integrale kosten Verhogen duurzaamheid verhoging van de flexibiliteit

Logistieke modellen: Doelstellingen en aandachtsgebieden Logistieke doelstellingen: Waarom Op tijd leveren Flexibiliteit Lage voorraden Capaciteit benutting Logistieke aandachtsgebieden: hoe? Grond vorm Besturing Informatie voorziening Personele organisatie =Fysieke inrichting =Planning = Systemen = wie doet wat

Logistieke modellen: Integraal logistiek concept

gebaseerde activiteiten klantgerichte activiteiten Logistieke modellen: KOOP onder- delen assem- blage installatie inkoop productie distributie verkoop leveranciers KOOP 1 2 3 4 5 maken voor lokale voorraad centrale voorraad assembleren op order maken op order inkopen en maken op order gebaseerde activiteiten op planning klantgerichte activiteiten

Logistieke modellen: WAARDE- EN VERPAKKINGSDICHTHEID

Voor volgende week C2C; up- and down-cycling Deelopdracht 2: Literatuuronderzoek Sectorrapporten Belangenorganisaties Banken Wetenschappelijke literatuur Google scolar Mediatheek databanken