Dierbare herinneringen Wetenschapelijke achtergrond Prof. dr. Gerben Westerhof 09/04/2017

Met dank aan… Jojanneke Korte Kristel Koenders, Hetty Berger Sander Eshuis, Carlinde Schoonen, Simone Hanegraaf Willem Marcelis, Ed Notenboom Ernst Bohlmeijer, Ria Leliveld Studenten van de UT Acteurs voor de e-learning Medewerkers van Sint Maarten en de Posten Vrijwilligerscoördinatoren van Sint Maarten en de Posten Vrijwilligers Deelnemers

René Gudde Ren’e Gude

Dierbare herinneringen: Een korte oefening Wanneer was het? Wie waren erbij? Wat werd er gezegd? Welk beeld heeft u erbij? Welke geuren komen er op? Welke kleren had u aan?

Specifieke positieve herinneringen Lagere schooltijd Hoe zag uw leven er toen uit? Wie waren er belangrijk? Wat deed u toen?

Specifieke positieve herinneringen Eén specifiek moment Wat gebeurde er? Hoe ging dat dan precies? Weet u nog hoe u zich erbij voelde? Wie waren er nog meer bij? Weet u nog wat er werd gezegd of gedaan? Weet u nog wat voor kleren u aan had? Zintuiglijke informatie (zien, horen, ruiken, voelen)!

Specifieke positieve herinneringen Hoe makkelijk was het? Was het echt uw eigen herinnering? Hebben de vragen geholpen? Welke gevoelens riep het op?

Het belang van herinneringen ophalen Het aangaan en onderhouden van contacten Het omgaan met moeilijke situaties Het verlenen van betekenis aan zelf en leven

Archiefkast van episodische herinneringen

Herinneringen ophalen = ze veranderen

Herinneringen zijn er voor het nu!

Dierbare herinnering?

Dierbare herinneringen en somberheid

Dierbare herinneringen: Protocol Vijf gesprekken Een oriënterend gesprek Training in ophalen van herinneringen uit de kindertijd (0-12 jaar) Training in ophalen van herinneringen uit de jeugd (12 - 18 jaar) Training in ophalen van herinneringen uit de volwassenheid Training in ophalen van herinneringen uit het leven in het algemeen en afsluiting 15

Dierbare herinneringen: Protocol Kindertijd Herinnert u zich een favoriet of speciaal speelgoed dat u vaak deed en dat u plezier gaf? Had u een juf of meester waar u dol op was? Wat vond u zo geweldig aan hem of haar? Had u een vriendje of vriendinnetje waar u veel mee speelde? Kunt u zich een leuk moment herinneren wat u samen deed? Haalde u kattekwaad uit? 16

Dierbare herinneringen: Het onderzoek 85 deelnemers Gemiddelde leeftijd 84 jaar 61% vrouw 72% Verweduwd 40% Lager onderwijs 30% depressieve klachten 95% aangewezen op hulp 17

Dierbare herinneringen: Het onderzoek 41 Vrijwilligerscontact Vragenlijsten Specifieke positieve herinneringen, Depressieve klachten, Angstklachten, Eenzaamheid, Welbevinden, Regie Meettijdstippen Vooraf, Na afloop, Follow-up Uitval bij nameting 25 mensen 18

Specifieke positieve herinneringen

Depressieve klachten

Eenzaamheidsklachten

Dank voor UW aandacht! Contact: G.J.WESTERHOF@utwente.nl