Kind en Gezin 7de jaar Kinderzorg Oktober 2011

Kind en Gezin 7de jaar Kinderzorg oktober 2011

1.1 Geschiedenis 1904: Eerste inzet van vrijwilligers 1919: Nationaal Werk voor Kinderwelzijn (NWK) 1984: Kind en Gezin (Vlaamse Gemeenschap) 1987: Kind en Gezin als Vlaamse Openbare Instelling (VOI) 2006: Kind en Gezin als Intern Verzelfstandigd Agentschap met rechtspersoonlijkheid (IVArp) onder de bevoegdheid van de Vlaamse minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin

1.2 Missie Kind en Gezin wil, samen met zijn partners, voor elk kind, waar en hoe het ook geboren is en opgroeit, zo veel mogelijk kansen creëren.

1.3 Waarden Vanuit Kind en Gezin hechten we veel aandacht aan de waarden: Diversiteit Kinderrechten Medewerkers van Kind en Gezin werken aan 4 waarden Open Positief Gedreven Deskundig

1.4 Organisatie

1.5 Beleidsdomeinen Binnen Kind en Gezin zijn er 3 beleidsdomeinen: Preventieve Gezinsondersteuning (PGO) Kinderopvang (KO) Adoptie

1.6 Kind en Gezin-Lijn Kind en Gezin-Lijn: 078 150 100 (nationaal tarief) elke werkdag tussen 8 en 20 uur Alle vragen over kinderopvang, opvoeding, gezondheid Maken of verzetten van afspraken op het consultatiebureau

1.7 Klachtendienst Advies en tips geven, zodat je een probleem zelf kan aanpakken. Doorverwijzen als de klacht buiten de bevoegdheid van Kind en Gezin valt. Ontvankelijke klachten op basis van procedures onderzoeken. Aanbevelingen om de kwaliteit van de dienstverlening van Kind en Gezin te verbeteren.

1.8 Communicatie Website: www.kindengezin.be Folders en brochures Nieuwsbrieven Rapporten Filmmateriaal

2. Preventieve Gezinsondersteuning

2.1 Teamwerking Regiohuizen voor de 63 regioteams Regioteamleden: regioverpleegkundigen, gezinsondersteuners en een regioteamverantwoordelijke Ondersteuning door provinciaal consulent opvoedingsondersteuning, provinciaal consulent doelgroepen en lactatiekundige 366 consultatiebureaus Vrijwilligers Regioteamleden Consultatiebureau-arts Samenwerking met externen

Regio’s Antwerpen

Regio’s Limburg

Regio’s Oost-Vlaanderen

Regio’s Vlaams-Brabant en Brussel

Regio’s West-Vlaanderen

2.2 Doelgroep Aanstaande ouders: Met extra aandacht voor maatschappelijk kwetsbare zwangeren Gezinnen met kinderen van 0 tot 3 jaar: Met extra aandacht voor maatschappelijk kwetsbare gezinnen

2.3 Kerntaken Medische, psychosociale en pedagogische preventie Preventieve opvoedingsondersteuning Preventie van en hulpverlening bij kindermishandeling

2.4 Kernthema’s Rode draad in de dienstverlening vanaf de zwangerschap tot de leeftijd van 3 jaar: Gezonde voeding Dagelijkse verzorging en hygiëne Goede gezondheid en volledige vaccinatie Veilige leef- en slaapomgeving Optimale ontwikkeling Positief ouderschap

2.5 Hoe doen we dit? Prenataal aanbod Infosessies ‘Kind op Komst’ in samenwerking met kraamklinieken Prenatale begeleiding van maatschappelijk kwetsbare zwangeren: Prenataal consult Huisbezoeken Prenatale Zorgcentra

Prenataal aanbod Informatie: Zwangerschapsmap en –pakket Zwangerschapsnieuwsbrieven Website …

2.5 Hoe doen we dit? Postnataal aanbod Kennismakingsbezoek: In kraamkliniek of thuis (bv. na thuisbevalling) Huisbezoeken Screening: Gehoortest Oogtest Ontwikkeling Consult op het consultatiebureau Spreekuur Opvoedingsondersteuning Kleuterparticipatie

2.6 Pijlers van onze dienstverlening Gratis dienstverlening Vraaggerichte zorg op maat Vrijwillige dienstverlening, maar niet vrijblijvend Maatschappelijk kwetsbare groepen bereiken Positieve ingesteldheid ondersteunen Mogelijkheden van de ouders erkennen

2.7 Partners Erkend en gesubsidieerd door Kind en Gezin: Inloopteam Centrum voor Kinderzorg en Gezinsondersteuning Dienst Gezinsondersteunende Pleegzorg Opvoedingswinkel Expertisecentrum Kraamzorg Vertrouwenscentrum Kindermishandeling EXPOO

2.7 Partners Andere partners: Kraamklinieken Gynaecologen Zelfstandige vroedvrouwen Diensten voor kraamzorg en gezinszorg Kinder- en huisartsen OCMW …

3. Kinderopvang 3.1 Opdracht 3.2 Functies 3.3 Opvangaanbod 3.4 Diploma 3.5 Kwaliteitsvolle opvang 3.6 Werken vanuit het kind 3.7 Controle en inspectie 3.8 Thema’s

3.1 Opdracht Kind en Gezin is verantwoordelijk voor de uitvoering van het beleid van de Vlaamse minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin. Stimuleert en ondersteunt de kinderopvang en ziet toe op de kwaliteit. Organiseert zelf geen kinderopvang, is dus geen werkgever van voorzieningen of onthaalouders. Een attest van toezicht of een erkenning door K&G is géén contract of vergunning.

3.2 Functies van kinderopvang Economische functie Ouders kunnen gaan werken en voor een inkomen zorgen. In de kinderopvang werken ook heel wat mensen. Sociale functie Kinderopvang kan de uitsluiting van kansengroepen (zowel de kinderen als ouders) tegengaan en hun integratie helpen bevorderen.

Functies van kinderopvang Pedagogische functie Goede kinderopvang biedt jonge kinderen niet alleen verzorging en geborgenheid, maar stimuleert kinderen ook in hun fysieke en psychische ontwikkeling. Kinderen ontmoeten er anderen en leren respectvol met elkaar om te gaan.

INFORMELE OPVANG FORMELE OPVANG GEMELDE OPVANG Au pairs   Grootouders en andere familie tot 4e graad (neef/nicht) Erkende opvang Zelfstandige opvang Gezins Diensten voor onthaalouders met de aangesloten OO Zelfstandige onthaalouders Groeps Erkend kinderdagverblijf (of peutertuin) Initiatief buitenschoolse opvang Zelfstandig kinderdagverblijf Zelfstandige buitenschoolse opvangvoorziening Lokale diensten voor buurtgerichte opvang GEMELDE OPVANG o.a. opvang in scholen

De formele kinderopvang Erkende opvang Zelfstandige opvang Erkend kinderdagverblijf (KDV) (cap vanaf 23) (ouderbijdrage volgens inkomen) Erkende vestigingsplaats (cap vanaf 14) (ouderbijdrage volgens inkomen) Peutertuinen (KDV-PT) (ouderbijdrage volgens inkomen) Lokale dienst voor voorschoolse buurtgerichte kinderopvang (LODI) (cap vanaf 10) Zelfstandig kinderdagverblijf (ZKDV) (cap vanaf 8) (met IKG: ouderbijdrage volgens inkomen, anders prijs wordt vrij bepaald) GROEPSVERBAND Initiatief buitenschoolse opvang (IBO) (tarieven vastgelegd) Buitenschoolse opvang verbonden aan een erkend kinderdagverblijf (BOKDV) (Ouderbijdrage volgens inkomen) Lokale dienst voor buitenschoolse buurtgerichte kinderopvang (LODI) Zelfstandige buitenschoolse opvangvoorziening (ZBO) (prijs wordt vrij bepaald) Diensten voor onthaalouders (DVO) (ouderbijdrage volgens inkomen) Zelfstandige onthaalouders (ZOO) (met IKG: ouderbijdrage volgens inkomen, anders: prijs wordt vrij bepaald) GEZINSVERBAND ERKENNING VAN K&G ATTEST VAN TOEZICHT

3.3 Opvangaanbod Basisaanbod kinderopvang: opvang van 7 tot 18 uur Verruimde aanbod: Inclusieve opvang Flexibele opvang (voor 7 uur, na 18 uur, in het weekend, ...) Urgente of occasionele opvang …

3.4 Diploma Met het diploma 7e jaar Kinderzorg kan je terecht in de verschillende vormen van kinderopvang In de zelfstandige kinderopvang geeft het diploma 7e jaar Kinderzorg soms de mogelijkheid tot het krijgen van financiële ondersteuning

3.5 Kwaliteitsvolle opvang 1. Aanpak op maat van het kind Een kind heeft in de opvang een vertrouwde persoon nodig. Deze begeleider of onthaalouder biedt het kind veiligheid en ondersteuning. De aanpak gebeurt op maat van het kind en zorgt ervoor dat elk kind zich goed voelt (welbevinden) en geboeid bezig kan zijn (betrokkenheid).

Kwaliteitsvolle opvang 2. Ouders als partners Ouders en opvang zijn partners in de opvoeding. Ouder kent zijn kind als de beste en de opvang is expert in de opvang van meerdere kinderen in groep. Ouders zijn een belangrijke bron van info over de bijzonderheden van het kind.

3.6 Werken vanuit het kind Kinderparticipatie is: Kinderen over de opvang en de activiteiten informeren Luisteren naar wat de kinderen vertellen Overleggen met de kinderen Kinderen zelf laten beslissen en hun verantwoordelijkheid laten opnemen

3.7 Controle en inspectie Controle en inspectie gebeuren niet door Kind en Gezin Zorginspectie inspecteert de voorzieningen, maakt een inspectieverslag op met een advies Kind en Gezin beslist op basis van het inspectieverslag en het advies van Zorginspectie

3.8 Thema’s Crisisbeleid Infrastructuur en omgeving Gezonde voeding en voedingsbeleid Veilig slapen Ziek in de opvang - Geneesmiddelen - Koorts (Zelf)evaluatie Kwaliteitszorg

4. De Vlaamse Centrale Autoriteit inzake Adoptie (VCA) 4.2 Wetgeving 4.3 Binnenlandse adoptie 4.4 Interlandelijke adoptie

4.1 De Vlaamse Centrale Autoriteit inzake Adoptie (VCA) Stuurt elke adoptie van minderjarigen, zowel binnenlandse als interlandelijke adoptie

4.2 Wetgeving Verdrag van Den Haag (1993) en Belgische wetgeving: 2 belangrijkste principes: adoptabiliteit (vrije en volledig geïnformeerde toestemming) subsidiariteit (adoptie is laatste optie)

4.3 Binnenlandse adoptie Kind verblijvend in België geadopteerd door ouders verblijvend in België Niet-gekend kind (via adoptiedienst): Infosessie en voorbereiding als er nood is aan ouders Maatschappelijk onderzoek bij kandidaat-adoptieouders - begeleiding geboorteouders - plaatsing kind en nazorg via adoptiedienst Adoptie-uitspraak bij rechtbank

Binnenlandse adoptie Gekend kind (stiefouder, meemoeder, pleegkind, …): Aanmeldingen via VCA Voorbereiding en procedure voor de jeugdrechtbank Adoptieuitspraak eventueel met maatschappelijk onderzoek

Binnenlandse adoptie Aantal: Adoptiedienst (plaatsingen) Gekend kind (aanmeldingen) 2009 24 592 2010 35 560

4.4 Interlandelijke adoptie Kind verblijvend in het buitenland wordt geadopteerd door ouders verblijvend in België

Interlandelijke adoptie Procedure: Voorbereiding (2 erkende centra) Maatschappelijk onderzoek (5 erkende diensten) Geschiktheidsvonnis door jeugdrechtbank Bemiddeling adoptiedienst (4 erkende diensten) of zelfstandige adoptie (via VCA) Erkenning door Federale Centrale Autoriteit Nazorg (erkend steunpunt)

Interlandelijke adoptie Aantal: 2009: 244 kinderen via adoptiedienst 2010: 205 kinderen via adoptiedienst