Ontwikkeling van het basisschoolkind College 1; lezen

lezen http://www.youtube.com/watch?v=vtveZ0t48p4 http://www.nu.nl/gezondheid/2634606/vreemde-taal-leren-verandert-kijk-wereld.html

E-mail: P. van. schajik@hro. nl Sheets: www. med. hro E-mail: P.van.schajik@hro.nl Sheets: www.med.hro.nl/schpa Kamer: ML. 2.57

Vandaag Inhoud module Bespreken Hfdst 1

Inhoud Module Week 1 t/m 8 hoor- en werkcolleges Aanwezigheidsplicht 80% Week 10 schriftelijke toets

Toetsing Toets met 30 mc-vragen en 3 open vragen over het boek en de collegestof Toekenning van cijfer en studiepunten: Min. 5,5 voor de toets Minimale aanwezigheid van 80% in de colleges

Thema’s per week Lezen Schrijven, rekenen, inzicht Persoonlijkheid, zelfstandigheid Moraal & kinderzorgen Kind & media Kind tussen kinderen Kind tussen anderen

Ontwikkeling basis schoolkind Groep1 t/m 8 leeftijd Het basisonderwijs is bedoeld voor kinderen van 4 tot 12 jaar in het reguliere onderwijs. Hoewel het basisonderwijs gevolgd kan worden vanaf 4 jaar, is pas vanaf de vijfde verjaardag het kind leerplichtig Een basisschool is wettelijk verplicht om een ononderbroken leerproces te garanderen voor iedere leerling. Hiervoor is het van belang om het onderwijs af te stemmen op de ontwikkelingsbehoeften van de leerlingen

strooptest

Cognitieve ontwikkeling: H1 Lezen Kunnen lezen is een mijlpaal in de ontwikkeling. Lezen komt pas echt goed op gang na het zesde jaar. Ontluikende geletterdheid Dit is de fase waarin kinderen op spelenderwijs bezig en omringd zijn met letters en woorden. Dit zie je vooral in de kleuterleeftijd.

Leesvoorwaarden Lezen is een visuele vaardigheid die systematisch samenhangt met spreekvaardigheid. Vlotte lezers zijn beter in staat om in woorden die zij horen afzonderlijke klanken te onderscheiden. Mattheüs-effect Rijken worden steeds rijker, armen worden steeds armer. Het Matteüseffect haalt zijn naam van een zin uitgesproken door "de Heer" in de parabel van de talenten (Matteüs 25:14-30): "Want wie heeft zal nog meer krijgen, en wel in overvloed, maar wie niets heeft, hem zal zelfs wat hij heeft nog worden ontnomen."

Mattheüs- effect in lezen kinderen die gemakkelijker kunnen lezen ↓ vinden het leuk om te gaan lezen gaan vaker lezen door vaker lezen meer ervaring Door ervaring meer vaardig Door meer vaardig vaker lezen etc En het omgekeerde met stroeve lezers.

Algemene vaardigheden Om te kunnen lezen is nodig: Woordenschat Concentratie Je aan regels kunnen houden Kunnen gebruiken van het korte termijngeheugen Visuele discriminatie

Geheugen Zowel het korte- als langetermijngeugen heeft een rol bij het lezen. Korte termijn geheugen: lezen/ontcijferen van letters Langetermijngeheugen: begrijpen van een langere zin, opnemen van nieuwe kennis die men leest.

Visuele discriminatie Oog hebben voor details. Wanneer een kind over visuele discriminatie beschikt kan het de kleine verschillen tussen letters onderscheiden. Wanneer dit niet genoeg beheerst wordt zal het lezen moeilijker verlopen dan bij een kind dat dit wel voldoende beheerst. Testje voor thuis http://zap.psy.utwente.nl/zaps/zaps/zaps/visueelzoeken.res/frames.html

Specifieke vaardigheden Twee specifieke vaardigheden die alleen bij het leren lezen een rol spelen: 1. Aanvankelijk lezen: Het onder de knie krijgen van de lettertekens als klank- en taalinstrument. Het herkennen van letters. De fase voor het echte lezen. 2. Fonologisch bewustzijn Het kunnen onderscheiden van klanken. Leren dat geschreven letters een klank hebben.

Fonologisch bewustzijn 4 aspecten binnen het fonologisch bewustzijn: Identificatie van gelijke klanken in andere woorden; boom-roos Discriminatie tussen klanken die op elkaar lijken; boom-bom Analyse van verschillende klanken in een woord; b-oo-m Synthese van verschillende klanken die in elkaar overvloeien; in één keer het woord ‘boom’ kunnen lezen

3 manieren ontwikkeling lezen Spellend lezen Herkennend lezen Begrijpend lezen

Spellend lezen Het leren lezen als techniek, begint met spellend lezen. Spellend lezen - structuurmethode Onderscheiden en vervolgens laten samenvloeien van bij de letters horende klanken. Vroeger werd de globaal methode gebruikt; hele woordjes of zinnen aanleren

Herkennend lezen Herkennend lezen Een kind kan woorden die hem vertrouwd zijn in 1 oogopslag lezen, zonder eerst te spellen. Orthografische regelmatigheid Gevoel krijgen voor welke lettercombinaties wel en niet in de moedertaal voorkomen.

Begrijpend lezen Begrijpend lezen Het kunnen lezen wordt gebruikt om de inhoud van de tekst te begrijpen en alle aandacht te richten op de bedoeling van de tekst. Pas na gemiddeld 2 jaar kan een kind vloeiend lezen. Dat zegt niet dat een kind dan ook begrijpend kan lezen.

Begrijpend lezen Begrijpen wat je leest, hangt samen met: Ontcijferen van de lettertekens Kennis van grammaticale regels Tussen de regels door kunnen lezen Gevoeligheid voor nuances Doel waarvoor je leest

Linker- en rechterhersenhelft De hersenschors is de bovenste laag van de hersenen en ligt vlak onder de schedel. De schors bestaat uit twee helften: hemisferen. Deze twee helften worden verbonden door de hersenbalk, een streng van zenuwvezels. Beide hersenhelften zijn anders van vorm en ergens anders in gespecialiseerd.

Linker- en rechterhersenhelft Links is gespecialiseerd in alles wat met taal te maken heeft. Recht is gespecialiseerd in het sturen van aandacht, emoties en visuele plaatsbepaling. Beide hersenhelften werken samen, ook met lezen.

Welke hersenhelft is dominant bij jou? http://www.balancedmind.nl/algemeen/achtergrond/welke-hersenhelft-is-dominanter-links-of-rechts.htm

Dyslexie ‘Een stoornis die gekenmerkt wordt door een hardnekkig probleem met het aanleren en het accuraat en/of vlot toepassen van het lezen en/of spellen op woordniveau.’ http://www.youtube.com/watch?v=gwZLFTW4OGY&feature=related

Dyslexie Bij 5 tot 10% van de kinderen komt dyslexie voor. Meer jongens dan meisjes. Wordt veroorzaakt door ‘iets’ in de hersenen. Automatiseringsprobleem Probleem met visuele discriminatie Ook speelt erfelijkheid een rol. 40% van de kinderen met dyslexie heeft een eerstegraads familielid met leesproblemen. Balanstheorie De linkerhersenhelft heeft te weinig overwicht om door de aanvankelijke besturing van de rechterkant heen te komen. http://zap.psy.utwente.nl/zaps/zaps/zaps/stroop.res/frames.html

Leesprobleem of taalprobleem? 5-10% van de kinderen op de basisschool hebben dyslexie Allochtonen vs autochtonen taalachterstand Hoe kan dat?

Programma dyslexie http://noorderlicht.vpro.nl/afleveringen/3339152/ http://www.youtube.com/watch?v=l_qGJ9svUbM http://www.youtube.com/watch?v=gwZLFTW4OGY&feature=related

Volgende week Verder met cognitieve ontwikkeling; H 2-3-4

Vragen??