Toepassing van het handvest van de sociaal verzekerde in functie van de uitbetalingsinstellingen in de sector werkloosheid Vrijdag 23/10/2015 Auditorium Pacheco – Brussel Colloquium 20 jaar handvest van de sociaal verzekerde

I.Inleiding II.De uitbetalingsinstellingen en het handvest III.De opdrachten van de uitbetalingsinstellingen 1.Informatie 2.Indiening van het dossier 3.Betaling van de uitkeringen 3.1. De betalingstermijn 3.2. De verificatieprocedure IV.Slotbeschouwing Inhoud

 Wet van 11/04/1995 → uniform kader  ↔ “Eigen aard” van de sectoren → “Reparatiewet” van 25/06/1997 → 2x KB en 2x MB van 30/04/1999 tot aanpassing van KB van 25/11/1991 houdende de werkloosheidsreglementering en MB van 26/11/1991 houdende de toepassingsregelen van de werkloosheidsreglementering Inleiding

De uitbetalingsinstellingen en het handvest  “Uitbetalingsinstelling”: privé-initiatief vakbonden  Erkend, gereglementeerd en gesubsidieerd door overheid → besluitwet van 28/12/1944 ─ taken van de uitbetalingsinstellingen ─ opgericht door representatieve werknemersorganisaties en erkend door de Koning (artikel 17 KB 25/11/1991) ─ openbare instelling, beheerd door het beheerscomité van de RVA (artikelen 18 tot 22bis KB 25/11/1991)

 Private uitbetalingsinstellingen (opgericht door ABVV, ACLVB en ACV) → meewerkende instellingen van sociale zekerheid (artikel 2, 2°, b), handvest)  Openbare uitbetalingsinstelling (hulpkas voor werkloosheidsuitkeringen) → instelling van sociale zekerheid (artikel 2, 2°, a), handvest)

Artikel 24 KB 25/11/ Informatie 2.Indiening van het dossier 3.Betaling van de uitkeringen → impact van het handvest De opdrachten van de uitbetalingsinstellingen

1. Informatie Informatie- en raadgevingsverplichting (artikelen 3 en 4 handvest)  Taakverdeling RVA - uitbetalingsinstellingen  Informatieplicht RVA subsidiair (artikel 26bis KB 25/11/1991) 3 uitzonderingen ─ geen uitbetalingsinstelling ─ geschil met uitbetalingsinstelling ─ discretionaire bevoegdheid RVA

 Informatieplicht uitbetalingsinstellingen (artikel 24 KB 25/11/1991) Niet exhaustieve opsomming ─ ter beschikking houden van formulieren ─ voorgeschreven mededelingen verstrekken en documenten overhandigen ─ kosteloos raad geven en inlichtingen verstrekken betreffende de rechten en plichten → omschrijving van “dienstige inlichtingen” (artikel 24, derde lid, KB 25/11/1991) ─ optreden als informatiedienst

Mededeling van beslissingen van de RVA (artikel 7) Onderscheid  Mededeling aan sociaal verzekerde ─ positieve beslissingen ─ negatieve beslissingen  Mededeling aan uitbetalingsinstelling (artikel 146 KB 25/11/1991) ─ uitkeringskaart (“C2”)

Mededeling aan sociaal verzekerde → situatie na handvest  Negatieve beslissingen → RVA (artikel 146, vierde lid, KB 25/11/1991)  Positieve beslissingen ─ ofwel RVA ─ ofwel uitbetalingsinstelling ( → specifiek model)  Beslissingen zonder mededeling aan sociaal verzekerde (cf. artikel 26bis, § 2, KB 25/11/1991)

2. Indiening van het dossier Indiening van het dossier door de uitbetalings- instelling (artikel 24, § 2, 1°, KB 25/11/1991) ↔ handvest? ─ indiening bij bevoegde instelling ─ termijn voor nemen van beslissing ─ inzamelen van ontbrekende gegevens → afwijkende regeling (artikel 11bis handvest)

Procedure RVA  Indieningstermijn (artikel 138 KB 25/11/1991) ─ 2 maanden (volledige werkloosheid) ─ laattijdig → recht gaat slechts in dag van ontvangst ─ onvolledig → terugzending → termijn voor herindiening (artikel 93, § 3, MB 26/11/1991)  Beslissingstermijn (artikel 145 KB 25/11/1991) ─ 1 maand ─ vanaf ontvangst volledig dossier, verstrijken beroepstermijn rechterlijke beslissing,... ─ eventueel verlengd (verhoor, medisch onderzoek)

 Minstens gelijkwaardige waarborgen ─ actieve rol van de instelling? (artikel 11 handvest)  Controle op naleving van de termijnen ─ ontvangstbewijs (artikel 136 KB 25/11/1991) ─ datumstempel door uitbetalingsinstelling (artikel 92, § 1, MB 26/11/1991) ─ registratie van datum ontvangst door RVA (artikel 93, § 1, eerste lid, MB 26/11/1991)

3. Betaling van de uitkeringen Betaling door de uitbetalingsinstelling (artikel 24, § 2, 2°, KB 25/11/1991) 3.1. Betalingstermijn  Eenmaal per maand, na vervallen termijn, uiterlijk binnen de termijn van 1 maand ─ ingaand vanaf 3 de werkdag volgend op ontvangst beslissing RVA ─ ten vroegste indien toekenningsvoorwaarden vervuld zijn

 Minstens gelijkwaardige waarborgen (artikel 160 KB 25/11/1991 )  Ingangsdatum van de termijn? ─ cf. interesten ─ afhankelijk van indiening controlekaart ─ ontvangstbewijs op vraag (vermoeden van ontvangst maand volgend op betrokken maand) ─ mogelijkheid tot betaling op eigen verantwoordelijkheid

3.2. De verificatieprocedure Artikel 164 KB 25/11/1991  Controle op de correcte betaling door de uitbetalingsinstelling → betalingen aanvaarden of niet, aanvaarde betalingen goedkeuren of verwerpen of bijpassingen voorstellen → ev. herindienen van betalingen → termijn tot definitieve verificatie  Basis voor administratiekosten

 Aansprakelijkheid van de uitbetalings- instelling in geval van foute betaling (artikel 167 KB 25/11/1991) ─ tenzij schuld van de werkloze ─ terugvordering van de ten onrechte betaalde uitkeringen  Uitzonderingen ─ bij negeren rijksregister → ongeacht schuld werkloze ─ geen terugvordering indien laattijdige indiening van de stukken bij de RVA

Verificatieprocedure ↔ handvest? Herziening van beslissing (artikel 17 handvest)  RVA verificatiebeslissing = “herziening van beslissing”?  Beslissing uitbetalingsinstelling tot terugvordering = “herziening van beslissing”? → Terugvordering door uitbetalingsinstelling?

 Artikel 17 handvest (niet terugwerkende kracht bij fout instelling) → artikel 149, § 1, eerste lid, 2°, KB 25/11/1991 ten opzichte van RVA → geldt niet ten opzichte van uitbetalingsinstellingen  Dubbele hoedanigheid private uitbetalingsinstellingen ─ overheidsopdracht ─ belangenbehartiging leden ─ financiële impact indien ten lastelegging

 Artikel 18bis handvest → artikel 166 KB 25/11/1991 ─ verificatiebeslissing ≠ nieuwe beslissing ─ artikel 149 KB 25/11/1991 niet van toepassing ─ artikelen 144 tot 146 KB 25/11/1991 niet van toepassing (beslissingstermijn, mededeling, procedure)  Schending artikelen 10 en 11 Grondwet?  Grondwettelijk hof, 20/01/2010, nr. 1/2010 → geen discriminatie → verwijzende rechter

Interesten (artikel 20 handvest)  Invoeging door handvest → artikel 163bis KB 25/11/1991 ─ welke instelling is interest verschuldigd? ─ afwijkende regeling in toepassing van artikel 11bis handvest ─ afhankelijk van vraag door de werkloze ( ↔ automatische toekenning van interesten)

 Beslissing buiten termijn van 1 maand → interesten door RVA ─ ingaand 1 ste dag van de maand volgend op deze waarop uitkeringen betrekking hebben ─ afwijking bij rechterlijke beslissing (Cass., 27/09/2010!) of herziening  Betaling buiten termijn van 1 maand of niet betaling door laattijdig overmaken documenten → interesten door uitbetalingsinstelling ─ niet aan te rekenen op voorschotten RVA

 Geen interesten door RVA of uitbetalingsinstelling ─ periode < 2 maanden ─ betaling op eigen verantwoordelijkheid voor minstens 90% van het verschuldigde bedrag ─ rechterlijke beslissing

Slotbeschouwing  Werkloosheidsreglementering ─ (private) uitbetalingsinstellingen ─ evolutief karakter van de uitkering  Afwijkende regels ─ minstens gelijkwaardige waarborgen ─ redelijk te verantwoorden indien minder gunstige voorwaarden

 Afwijkende regels ─ respecteren doelstellingen handvest ─ financiële haalbaarheid voor het stelsel ─ historische rol en belang van de uitbetalingsinstellingen  Toekomst ─ aandacht voor sectorspecifieke eigenheden ─ complexiteit ─ budgettaire beperkingen