Suppleties Effecten op duinen Bas Arens Suppleties Effecten op duinen ARENS BUREAU VOOR STRAND- EN DUINONDERZOEK

Kenmerken oorspronkelijke kust Gevormd tijdens zeespiegelstijging Kust verplaatst zich landwaarts bij stijgende zeespiegel Overwegend afslagkust met lokaal aangroei Transgressieve duinontwikkeling, soms tot ver landinwaarts Natuurwaarden aangepast aan transgressief karakter

Kenmerken afslagkust Nieuwvorming van mobiele duinen die over achterland lopen Dynamiek begint aan de kust maar kan ver landinwaarts doordringen Permanente verjonging door secundaire verstuiving

Zeereep schakel Vóór 1850 de motor achter dynamische ontwikkeling 150 jaar kunstmatige zeereep door intensief beheer Kustverdedigingsfunctie Geen functie als natuur Daardoor ontbrekende schakel in belangrijke gradiënt Tot 1990 blokkade Nu: plaatselijke herstart

De hypotheses Verandering aanzanding door zandbron Aangroei Beperken afslagschade Doorstuiving? Verandering doorstuiving door dynamisch zeereepbeheer Ophoging Overstuiving achterland

De feiten Trendbreuken aanzanding

Resultaten studielocaties Trendbreuk vóór suppleren: 7 Trendbreuk, geen suppleren: 8 Suppleren, geen trendbreuk: 9 Suppleren, trendbreuk: 41 Geen suppletie, geen trendbreuk: 5

De feiten Trendbreuken aanzanding Op veel plaatsen meer ruimte voor dynamiek Enige afslag voor op gang komen Ontwikkeling stuifkuilen, kerven, parabolisering Betere randvoorwaarden voor Grijze duinen Meer zand in het duin -> veiligheid Op veel plaatsen minder dynamiek Embryonale duinen Versnelde verruiging Stadium Grijze Duinen lijkt overgeslagen Ander zand? Suppletiezand herkenbaar Grootste verschil in kalkgehalte

Omslag naar aangroeikust Enorme trendbreuk naar aangroei Fundamenteel anders dan de laatste 1000 jaar Levert soms conflict met huidige natuurwaarden nieuwe duinen vangen dynamiek voor zeereep weg Winst voor pionierstadia alleen in nieuwe gebieden beperkt oppervlak en voor hoe lang (gezien de huidige omstandigheden)? Achterliggende (grijze) duinen -> struweelgroei aldaar enorme afname van biodiversiteit doelstellingen Natura 2000 (behoud en verbetering) niet haalbaar??

Type 1

Type 2

Type 3a

Type 3b

Someting about processes dune building Type 4 © RWS Abel Spanninga

Enkele antwoorden Indirect bewijs: meer aanzanding Veel resultaten dynamisch kustbeheer Veel locaties waar meer mogelijk zou zijn Aanzanding en blokkade treedt op Embryonaal duin veel uitgestrekter dan uit bestaande documenten blijkt

Maar ook meervragen Wat is link onderwater-bovenwater? Hoe ver reikt effect van suppleties ruimtelijk? Wat is effect op ecologie? Wat is geochemische variatie? Kan suppletie een beheer-tool worden?

Texel

Bergen-Egmond

Conclusies Enorme toename aanzanding Grootste veranderingen op plekken met enige afslag Of op plekken met een enorme zandaanvoer Enorme toename embryonale en witte duinen Maar ook vaak stagnatie van dynamiek in oorspronkelijke zeereep

Mogelijkheden Suppleties bieden dus risico en kans Hoe hierop in te spelen? Belangrijkste winst: kustverdediging en natuur kunnen elkaar versterken, hoeven elkaar niet tegen te werken Gezamenlijke aanpak kust- en natuurbeheerders!

En verder? Resultaten, zie: Ecologie (al gestart) www.natuurkennis.nl kies voor OBN rapporten Ecologie (al gestart) Uitbreiding geochemie (al gestart) Link onderwater-bovenwater Ruimtelijke verspreiding Experimenteren met suppleties Hoe en wat???