Personeelsbeleid tav grensarbeiders Eurocadres & Unizo Seminarie, 4 Oktober 2007 L. Coppin & T. Vandenbrande 1 Personeelsbeleid ten aanzien van grensarbeiders Case-studies in de Zuid-West-Vlaamse grensregio Laura Coppin Tom Vandenbrande

Personeelsbeleid tav grensarbeiders Eurocadres & Unizo Seminarie, 4 Oktober 2007 L. Coppin & T. Vandenbrande 2 Overzicht van de presentatie Situatieschets en onderzoeksvraag Opzet van het onderzoek Personeelsbeleid naar grensarbeiders toe: de verschillende facetten belicht Conclusie

Personeelsbeleid tav grensarbeiders Eurocadres & Unizo Seminarie, 4 Oktober 2007 L. Coppin & T. Vandenbrande 3 Situatieschets: de knelpunten op de ZW-Vlaamse arbeidsmarkt Eén gebied; drie verschillende snelheden Lage werkloosheid in West-Vlaanderen: tekort aan arbeidskrachten Hoge(re) werkloosheid in Noord-Frankrijk en Henegouwen: teveel aan arbeidskrachten Onderzoeksvraag: welk personeelsbeleid voeren West- Vlaamse ondernemingen naar grensarbeiders toe? –Verschillende benadering voor grensarbeiders en lokale mensen? –Integratie of tijdelijke oplossing voor knelpunten?

Personeelsbeleid tav grensarbeiders Eurocadres & Unizo Seminarie, 4 Oktober 2007 L. Coppin & T. Vandenbrande 4 Opzet van het onderzoek 6 interviews met werkgevers (juni 2007) Regio Kortrijk / Waregem Verschillende activiteiten Verschillende groottes: van 25 tot 2000 werknemers

Personeelsbeleid tav grensarbeiders Eurocadres & Unizo Seminarie, 4 Oktober 2007 L. Coppin & T. Vandenbrande 5 Grensarbeiders: in welke functies? Productiearbeiders: knelpunt! Technische functies: knelpunt maar belang van communicatie Bedienden: geen knelpunt en belang van communicatie Voorkeur voor lokale kandidaten –Vrijwaren van de W-VL identiteit van de onderneming –Maximum ratio grensarbeiders: 10% tot 40%. “gettovorming” tegengaan

Personeelsbeleid tav grensarbeiders Eurocadres & Unizo Seminarie, 4 Oktober 2007 L. Coppin & T. Vandenbrande 6 Het grensarbeiderstatuut: een doorslaggevende factor voor Franse kandidaten? Gunstige combinatie van factoren voor werknemers uit Noord-Frankrijk: –Hoge Vlaamse lonen –Lage Franse personenbelasting –Lage Vlaamse sociale bijdragen Meningen over impact afschaffing statuut verdeeld Belangrijke maar wellicht niet enige pullfactor –Hogere lonen blijven –Betere arbeidsomstandigheden (?) –Pushfactor: hogere werkloosheid in Noord-Frankrijk

Personeelsbeleid tav grensarbeiders Eurocadres & Unizo Seminarie, 4 Oktober 2007 L. Coppin & T. Vandenbrande 7 Wervingskanalen Meestal niet de intentie om grensarbeiders op andere manier aan te trekken De facto wel vaak het geval –Mond-aan-mond reclame –Uitzendkantoren sterk gericht op Noord-Frankrijk  maakt eigen initiatieven overbodig Grote respons bij gerichte acties

Personeelsbeleid tav grensarbeiders Eurocadres & Unizo Seminarie, 4 Oktober 2007 L. Coppin & T. Vandenbrande 8 Selectiecriteria: het belang van tweetaligheid Gesproken tweetaligheid vereist voor technische en leidinggevende functies Lokale werknemers voldoen quasi altijd aan deze eis Kennis van het Nederlands en bereidheid om de taal te leren zeer gering bij grensarbeiders –Niet nodig voor het dagelijks functioneren –Gering succes van cursussen bvb VDAB

Personeelsbeleid tav grensarbeiders Eurocadres & Unizo Seminarie, 4 Oktober 2007 L. Coppin & T. Vandenbrande 9 Integratie en culturele verschillen Grensarbeiders spreken geen Nederlands maar lokale werknemers spreken Frans Verschil in communicatiestijl eerder problematisch dan verschil in taal Intern sterke sociale cohesie Over het algemeen harmonieuze samenwerking Toch minder grote betrokkenheid van grensarbeiders

Personeelsbeleid tav grensarbeiders Eurocadres & Unizo Seminarie, 4 Oktober 2007 L. Coppin & T. Vandenbrande 10 Loopbaanbeleid Statuut & contracttype –Grensarbeiders vaak via uitzendkantoren –Na interimperiode: geen verschil in arbeidscontract Doorgroeimogelijkheden –In principe zelfde mogelijkheden voor grensarbeiders –Probleem van tweetaligheid

Personeelsbeleid tav grensarbeiders Eurocadres & Unizo Seminarie, 4 Oktober 2007 L. Coppin & T. Vandenbrande 11 Verloning Substantieel netto loonsverschil tussen grensarbeiders en lokale werknemers Ongenoegen onder lokale werknemers Ondernemers ambigue houding –Pullfactor voor buitenlandse werkkrachten –Discriminatie van lokale mensen

Personeelsbeleid tav grensarbeiders Eurocadres & Unizo Seminarie, 4 Oktober 2007 L. Coppin & T. Vandenbrande 12 Uitstroom Onvrijwillige uitstroom –Geen verschil Vrijwillige uitstroom: –Volgens sommigen hoger onder lokale werknemers –Betere positie op de arbeidsmarkt  meer mogelijkheden tot verbetering

Personeelsbeleid tav grensarbeiders Eurocadres & Unizo Seminarie, 4 Oktober 2007 L. Coppin & T. Vandenbrande 13 Conclusie Geen volwaardige integratie van grensarbeiders Gebrekkige kennis van het Nederlands grootste hinderpaal Minder aantrekkelijke functies en beperkte carrièremogelijkheden