Seksualiteit bij jongeren ‘Jeugdprostitutie’ ICT & bronnen Onderwerpsverkenning

Referentie Handboek jeugdzorg Hoofdstuk doelgroepen: artikel jeugdprostitutie Auteur: Elizabeth Venicz Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum, Houten, 2001

Wie is zij? Elisabeth Venicz Cultureel antropologe Doet al jaren onderzoek in prostitutieveld o.a. bij het NISSO (Nederlands Instituut voor het Seksuologisch Sociaal Onderzoek): onderzoek naar het minderjarige prostituees en effecten opheffing bordeelverbod Nederland (200)

Inleiding… Angstige Nigeriaanse asielzoeksters die in de Antwerpse prostitutie worden teruggevonden en Hollandse meisjes die voor hun vriendje achter het raam gaan werken…

Structuur artikel Inleiding Jeugdprostitutie in Nederland Dwang tot prostitutie Achtergronden en motieven van jeugdprostituees De prostitutie als fuik: risico’s en problemen binnen de prostitutie Hulpverlening en begeleiding van jeugdprostituees Jeugdprostitutie, een blik op de toekomst Literatuur

2.Jeugdprostitutie in Nederland Wat is jeugdprostitutie? → Prostitutie bedreven door jonge prostituees Wettelijk onderscheid in Nederland: Minderjarige prostituees (onder 18 jaar) Meerderjarige prostituees (18 jaar en ouder) prostituee = man / vrouw die zich beschikbaar stelt voor het verrichten van seksuele handelingen met derden tegen betaling. De wetgeving rond jeugdprostitutie werken als prostituee = niet strafbaar! Ook niet als minderjarige Het gebruik maken van een minderjarige prostituee = strafbaar! Iemand die een raambordeel verhuurt aan een minderjarige prostituee = strafbaar! De omvang Volgens onderzoek van het NISSO (Nederlands Instituut voor Sociaal Seksuologisch Onderzoek) : - tussen de 1000 en 5000 minderjarige die als prostituee werken - leeftijd ligt tussen de 12 en 18 jaar - tussen de 50 en 70% van de prostituees komt uit het buitenland

3. Dwang tot prostitutie

Door wie worden ze gedwongen? Dwang door partner Loverboys → Zorgen dat meisjes verliefd op hun wordt en katapulteren hen dan de prostitutie in Tactiek = - meisje wordt door loverboy verwend - jongen forceert eventuele breuk tussen meisje en ouders - situaties wordt thuis onhoudbaar en meisje loopt weg - jongen suggereert dat meisje in prostitutie moet werken - periode ven verwennen is voorbij, emotionele manipulatie wordt toegepast - protesten van meisje worden gesmoord met fysiek geweld Dwang door handelaren Migrantenprostituees staan onder druk van mensenhandelaren Mensenhandelaren regelen reispapieren en betalen reis → prostituee moet bedrag + fikse rente terugbetalen door zich te prostitueren Dwang door anderen → Familieleden (bijvoorbeeld om schulden af te betalen) → in verlengde van seksueel misbruik: vader die dochter als escorte aanbied → zwakbegaafde meisjes die door groepje jongens tot prostitutie worden gedwongen

4. Achtergronden en motieven van jeugdprostituees Victimazie: slachtoffers van seksueel of lichamelijk geweld in de jeugd. MAAR volgens sociologisch onderzoek is dit een te eenzijdige verklaring. Onderzoekers zien de keuze voor prostitutie als een proces waaraan een veelheid van factoren ten grondslag kan liggen: seksueel misbruik - weglopen - in contact komen met deviant sociaal Netwerk – institutionalisering (verblijf gevangenissen, instellingen) → meisje wordt door omgeving anders gezien → ontstaan van Negatief zelfbeeld → ‘drift into prostitution’ Motieven Luxe Nieuwsgierigheid naar het werk MAAR weggelopen jongeren hebben vaak andere motieven: Overlevingsstrategie Kosten druggebruik (gebruik van cocaïne)

5. De prostitutie als fuik Risico’s en problemen binnen de prostitutie Geweld door klanten, maar ook door pooiers Risico op SOA’s (Seksueel Overdraagbare Aandoeningen) of AIDS Aanleiding tot druggebruik Overmatig gebruik van alcohol Prostitutiewerk en de levensstijl die erbij hoort kunnen als een fuik gaan werken waardoor ermee stoppen moeilijk wordt. → jonge prostituees hebben nauwelijks ervaring met ander werk → prostitutie en school zijn moeilijk te combineren, geen afgeronde opleiding → terugkeer naar ‘gewone’ maatschappij met jeugdloon + ‘9 to 5’ – banen wordt dan moeilijker → minderjarige prostituees zijn feitelijk dakloos (slapen op werkplek, in huis van pooiervriend) → ze hebben nauwelijks nog sociale contacten buiten de prostitutie

6. Hulpverlening en begeleiding Dadervervolging bij gedwongen prostitutie Goede wettelijke mogelijkheden MAAR weinig vervolgingen Waarom? Bang voor daders Voelen soms nog een zekere loyaliteit met de dader Als ze dan toch aangifte doen, trekken ze deze - onder druk - in Hulpverlening aan jeugdprostituees Hulpverleningsinstellingen krijgen slechts incidenteel met jeugdprostituees te maken. DUS geen apart aanbod in de instelling. Er kunnen wel lessen getrokken worden uit de ervaring met hulpverlening Aan volwassenen prostituees.

7. Jeugdprostitutie een blik op de toekomst Sinds 1 oktober 2000 is in Nederland het bordeelverbod opgeheven. → prostitutiebedrijven kunnen een vergunning krijgen, mits zij zich houden aan bepaalde voorwaarden. Één van de voorwaarden: Geen illegale of minderjarige prostituees tewerkstellen Sinds dan meer controles dan voorheen. Overheid verwacht dat zo minderjarige prostituees zal afnemen MAAR keerzijde = minderjarige prostituees zullen uit zichtbare prostitutie verdwijnen en komen terecht in prostitutiesectoren waar de arbeidsomstandigheden slechter zijn en waar ze kwetsbaarder zijn voor dwang. En ze zullen moeilijker bereikbaar zijn voor veldwerkers en hulpverleners. Enige dat hulpverlening dus kan doen = goede opvang bieden voor diegene die wel bij hen terechtkomen.

Zoek hulp, voor het te laat is…