Gewrichtspijnen/Reuma Apr. Bram Verhaeghe-Mattelaer 1

Reuma Meestvoorkomende reuma Behandeling Artritis of ontstekingsreuma Rheumatoïde Artritis Ziekte van Bechterew Jicht Artrose Behandeling 2

Definitie Reuma Wat is de juiste definitie van reuma? alle ziekten en aandoeningen die pijn en/of misvormingen veroorzaken in de gewrichten, de gewrichtskapsels, de spieren, de pezen, de slijmzakjes en het bot.  3

Definitie Reuma 4

Definitie Reuma is een verzamelnaam voor niet minder dan 200 verschillende ziekten.  De reumatische aandoeningen kan men grosso modo onderverdelen in vier grote groepen :  De ontstekingsreuma's De artrosen of slijtagereuma's De weke delen reuma's (de reuma's buiten de gewrichten) De reuma's van het skelet 5

1.1 Artritis of ontstekingsreuma zwelling aan het gewricht door een ontsteking van gewricht zelf Afwijkingen in bloed 6

Voorbeelden Artritis Reumatoïde artritis (RA) Spondylitis ankylosans (ziekte van Bechterew)  Jicht 7

1.1.1 Reumatoide Artritis De ziekte gaat uit van het gewrichtsvlies dat gaat woekeren Het is een zogenaamde auto-immuun ziekte: een ziekte waarbij het lichaam zijn eigen weefsels aanvalt.  Kenmerkend zijn de pijn, het verlies aan kracht en beweeglijkheid.  De stijfheid kan vooral 's morgens of bij een tijd stil zitten, erg zijn.  De typische morgenstijfheid kan soms meer dan ½ uur aanhouden.  8

1.1.1 Reumatoide Artritis

Behandeling Reumatoïde Artritis Reumatoïde artritis moet behandeld worden met specifieke geneesmiddelen zoals ontstekingsremmers (anti-inflammatoire geneesmiddelen) die de ontsteking en de pijn afremmen.  (Vb Ibuprofene, Voltaren, Mobic, Biofenac,…) MAAR pas op voor de maag! Zowel oefening (Kinesist) als rust zijn erg belangrijk Sinds kort zijn een aantal nieuwe geneesmiddelen en therapieën Anti-TNF Therapieën Vb Humira, Enbrel. Tumor Necrose Factor = is de boodschapper bij RA en doet ontsteking toenemen 10

1.1.2 Ziekte van Bechterew Als gevolg van ontsteking wordt er littekenweefsel gevormd dat de ruimte tussen twee beenderen (bijvoorbeeld wervels) opvult.  Zo geraakt het gewricht verstijfd. Twee beenderen vormen nu als het ware één been. Is erfelijk. 11

Behandeling ziekte v Bechterew Medicatie met o.a. pijnstillers (Paracetamol zoals Dafalgan 1000 mg 3 tot 4 x daags, Tramadol zoals Dolzam) en ontstekingsremmers (Ibuprofene, Diclofenac, .   Kinesitherapie onder begeleiding van een Kinesist. Dagelijkse en intensieve oefentherapie (rustige sport zoals Tai Chi, zwemmen,…) 12

1.1.3 Jicht plots optredende hevige ontsteking van een gewricht (grote teen of middenvoet) te wijten aan een te hoog gehalte aan urinezuur in het bloed kan kristallen vormen.  Deze kristallen slaan neer in het kraakbeen of kunnen de gewrichtsholte binnendringen een ontsteking, een zwelling en veel pijn.  Jicht is meestal erfelijk Overvloedig eten en drinken kan aanval begunstigen maar is niet de eigenlijke oorzaak van de ziekte 13

1.1.3 Jicht Symptomen: dikwijls 's avonds Het gewricht is ontstoken en de huid vertoont een rode kleur. Het gewricht is pijnlijk en voelt warm aan Meerdere jichtaanvallen hebben een nefaste invloed op een gewricht en kunnen het misvormen. Het zijn knobbeltjes in bot, kraakbeen, gewrichtskapsel en/of onder de huid 14

Jicht 15

Behandeling Jicht ontstekingsremmers (Voltaren®, Naprosyne®,...een hele reeks is bruikbaar... )  producten die de ontsteking op urinezuur verminderen (chemische naam: colchicine) producten die de vorming van urinezuur afremmen ( allopurinol of Zyloric®, Adenuric )  16

Behandeling Jicht Belangrijk is de behandeling STIPT te volgen en eventuele nevenverschijnselen te melden aan de apotheker/arts/reumatoloog Naast het regelmatig gebruik van geneesmiddelen is het matig gebruik van alcohol/schaaldieren/vetrijk voedsel en voldoende drinken aan te bevelen. 17

1.2 Artrose "verslijten" van het kraakbeen botweefsel rondom het gewricht gaat aangroeien, als het ware om het gewricht beter te maken.  Het  veroorzaakt zo een harde, benige verdikking van het gewricht 18

1.2 Artrose geen ontsteking van het gewrichtsvlies Vooral de wervelkolom, de heupen en de knieën  kunnen door artrose worden getroffen 19

Behandeling Artrose Er bestaat geen  "genezende" behandeling voor artrose.  Enkel een pijnstillende behandeling: Paracetamol (dafalgan) tot 4 g per dag al dan niet in combinatie met onstekingsremmer (Iburpofene of Nurofen) Warmtetherapie (kersepitkussen, coldhot pack, thermische bandages) Pijnstillende gels of crèmes zoals Voltaren emulgel, Flexium, Algipan, reflex spray 20

PIJNSTILLENDE GELS 21

Behandeling Artrose Verminderen van de spanning op de gewrichten (eventueel gebruik van een wandelstok)  Spieren die de gewrichten steunen versterken door kinesitherapie  Mensen met overgewicht moeten wat vermageren om de druk op de gewrichten te verminderen  Fit en actief blijven, gewrichten oefenen  22

Behandeling Artrose versoepelen van bestaand kraakbeen (dwz er wordt géén extra kraakbeen aangemaakt!) Nadeel: werkt pas na 1 maand en optimaal effect na 3 maanden Glucosamine Chondroitine MSM Collageen Vb Bioglucosamine, Bio-rhumal, Osteoplus, Pro Cartilago, … 23

Oefeningen om artrose tegen te gaan Onderbeen oefeningen Kniegewrichten strekken op buik liggen en laat onderste deel van uw benen over de rand of uiteinde van hetbed uitsteken Dijbeenspieren versterken Spieren aan bovenzijde vd bovenbenen versterken 24

Oefeningen om artrose tegen te gaan Heup oefeningen Heupgewrichten strekken De heup rekken De heupspieren versterken 25

Oefeningen om artrose tegen te gaan Beweging voor handen en vingers Masseer de handen dagelijks Doe dagelijks vingeroefeningen 26

Praktische tips Zwabber met wringer ipv dweil Kleren met knopen ipv trui Stevige matras Heffen: door kniën buigen ipv voorover buigen Draag geschikte schoenen bij fysische inspanning Sporten is goed MAAR niet belastende sport en doe het op een gelijkmatig tempo gecombineerd met rust Houd de juiste houding aan

SLOT Eet gezond en let op uw gewicht Luister naar uw lichaam Maak lichaamsbeweging een dagelijkse gewoonte Praat erover met uw dokter of apotheker wanneer de pijnbehandeling niet meer helpt 28