Vrije gedachten bij vmbo-mbo-Ad Hans Daale Leido

Doel van deze inleiding ► De Ad wordt ingevoerd… maar dan gaat er iets gebeuren in ons systeem… wat dan? ► Kan de Ad nog meer rollen vervullen… of… ► Voorbeeld maar eerst de leerlijn vmbo-mbo-Ad ► Wat maakt de Ad aantrekkelijk binnen deze leerroute? Of ► Waarom past de Ad bij deze leerroute? Of ► Waarom een leerlijn met de Ad als richtpunt?

Vormen van leerlijnen ► VMBO - MBO – Ad: gewoon ieder een eigen plek en gescheiden verantwoordelijkheden ► MBO – Ad: zwaluwstaarten (propedeuse) / vooral in eigen gemeente ► MBO – Ad: Associate College in een gemeente of regio (eigen plek – van hogeschool) ► VMBO – MBO – Ad: Regionaal AC – eigen regio / eigen plek / bve-instelling ‘spin in het web’ / gekoppeld aan arbeidsmarkt

Aansluiten bij ‘bewegingen’ ► Ad moet ‘mee-bewegen’ met ontwikkelingen in zowel mbo als hbo (en dat is lastig genoeg…). ► Voorbeeld van dynamiek (zou kunnen…): - smal mbo naar smal Ad = arbeidsmarkt (Associate of Applied Arts/Science) - breed mbo (domein) naar breed Ad = doorstroom naar Bachelor met verdieping (Associate of Liberal Arts/Science)

Vanuit de leerling gezien ► In 9 jaren (algemeen) via deze route ook een hbo- diploma ► Drie diploma’s – inclusief mbo-4 en Ad ► Aan het werk gaan: Zien wat aantrekkelijk is voor de volgende studiestap (kiezen van een bachelor- opleiding): - interesse - passend bij het werk - ondersteund door de werkgever (of eigen plan) (ook geldig bij brede trajecten: kiezen uit doorstroom-mogelijkheden)

Richten op Ad als start voor een baan ► Zekerheid: - minder kans op langstuderen - minder lenen - minder kans op uitval - arbeidsmarktrelevantie ► Kans op soepele afronding bachelor: - behalen post-Ad-trajecten - vrijstelling stage - mogelijk verkorting - afstuderen op basis van werkomgeving

MBO-scholen ► Vmbo’ers in een ‘Ad-constructie’ ► Mbo + Ad zien als één geheel (zoeken naar wettelijke aanpassingen voor soepele overgangen!) – teams / management ► Opties voor duale invulling Ad = regionale samenwerking mbo-hbo-werkveld (meenemen in het ontwerp) (zoeken naar koppeling kwalificaties mbo-Ad!)

Hogescholen ► Ad’ers aan het werk = alumni-beleid ► Samenwerking werkveld en hogeschool rond de eerste jaren na het werk = gericht op ‘vrijstellende werkzaamheden en scholing’ ► Docent begeleidt de Ad’er in het werk met het oog daarop (en loopt zelf ‘stage’) ► Vraag: Hoe een verkorting te bekostigen? Onderzoeken!

Regionale aanpak leidend ► Taakverdeling rond deze leerlijnen ► Optimaliseren aanbod ► Samenwerkingsverbanden vmbo-mbo-Ad: niet allemaal hetzelfde doen ► Regionale Associate Colleges: instroom vmbo’ers – optimaliseren leerlijnen

► Werkveld is mede-bepalend: - welke Ad’s? - welke combinaties van instellingen - vormgeven betrokkenheid (simpeler) ► Mbo’ers aan het werk en dan de duale Ad in 3 jaren gaan doen: kan dat? ► Mogelijkheden voor brede mbo-Ad- domeinen?

Overheid ► Past dit initiatief in het beleid? ► Kunnen we over de sectoren heen aan de slag? ► Wetgeving voor de beroepskolom tot en met de Ad? ► Wet voor het LLL: als we dit ook willen doen voor werkenden en andere groepen? ► Kunnen we dus drempels, hobbels en obstakels samen gaan wegnemen?

Kortom… ► Je kunt out-of-the box gaan denken als je de Ad gaat invoeren waar zinvol… ► Kan de Ad op meerdere plekken een rol spelen… ► Kan de Ad leiden tot andere aanpassingen… ► Moet de Ad een instrument zijn om andere zaken uit te proberen… ► Of… ► We zullen het zien… of niet… of later…