2. FoodPrint Module Doelstellingen analyse Doel van deze module: De doelstellingenanalyse wordt uitgevoerd om: De tracking & tracing doelstellingen van de onderneming of keten te beschrijven. Deze doelstellingen te relateren aan de algemene doelstellingen van de onderneming of keten. Door de tracking en tracing doelstellingen te relateren aan de algemene doelstellingen krijgt men een betere betrokkenheid van actoren uit de organisatie en kan men bij veranderende aandacht snel alternatieve tracking en tracing doelen identificeren. De algemene meestal wat abstracte, tracking & tracing doelstellingen te vertalen in operationele doelstellingen die in het project nagestreefd moeten worden. Aan deze operationele doelstellingen moeten de opgeleverde tracking en tracing systemen voldoen. Aan de hand hiervan wordt na afloop van het project projectsucces beoordeeld.

Overzicht Onderdeel FoodPrint Motieven voor T&T Doel Idee: Kosten in baten vertalen Stappenplan Trends Ketendoelstellingen T&T doelstellingen Pindakaas case

Onderdeel FoodPrint Iteratief proces Systeem analyse ontwerp Implementatie Doelstellingen Knelpunt De doelstellingen analyse is de eerste stap van FoodPrint. De doelstellingenanalyse is een zeer cruciale stap in de hele FoodPrint aanpak. Het zorgt er voor dat partijen verder kijken dan alleen korte termijn doelstellingen. Hierdoor is een ketenpartij dan wel keten in staat tracking & tracing of in algemene zin informatie over producten optimaal te benutten.

Motieven voor Tracking & Tracing Eisen overheid General Food Law Hygiëne/HACCP Toezicht VWA (RVV, KvW) Eisen keten/retail GFSI BRC/EUREP-GAP, Q&S, GMP, etc Toezicht certificeerders Ambitie-niveau bedrijf T&T als strategisch hulpmiddel om bedrijfsdoelstellingen te realiseren => FoodPrint Eisen consument Vertrouwen door transparantie Veilig voedsel Dier en milieuvriendelijk Maatschappelijk verantwoord

Opdracht Bedenk voor een bepaalde sector (bijvoorbeeld een pindakaas-producent of de bakkers) voor elk van de drie gebieden welke eisen er aan de sector gesteld worden (overheid, consument en de keten/retail) Antwoord voor pindakaas case: Overheid: General Food Law, Hygiënewetgevig Consument: Hoge kwaliteit en zonder schadelijke residu Keten/retail: Recall binnen 24 uur mogelijk

Doel Het relateren van algemene bedrijfs- dan wel keten doelstellingen aan tracking & tracing gerelateerde doelstellingen. Identificatie van alternatieve tracking & tracing doelstellingen Tracking & tracing doelstellingen vertalen in concrete meetbare operationele doelstellingen (SMART) SMART staat voor: S : Specifiek M: Meetbaar A: Acceptabel R: Realistisch en T: Tijdgebonden Voorbeeld: Na intern overleg met alle betrokken medewerkers (acceptabel en realistisch) willen wij als PindaPerfect de recalltijd van al onze producten (specifiek) gemeten in uren terugbrengen van 48 uur naar 24 uur (meetbaar) binnen 6 maanden (tijdgebonden).

Idee: Kosten in baten omzetten Doel 1: Recall management Doel 2: Transparantie Implementatie Tracking & Tracing systeem Doel 3: Dief-stalpreventie Idee is dat men moet proberen om informatie uit ketens dan wel ketenpartij zo optimaal mogelijk te gebruiken. Men moet de tracking & tracing informatie tot waarde maken/brengen. Hiertoe is het nodig om meer doelen en dus baten te bepalen die met deze informatie te realiseren zijn. Dit betekent dat men dus niet alleen een t&t systeem moet opzetten om te voldoen aan de wettelijke eisen, maar dat men zo’n systeem ook kan gebruiken om de logistiek verder te optimaliseren. Zodoende levert de gemaakte investering haar rendement op. Doel 4: et cetera

Stappenplan Maatschappelijke trends Missie en bedrijfsfocus T&T Doelstellingen (waarvan realisatie middels Traking & Tracing systeem mogelijk) Operationele eisen en randvoorwaarden Missie en bedrijfsfocus Start Om te achterhalen waar deze aanvullende baten liggen moet men op zoek naar overig te realiseren doelen. Dit doet men door de missie van de keten dan wel ketenpartij en algemene maatschappelijke trends onder de loop te nemen. Men bekijkt daarbij in hoeverre tracking & tracing informatie gebruikt kan worden om een bijdrage te leveren aan deze missie dan wel invulling te geven aan bepaalde maatschappelijke trends. Met bedrijfsfocus wordt hier bedoeld de rol die een ketenpartij wil gaan vervullen in de keten. Zie voor meer informatie volgende sheets en de studentendictaat. Vraag: (1) Noem een aantal maatschappelijke trends. (2) Hoe sluiten maatschappelijke trends en missies op elkaar aan?

Maatschappelijke trends Massa individualisering leidt tot product diversificatie (ieder zijn eigen product ofwel schaalverfijning) Toename productaansprakelijkheid en “claim” cultuur Toegenomen dominantie retailers en ketenomkering Schaalvergroting agro-distributie Oorsprong (bijvoorbeeld reginaal product) en productiemethode (bijvoorbeeld biologisch) levensmiddelen als communicatiemiddel belangrijker Toename aandacht duurzaam en maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) Hogere detectiegrenzen leiden tot meer voedselschandalen Hogere kwaliteitseisen consument Overheid streeft toezicht op toezicht na (bedrijven controleren zich zelf) Globalisering en liberalisering (langere transportafstanden levensmiddelen) Nieuwe relevante technologische ontwikkelingen (zoals genomics, sensortechnologie) Opdracht: (1) Noem een paar maatschappelijke trends die je zelf als consument belangrijk vind en hoe zouden deze trends door producenten vertaald kunnen worden in missies. Denk hierbij bijvoorbeeld aan: Wat verwacht je van een potje pindakaas? Waaraan moet het voldoen? Denk aan samenstelling, verpakking, energie verbruik, milieu, kinderarbeid, et cetera. Specifiek voor de pindakaas geld het gevaar van de schimmel alfatoxine. Deze schimmel is gevaarlijk voor de volksgezondheid en ontstaat onder ongunstige klimatologische omstandigheden tijdens teelt en verkeerde opslagcondities (te vochtig). Verder geld dat pindas voor veel mensen een allergische reactie oproepen en er dus geen vermenging met andere pinda-vrije producten mag plaats vinden.

Bedrijfs- en/of keten doelstellingen Centrale vraag is: Hoe positioneert bedrijf zich in de keten en welke rol wil het vervullen? Bijvoorbeeld: A-merk producent hecht veel aan imago en zal alles doen om dit in stand te houden. Mogelijke indeling: Customer integration Internal integration Supplier integration Technology & supplier integration Measurement integration Relationship integration Customer integration Omvat de identificatie van de lange termijn behoefte en -voorkeuren van huidige potentiële klanten en markten. Op basis van dit inzicht kan een onderneming die dingen doen die waarde toevoegen voor een klant. In extreme mate betekent dit het aanbieden van een uniek product of een unieke dienst voor iedere consument. In alle gevallen behoort echter het opbouwen van een duurzame relatie met afnemers centraal te staan. Internal integration Vereist de integratie van alle functionele activiteiten binnen een onderneming teneinde een hoog customer serviceniveau te kunnen realiseren tegen acceptabele kosten. Het opnieuw inrichten van processen en het herontwerpen van producten en diensten zijn vaak een noodzakelijke voorwaarde om succesvol te kunnen zijn. · Supplier integration De perfecte organisatie van de toelevering van grondstoffen, hulpstoffen en halffabrikaten, maar zeker ook de uitwisseling van informatie, zodat er in feite sprake is van één proces. waardoor dubbele handelingen, verspillingen en verpakkingen kunnen worden gereduceerd of zelfs geheel worden vermeden. · Technology and planning integration Betreft het bouwen en onderhouden van informatie- en planningssystemen, die een veelheid van operationele activiteiten ondersteunen, die nodig zijn om uiteenlopende marktsegmenten te kunnen bedienen. Measurement integration Moet het mogelijk maken om zowel de performance van alle ketenpartners te monitoren, als de financiële resultaten te meten van een individuele onderneming. Relationship integration Moet resulteren in een gezamenlijke visie van afnemers en leveranciers met betrekking tot de doelen, die men door samenwerking wil bereiken.

Tracking & Tracing doelstellingen Calamity management Recall Management Food safety Product Liability Quality management Waste management Consumer information Environmental claims Product differentiation Production planning Health claims Transparency primary sector Logistic optimisation Chain management Solution: Tracking & Tracing

Opdracht Bedenk voor de pindakaas case minimaal 5 doelstellingen aan de hand van bovenstaande ster. Ga met name op zoek naar pro-actieve doelen (wit) en niet zozeer naar de defensieve doelen (geel). Antwoord voor pindakaas case: Recall management Geen contaminatie andere producten ivm met mogelijke allergene reacties Productdifferentiatie bijvoorbeeld pindakas met hele pinda’s er in Schimmelvrije pindakaas Optimalisatie logistiek

Wetgeving: General Food Law (EC nr. 178/2002) Hoofdpunten: Levensmiddelen, diervoeders en voedselproducerende dieren, plus ... … (potentiële) grondstoffen van de voedingsmiddelenindustrie, … Traceerbaar in productie, verwerking en distributie Traceerbaarheid “one-up and one-down” Systemen en procedures om bevoegde autoriteiten te informeren

Pindakaas case (1/2) Bedrijf: Wij willen gebruik maken van RFID technologie voor tracking & tracing van pindakaas! FoodPrint: Welke doelen wil men bereiken? Bedrijf: Hoogste kwaliteit pindakaas zonder GMO! FoodPrint: Dit haakt aan bij welke maatschappelijke trends? Bedrijf: Hoge eisen consument, aandacht voor gezondheid en milieu maar eigenlijk ook sociale aspecten (derde wereld) Dit is een soort gesprek tussen de pindakaas producent en een onderzoeker/consultant die met de FoodPrint aanpak werkt. Het gesprek verduidelijkt de doelstellingenanalyse aan de hand van de pindakaas case.

Pindakaas case (2/2) FoodPrint: Dus doelstelling ook geen kinderarbeid? Bedrijf: Ja, met t&t is dit ook aan te tonen FoodPrint: Hoe deze doelstellingen nu concretiseren naar operationele doelstelllingen? Bedrijf: Wij willen voor elk potje pindakaas binnen 48 uur kunnen achterhalen welke ingrediënten er in zitten (oorsprong zonder GMO, analyse rapporten) en aantonen dat er geen kinderarbeid plaats vond (lokale audits door certificatie instantie conform EUREP-GAP). EUREP-GAP is een standaard voor de certificatie van primaire producten. Aandacht wordt onder andere besteed aan milieu, veiligheid en sociale aspecten. Zie ook: http://www.eurep.org/

Samenvattend Met behulp van de doelstellingen analyse komen onbewuste of niet erkende bedrijfsdoelstellingen die gerelateerd zijn aan tracking en tracing boven tafel. Tevens doestellingen worden concreet gemaakt door operationel doelen te bepalen. De doelstellingen analyse fase is een van de belangrijkste fases in de FoodPrint aanpak. Goed begrip er van is dus belangrijk.