De hervorming van de Geestelijke Gezondheidszorg in België ‘ PROGRESSIE EN INNOVERENDE PRAKTIJKEN ’ La réforme des soins en santé mentale en Belgique ‘ AVANCÉES ET PRATIQUES INNOVANTES ’

Een regionaal gemeenschappelijk aanmeldingspunt – “samenwerking GGZ en sociale huisvestingsmaatschappijen” 1.Voor het arrondissement Antwerpen: 3 regionale aanmeldingspunten wonen (binnen functie 5) 2.Samenwerking GGZ/verslavingszorg en Sociale Huisvestingsmaatschappijen (SHM) Outreach bemoeizorg (SSeGA) Wooneenheden buiten het sociale stelsel Wooneenheden via versnelde toewijzing (over functies 1, 2, 3, 4 en 5)

Arrondissement Antwerpen 4 zorgregio’s – inwoners Antwerpen inwoners Mortsel inwoners Schilde/Brasschaat inwoners

Regionale aanmeldingspunten wonen Regio Mortsel: IBW (90 plaatsen), IBW (55 plaatsen) en PVT (150 bedden) Regio Antwerpen: IBW (106 plaatsen) en PVT (30 bedden) Regio Schilde/Brasschaat: IBW (96 plaatsen) en PVT (147 bedden) Voordelen: Cliënt kan zich aanmelden in regio naar keuze (1 aanmeldingsbundel en 1 aanmeldingsteam) Zorg-op-maat Meer diversiteit woonvormen mogelijk (wooncontinuüm) Flexibel bij interne transfer indien nodig Herstel als gedeelde basisvisie Duidelijk beeld van aanvragen voor een regio Ketenzorg: beschut wonen met steun personeel PVT Afwachten: Vlaams beleid aangaande diversiteit in woonvormen

Regionaal aanmeldingspunt wonen Schilde/Brasschaat: enkele cijfers Van februari 2013 tot maart aanmeldingen (effectieve) 16 opnames PVT 18 opnames IBW 47 externe cliënten op wachtlijst 12 interne cliënten voor wissel IBW ↔ PVT 3 bewoners van PVT → IBW 2 bewoners van IBW → PV Info op  zorgaanbod  F5 woonfunctie zorgregio Brasschaat/Schilde

Samenwerking GGZ/verslavingszorg en Sociale Huisvestingsmaatschappijen (SHM) Voornaamste doelstelling: Betaalbaar wonen mogelijk maken én houden voor cliënten met een ernstige en langdurende psychische kwetsbaarheid Partners hierbij: Functie 1: OCMW, CAW, huisartsen, CGG, ambulante psychiaters, … Functie 2: mobiele teams GGZ, PZT, outreach verslavingszorg, outreach forensische, … Functie 3: activiteitencentra, trajectbegeleiders,… Functie 4: psychiatrische ziekenhuizen,… Functie 5: IBW, SHM,…

Samenwerking GGZ/verslavingszorg en Sociale Huisvestingsmaatschappijen (SHM) Praktijk 1: psychiatrische bemoeizorg door outreach team (SSeGA- team) 3 SHM ( wooneenheden; bewoners); 2 PZ en 1 IBW Enkel maatschappelijk werker SHM kan SSeGA-team vragen Zowel cliëntenbegeleiding als advies aan SHM Vlaamse projectmiddelen wonen/welzijn (4 FTE + 4u psychiater) Samenwerking met CAW (preventieve woonbegeleiding) Permanent 55 cliënten in caseload (25 afrondingen per jaar) Wachtlijst 17 cliënten (snelle interventie bij crisissituatie) Meerderheid cliënten (60%) heeft geen hulpverleningsgeschiedenis 33% psychose; 16% middelen; 20% persoonlijkheidsstoornis Bemoeizorg; aanklampende zorg; herstelondersteunende zorg 71% inkomen lager dan € 1.000; 96% lager dan € 1.250!

Samenwerking GGZ/verslavingszorg en Sociale Huisvestingsmaatschappijen (SHM) Praktijk 2: wonen buiten het sociale stelsel 3 SHM; 4 PZ; 2 mobiele teams; 2 PZT 15 wooneenheden PZ staat garant voor financiering Cliënt wordt begeleid door mobiel team of PZT Huisarts is actief betrokken Cliënt blijft op wachtlijst SHM → behoudt woning wanneer hij plaats krijgt binnen sociaal stelsel Komt tegemoet aan gemeenschapsgerichte GGZ Vraagt goodwill van PZ (structureel is beter)

Samenwerking GGZ/verslavingszorg en Sociale Huisvestingsmaatschappijen (SHM) Praktijk 3: versnelde toewijzing binnen sociale huurstelsel Sinds 1/1/2014 aanpassing besluit Vlaamse regering tot reglementering sociale huurstelsel Versnelde toewijzing mogelijk voor minstens 5% (op basis van toewijzingen laatste 5 jaar) Doelgroepen zijn daklozen, GGZ, bijz. jeugdzorg Voor grootstad Antwerpen: +/- 77 versneld per jaar 2014: 25 wooneenheden voor GGZ/verslavingszorg Cliënten die dakloos zijn/financiële problemen en motivatie en haalbaar in begeleiding Begeleiding aan huis door mobiel 2b-team, PZT, BW eigen adres, outreach verslavingszorg, forensisch outreach team Begeleidingsovereenkomst voor 2 jaar Voor andere regio’s nog afspraken te maken

Enkele conclusies Betaalbaar wonen is een recht…ook voor mensen met ernstige psychische kwetsbaarheid! Structurele samenwerking SHM en GGZ/verslavingszorg is nodig in vermaatschappelijking van zorg! Psychiatrische en verslavingsproblematiek in een grootstad vraagt extra aandacht en we staan voor uitdagingen: Taal/cultuur barrière Nood aan voldoende mobiel/outreach teams Multiple-problematiek in gezinnen Evenwicht tussen herstelondersteuning (cliëntgericht) en leefbaarheid (maatschappijgericht)