STEL: In team in de klas: aan de slag met duo-stages in de lerarenopleiding! ENW-project 01/09/2013 - 31/08/2014 Sprekers: Ilse Ruys (Arteveldehogeschool) – Griet De Nys (Hogeschool Gent) ENW AUGent Symposium ‘Tools van, voor en door lerarenopleidingen’ (11/05/2015)

STEL dat…

Algemene informatie ENW-financiering 01/09/2013-31/08/2014 Betrokken partners: Arteveldehogeschool (projectleider) Hogeschool Gent Hogeschool West-Vlaanderen

Doelstelling van het project ontwikkelen van ondersteunende werkvormen, tools en instrumenten vanuit een talentgerichte benadering voor de lerarenopleidingen basisonderwijs bij het ontwerpen en implementeren van systemen van team-teaching in stages

Uitgangspunten bij STEL Focus op kleuteronderwijs (maar materialen en praktijkvoorbeelden zijn transfereerbaar naar het lager onderwijs) Studenten in de lerarenopleiding Scholen in het onderwijsveld Focus op vnl. eerstejaarsstudenten (vanuit keuzes die we maakten in pilootprojecten, ondersteund door onderzoek van Grudnoff & Tuck (2003)), maar ontwikkelde materialen zijn ook bruikbaar in een verdere fase van de lerarenopleiding of voor leraren die reeds in het beroep staan Vertrekken vanuit een talentgerichte, waarderende benadering aansluitend bij ‘Appreciative Inquiry’

(Haeck, Van den Brande, & Verhelst, 2013, p. 20) Team teaching: WAT? ‘We spreken van team teaching wanneer meerdere leerkrachten op een gestructureerde manier in een gelijkwaardige relatie een gedeelde verantwoordelijkheid dragen voor het onderwijzen van een groep leerlingen in eenzelfde of twee aanpalende ruimtes om hen de onderwijsdoelstellingen te laten bereiken’ (Haeck, Van den Brande, & Verhelst, 2013, p. 20) Team teaching versus co-teaching Team teaching versus duo-stages tijdens de lerarenopleiding

Team teaching: WAAROM? BELEIDSMATIGE - ORGANISATORISCHE REDENEN: geen mandaat RKG, stijging leerlingenaantal versus schoolinfrastructuur, stijging aantal studenten in de lerarenopleiding vs. aantal stageplaatsen, meer lestijden maar geen fysieke ruimte voor parallelklassen,… VOORDELEN VOOR DE LERAAR: tijdswinst, meer tijd voor observatie en mogelijkheden tot uitwisseling hierover, praktische voordelen, sociaal-emotionele steun, meer flexibiliteit, begeleidingscapaciteit verhoogt,… VOORDELEN VOOR DE LEERLING: meer kans op aansluiting bij een leraar waar het kind zich goed bij voelt, meer individuele aandacht, zorgvragen kunnen beter worden ondersteund,… VOORDELEN VOOR DE STUDENT: veilig gevoel, leren van elkaar, trainen van samenwerkingsvaardigheden

Team teaching: HOE? ‘Gangjuf’ . Flexibele wanden tussen twee lokalen Combinatie van leerkracht mét en leerkracht zonder mandaat RKG Twee of meer groepen samen … ‘Gangjuf’ Voorwaarde: Een vertrouwensband, het moet klikken Mogelijke vormen: bijvoorbeeld In de kring - Samen een klassikaal aanbod begeleiden Samen een klassikale activiteit begeleiden buiten de klas In de kring - De ene leidt, de andere ondersteunt In de kring - Elk begeleidt een deel van de groep. De groep schuift nadien door en de activiteit wordt nog een keer begeleid met een andere groep kinderen De ene begeleidt de grote groep, de andere leerkracht legt zich toe op een kleinere interesse- of niveaugroep Hoekenwerk: elk een klein groepje begeleiden

Aanpak & fasering STEL Fase 1 (sept-dec): ontwikkeling ondersteunende kennis In kaart brengen van noden m.b.t. team teaching (studenten, mentoren, docenten, directies,…) + opstart pilootprojecten/bachelorproeven Verzamelen en verwerken van bronnenmateriaal Detecteren van good practices Fase 2 (jan-aug): concrete realisaties Verwerken van audio- en beeldmateriaal (good practices) Concrete uitwerking van tools Vormgeven van website voor verspreiding van materialen Disseminatie

PROJECTRESULTAAT

MATERIALENBANK met bijna 40 tools !! 38 tools om precies te zijn + beeldmateriaal

We hebben ons gericht op studenten, met als resultaat ook tools voor lectoren en mentoren voor een optimale begeleiding van studenten in duostage. Uiteraard hebben leerkrachten aan bepaalde tools ook een boodschap, vandaar deze ‘drukke’ tabel die ook op de flyer staat. Ook hier is de onderverdeling van zonet te zien nl VOOR – TIJDENS - NA Allerlei tools voor: … Over: … Om te gebruiken VOOR of NA de klaspraktijk OF om inspiratie op te doen over TIJDENS de klaswerking

Opstarten van duostages = wat zijn belangrijke elementen om rekening mee te houden als lerarenopleiding om met duostages te starten 7 gouden tips: … Afspraken … Groeilijn: nog under construction (resultaat Bachelorproef HoWest) Wat als het niet goed loopt (komen we later op terug) Door op de knop rechtonderaan te klikken kan je al enkele principes duiden ivm de manier waarop deze website werkt: bv. Het roze om door te klikken, tittels en structuur, in de tools telkens dezelfde opmaak, dezelfde tabel, … !! VANAF HIER KAN JE OOK GERUST VERDER GAAN OP DE WEBSITE ZELF ipv deze ppt verder te volgen !!! Ga naar de WEBSITE

Ga naar de WEBSITE VOOR: Zeer geschikt voor studenten maar ook voor leerkrachten (vooral beginnende duo’s) Ook lectoren kunnen dit zeker gebruiken bij reflectiesessies of andere sessies die het bevorderen van de kwaliteit van het duo beoogt. INFO: Kies afhankelijk van je groep 1 voorbeeld op de website uit dat je hier kan belichten) Bv. Kennismakingsspelletjes: namenbal = je gooit de bal terwijl je de naam van die persoon zegt Bv. Opdracht rond samenwerken en overleg = teambuildingopdrachten Bv. Als duo aan de slag: huis-boom-hond = 1 blad, 1 potlood, 1 duo. Samen houden ze 1 postlood vast en tekenen ze zonder te praten wat een derde zegt bv huis, boom of hond. Bv. Beeld van ons twee: wij zijn = Ieder duo schrijft op zijn blad drie keer en onder elkaar ‘wij zijn…’ en vullen aan met iets dat zij gemeenschappelijk hebben. (niet -namen, geslacht, leeftijd, klas of studierichting. ) Iedereen geeft zijn briefje af en ze worden opnieuw uitgedeeld. Van wie is welk briefje? Bv. Mijn talentenwijzer (under construction) bachelorproef HoWest Bv. Wat inspireert me = moodbord maken mbv pinterest (online) Bv. Wanneer ben ik op m’n best = jij of je duopartner vullen een vragenlijst in over de student. Bv. Prestaties van jou waar ik trots op ben, succesen tijdens stage, je bent graag alleen als je, … + bespreking Bv. Wie ben ik (als leerkracht) = invuldocument “ik zie mezelf als iemand die … “ en dan aan te vullen / te kiezen uit een lijst met talenten. Bv. Wat kan ik (als leerkracht) = omgevingsintervieuw (duopartner, mentor, hogeschool, …) dat je helpt om je sterktes en zwaktes in kaart te brengen. Talenten in actie = obv de resultaten van ‘elkaars talenten leren kennen ‘ kan je alle resultaten samenbrengen en een schema invullen “hoe-waar-wanneer kunnen we onze talenten inzetten” + actieschema “leerpunten wegwerken” Samen een activiteit voorbereiden = Ga naar de WEBSITE

Zo doen zij aan TT = verhalen van scholen hoe zij TT invullen Bv Zo doen zij aan TT = verhalen van scholen hoe zij TT invullen Bv. Mandaat rooms-katholieke godsdienst in combinatie met een leerkracht zonder, OF gangklas, of … Ga naar de WEBSITE

NA: Observeren kan je leren = observatieblad (sjabloon) dat je op 1 pagina elkaar een complimentje kan geven over de stage+ mentor gaat akkoord of niet om de kwaliteit van het compliment te bewaken Eerlijk kijken naar elkaar = observatiedocument (beginnend en gevorderd duo) om aan te kruisen Elkaar observeren = op basis van de opleidingscompetenties zeer gericht elkaar feedback geven en erop reflecteren. Kijkwijzer observeren = voor mentoren en lectoren = een richtlijn met verschillende vragen die richting geven aan het observeren voor mentoren en lectoren. Een goed basisinstrument om een feedbackgesprek te kunnen voeren. (+ zie FB-gesprekken voeren met een duo) De reflectieboom = een boom waar ze zichzelf en hun duopartner in positioneren wat betreft de samenwerking + hun doel waar ze samen naartoe willen Reflecteren met een duo = een stappenplan waarbij een stagebegeleider of mentor samen met studenten kan reflecteren. De specifieke vragen staan geschreven. Prenten = geen kant en klare tool maar enkel prenten die studenten kunnen helpen om de samenwerking mbv afbeeldingen onder woorden te brengen. FB-gesprekken met een duo = sjabloon BEHOUDEN-LOSSEN-BIJSTUREN-TOEVOEGEN. Elk woord heeft een vakje waarin het duo samen noteert (de woorden spreken voor zich). Een betere samenwerking mbv talenten = (idem bij VOOR) obv de resultaten van ‘elkaars talenten leren kennen ‘ kan je alle resultaten samenbrengen en een schema invullen “hoe-waar-wanneer kunnen we onze talenten inzetten” + actieschema “leerpunten wegwerken” Ga naar de WEBSITE

Bv. De reflectieboom Positioneer jezelf mbt samenwerking Positioneer je duopartner Waar willen jullie samen naartoe?

Opstarten van duostages = wat zijn belangrijke elementen om rekening mee te houden als lerarenopleiding om met duostages te starten 7 gouden tips: … Afspraken … Groeilijn: nog under construction Wat als het niet goed loopt (komen we later op terug) Door op de knop rechtonderaan te klikken kan je al enkele principes duiden ivm de manier waarop deze website werkt: bv. Het roze om door te klikken, tittels en structuur. !! VANAF HIER KAN JE OOK GERUST VERDER GAAN OP DE WEBSITE ZELF ipv deze ppt verder te volgen !!! Ga naar de WEBSITE

BV. De hand van verandering DUIM = waar ben ik/mijn duopartner goed in WIJSVINGER = wat is mijn doel (ons doel) als duo Middelvinger = waar heb ik een hekel aan (Fuck you) ifv deze duostage Ringvinger = Hoe is de band tussen jullie? Pink = je (zijn/haar) kleine kantje Nadien worden de beide helften terug samen genomen en besproken met het duo zelf of in het bijzijn van een lector of mentor. Ook EHBO = Dit stappenplan is een leidraad bij het aanpakken, bespreken, oplossen van een probleem. 

Tot slot Verder contact? ilse.ruys@arteveldehs.be griet.denys@hogent.be kelly.vandriessche@hogent.be kris.hulsen@hogent.be