Vernieuwing Gemeenschappelijk Landbouwbeleid en Agrarisch natuur- en landschapsbeheer 2016 Arno Teunissen Casper Lambregts Provincie Noord-Brabant Waterschap Brabantse Delta

Inhoud GLB P1 P2 Directe Betal. Markt & Prijs POP

Directe betalingen nieuw GLB Van historisch model naar flat-rate en vergroening Convergentie: met gelijke stappen naar een gelijke hectarebetaling in 2019 In 2019: basispremie circa 260 €/ha vergroeningspremie circa 115 €/ha op hele bedrijf totaal circa 375 €/ha P1 P2 Directe Betal. Markt & Prijs POP

Wat zijn de vergroeningseisen? Gewasdiversificatie en Behoud blijvend grasland en Ecologisch aandachtsgebied (EFA) of Gelijkwaardige praktijken Geen ‘dubbele betaling’ wat meetelt voor de vergroening, mag niet nog eens vergoed worden! Gewasdiversificatie 10 – 30 ha bouwland: ≥2 gewassen >30 ha bouwland: ≥3 gewassen (tenzij >75% grasland) Behoud blijvend grasland in Natura 2000: niet omzetten of ploegen herinzaaiplicht invoeren wanneer aandeel blijvend grasland nationaal >5% daalt

Ecologisch aandachtsgebied Waar liggen de EFA-plichtige bedrijven?

Invulling Ecologische aandachtsgebieden onbeheerde akkerranden (x1) ‘eiwit’ gewassen (x0,7): esparcette, lupine, luzerne, rode klaver, rolklaver, veldbonen, wikke vanggewassen (x0,3): zonder gewasbescherming en ≥ 10 weken, of na vezelgewassen, of als aaltjesbestrijding wilgenhakhout (x0,3) Biologische landbouw Akkerbouw-strokencertificaat (incl. vogelakker), standaard vergroeningseisen, maar EFA in te vullen als: tenminste 30% beheerde akkerrand (x1,5) aangrenzende sloot (x2) landschapselementen met POP-onderhoudscontract (x2) vanggewassen, zonder gewasbescherming (x0,3) stikstofbindende gewassen, aanvullende eisen mest en gewasbescherming (x0,3) Veldleeuwerik: lijkt op akkerbouw-strokencertificaat zonder verplichte beheerde akkerrand Biodiversiteit+: eisen gaan verder dan de drie standaardeisen Conclusie Ambities hervormingen groot, wat is het resultaat? Grote stap: deel van directe betalingen nu gekoppeld aan vergroening als ‘maatschappelijke prestatie’ Door motie Dik-Faber c.s. makkelijk aan vergroening te voldoen In samenhang met pijler 2 en gebiedscollectieven winst te halen

Vernieuwing agrarisch natuurbeheer 2016 Effectiever Efficiënter Samenhang en samenwerking in de streek Professionele collectieven GLB P1 P2 Initiatief Bleker Op verzoek Nederland mogelijk gemaakt Innovatief, wordt met grote belangstelling gevolgd in de EU Directe Betal. Markt & Prijs POP

Efficiënter Van honderden beheerovereenkomsten... ...naar 3 collectieven

Voordeur en achterdeur Collectieven verantwoordelijk voor uitvoering beheer Voordeur en achterdeur

Effectiever Alleen in kansrijke gebieden (o.b.v. LAL) Gericht op instandhouding soorten met internationale verplichting Vlakdekkend weidevogel-/graslandbeheer waar zinvol Botanisch beheer waar (bewezen) kansrijk Landschapsbeheer (via SNL) beperken tot Maasheggen en Groene Woud

Gebiedsproces natuurbeheerplan Selecteren meest kansrijke gebieden (Waar?) Definiëren benodigde randvoorwaarden (Wat?) Samenbrengen wetenschappelijke en lokale kennis

Natuurbeheerplan 2016

Gebiedsproces gebiedsaanvraag Gebiedsvisie (Hoe?) Peilen animo Opstellen beheerplan/gebiedsaanvraag

Professionalisering collectieven Sturen op samenhang / leveren prestaties Professioneel gesprekspartner in gebiedsproces Eindbegunstigde / Europese eisen accountability Contractpartner aan voor- en achterdeur Administratieve systemen conform RVO.nl Uitvoeren interne controles en zonodig corrigerend optreden Zonder certificering geen subsidie (Kwaliteitshandboek) Voldoende schaalgrootte/omzet; efficiënt met beperkte overhead (ZEEBRA)

Samenhang en samenwerking in de streek

Toekomstperspectief Creëren samenhang en synergie ANLB en EFA Realisatie EVZ’s (Laarakkerse waterleiding) Verbreding naar STIKA Verbreding naar doelen en inkomsten vanuit de streek

Proces, regie en samenwerking

Op de hoogte blijven ? Bezoek het Portaal Natuur en Landschap http://www.portaalnatuurenlandschap.nl/

GLB en ANLB 2016: Kansen voor water

Pijler 1: Directe betalingen Vergroening van de directe inkomensondersteuning Kansen bij EA-plicht (5%-opgave) -> Ecologische aandachtsgebieden watergericht invullen -> Equivalent pakket akkerstrokenpakket/Dijksma-pakket -> Koppeling maken met agrarisch natuurbeheer

Pijler 2: Plattelandsontwikkeling (POP3) Extra geld vrijgemaakt voor KRW en Nitraataanpak NL: 20 miljoen per jaar (2016-2020) Brabant: 11 miljoen extra POP-geld voor 5 jaar -> 22 miljoen (incl. cofinanciering) Brab.ws-en: 4,9 miljoen voor blauwe diensten Landelijke catalogus groenblauw aangevuld met blauwe diensten

Inzet water bij ANLB 2016: NatuurBeheerPlan Waterdoelen Voldoende water Schoon water Natuurlijk water Principes, uitgangspunten bij ontwikkelen blauwe dienst Emissies naar oppervlaktewater verder beperken Water vasthouden in de bodem en/of watersysteem Watersysteem robuuster maken Beheer van watersysteem optimaliseren

Inzet water bij ANLB 2016: Gebiedsaanvraag Randenbeheer / infiltratiegreppels (emissiebeperking) Beheer stuwen / peilgestuurde drainage (water vasthouden) Beheer natuurvriendelijke oever / verwerken maaisel (B&O)

Stelling De uitdaging in het ANLB2016 is het verenigen van natuur en water. Collectieven in het ANLB2016 hebben echter niet genoeg kennis om natuur en water te gaan verenigen in hun gebiedsaanvraag. (Oneens: Hoe gaan zij dit dan doen?) (Eens: Wat is hier dan voor nodig?)

Stelling Het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouwbeleid is het begin van de omslag naar een meer duurzame landbouw.

Stelling De nieuwe collectieven zijn de sleutel tot een wezenlijke verbetering van de biodiversiteit in het agrarisch landschap door meer ecologische en sociale samenhang in de streek,