Ad Familiares 14.2 Tussen vrees en een sprankje hoop Verdriet (1-6) Begaan met Terentia (17-19) Verdriet (6-8) Adviezen aan Terentia (20-24) Een sprankje hoop (9-12) Adviezen aan Terentia (25-29) Begaan met Terentia (13-16) Afsluiting (30-35)

Verdriet (1-6) Scr. Thessalonicae III Non. Oct. an. 58 TVLLIVS S. D. TERENTIAE SVAE ET TVLLIOLAE ET CICERONI SVIS Noli putare me ad quemquam longiores epistulas scribere, nisi si quis ad me plura scripsit, cui puto rescribi oportere. Nec enim habeo quid scribam nec hoc tempore quicquam difficilius facio. Ad te vero et ad nostram Tulliolam non queo sine plurimis lacrimis scribere. Vorige Tekst Structuur Extra Vragen Vertaling Volgende

Verdriet (1-6) Scr. Thessalonicae III Non. Oct. an. 58 TVLLIVS S. D. TERENTIAE SVAE ET TVLLIOLAE ET CICERONI SVIS Noli putare me ad quemquam longiores epistulas scribere, nisi si quis ad me plura scripsit, cui puto rescribi oportere. Nec enim habeo quid scribam nec hoc tempore quicquam difficilius facio. Ad te vero et ad nostram Tulliolam non queo sine plurimis lacrimis scribere. Vorige Tekst Structuur Extra Vragen Vertaling Volgende

Verdriet (1-6) Scr. Thessalonicae III Non. Oct. an. 58 TVLLIVS S. D. TERENTIAE SVAE ET TVLLIOLAE ET CICERONI SVIS Noli putare me ad quemquam longiores epistulas scribere, nisi si quis ad me plura scripsit, cui puto rescribi oportere. Nec enim habeo quid scribam nec hoc tempore quicquam difficilius facio. Ad te vero et ad nostram Tulliolam non queo sine plurimis lacrimis scribere. Vorige Tekst Structuur Extra Vragen Vertaling Volgende

Verdriet (1-6) Scr. Thessalonicae III Non. Oct. an. 58 TVLLIVS S. D. TERENTIAE SVAE ET TVLLIOLAE ET CICERONI SVIS Noli putare me ad quemquam longiores epistulas scribere, nisi si quis (2) ad me plura scripsit, cui puto rescribi (3) oportere. Nec enim habeo quid scribam (4) nec hoc tempore quicquam difficilius (5) facio. Ad te vero et ad nostram Tulliolam non queo sine plurimis lacrimis scribere. Citeer het begin en eind van de eerste a.c.i. Welk woord moet je hier eigenlijk lezen? Benoem en vertaal de vorm. Benoem de vorm en verklaar het gebruik ervan. Benoem de vorm. me … scribere aliquis (vanwege si) inf. pass. praesens, ‘teruggeschreven worden’ coni. praesens actief 1e ev, gebruikt in afhankelijke vraagzin comparativus acc. ev. onzijdig Vorige Tekst Structuur Extra Vragen Vertaling Volgende

Verdriet (1-6) Scr. Thessalonicae III Non. Oct. an. 58 TVLLIVS S. D. TERENTIAE SVAE ET TVLLIOLAE ET CICERONI SVIS Noli putare me ad quemquam longiores epistulas scribere, nisi si quis ad me plura scripsit, cui puto rescribi oportere. Nec enim habeo quid scribam nec hoc tempore quicquam difficilius facio. Ad te vero et ad nostram Tulliolam non queo sine plurimis lacrimis scribere. Geschreven te Thessaloniki, 5 oktober in het jaar 58 Lieve Terentia, kleine Tullia en Marcus, Denk niet dat ik aan iemand brieven van enige lengte schrijf, tenzij iemand aan mij heel wat geschreven heeft, aan wie ik meen dat teruggeschreven moet worden. Noch heb ik namelijk iets te schrijven noch doe ik op dit moment iets met meer moeite. Aan jou waarlijk (moet je weten) en aan onze kleine Tullia kan ik niet zonder zeer veel tranen schrijven.  Vorige Tekst Structuur Extra Vragen Vertaling Volgende

Verdriet (6-8) Vos enim video esse miserrimas, quas ego beatissimas semper esse volui idque praestare debui, et, nisi tam timidi fuissemus, praestitissem. Vorige Tekst Structuur Extra Vragen Vertaling Volgende

Verdriet (6-8) Vos enim video esse miserrimas, quas ego beatissimas semper esse volui idque praestare debui, et, nisi tam timidi fuissemus, praestitissem. Vorige Tekst Structuur Extra Vragen Vertaling Volgende

Verdriet (6-8) Vos enim video esse miserrimas, quas ego beatissimas semper esse volui idque praestare debui, et, nisi tam timidi fuissemus, praestitissem. Vorige Tekst Structuur Extra Vragen Vertaling Volgende

Verdriet (6-8) Vos enim video esse miserrimas (1), quas (2) ego beatissimas semper esse volui idque praestare debui, et, nisi tam timidi fuissemus (3), praestitissem. Welke vorm? Hoe moet je deze hier vertalen? Verwijst naar welk woord? Benoem de vorm. Verklaar waarom deze vorm hier wordt gebruikt. superlativus; ‘zeer ongelukkig’ (geen vergelijking) Vos (=Terentia en Tullia) coni. plusquamperfectum 1e mv.; gebruikt in irrealis van het verleden Vorige Tekst Structuur Extra Vragen Vertaling Volgende

Verdriet (6-8) Vos enim video esse miserrimas, quas ego beatissimas semper esse volui idque praestare debui, et, nisi tam timidi fuissemus, praestitissem. Want ik zie dat jullie zeer ongelukkig zijn, (jullie) van wie ik wilde dat jullie altijd zeer gelukkig waren en daar had ik voor moeten zorgen, en, als ik niet zo angstig was geweest, zou ik daarvoor gezorgd hebben.  Vorige Tekst Structuur Extra Vragen Vertaling Volgende

Een sprankje hoop (9-12) Pisonem nostrum merito eius amo plurimum. Eum, ut potui, per litteras cohortatus sum gratiasque egi, ut debui. In novis tribunis pl. intellego spem te habere. Id erit firmum, si Pompei voluntas erit; sed Crassum tamen metuo. Vorige Tekst Structuur Extra Vragen Vertaling Volgende

Een sprankje hoop (9-12) Pisonem nostrum merito eius amo plurimum. Eum, ut potui, per litteras cohortatus sum gratiasque egi, ut debui. In novis tribunis pl. intellego spem te habere. Id erit firmum, si Pompei voluntas erit; sed Crassum tamen metuo. Vorige Tekst Structuur Extra Vragen Vertaling Volgende

Een sprankje hoop (9-12) Pisonem nostrum merito eius amo plurimum. Eum, ut potui, per litteras cohortatus sum gratiasque egi, ut debui. In novis tribunis pl. intellego spem te habere. Id erit firmum, si Pompei voluntas erit; sed Crassum tamen metuo. Vorige Tekst Structuur Extra Vragen Vertaling Volgende

Een sprankje hoop (9-12) Pisonem nostrum merito eius amo plurimum. Eum, ut (1) potui, per litteras cohortatus sum (2) gratiasque egi, ut debui. In (3) novis tribunis pl. intellego spem te (4) habere. Id erit firmum, si Pompei (5) voluntas erit; sed Crassum tamen metuo. Uit welke van de mogelijke vertalingen moet je hier kiezen? Waar zie je dat aan? Hoe vertaal je deze vorm letterlijk? Citeer alle woorden uit deze zin die niet bij de a.c.i. horen. Verwijst naar wie? Welke naamval en waarom? zoals, want gevolgd door indicativus perfectum ik heb aangespoord (deponens perf.) alleen intellego, de persoonsvorm. Terentia genitivus, bepaling bij voluntas Vorige Tekst Structuur Extra Vragen Vertaling Volgende

Een sprankje hoop (9-12) Pisonem nostrum merito eius amo plurimum. Eum, ut potui, per litteras cohortatus sum gratiasque egi, ut debui. In novis tribunis pl. intellego spem te habere. Id erit firmum, si Pompei voluntas erit; sed Crassum tamen metuo. Van onze Piso houd ik door zijn verdienste (zoals hij verdient) zeer veel. Ik heb hem, zoals ik kon (naar vermogen), door een brief aangespoord en ik heb [hem] dank betuigd, zoals ik moest. Ik begrijp dat jij hoop hebt (gevestigd) op de nieuwe volkstribunen. Dat zal betrouwbaar zijn, als er een gunstige gezindheid van Pompeius zal zijn; maar toch ben ik bang voor Crassus. Vorige Tekst Structuur Extra Vragen Vertaling Volgende

Begaan met Terentia (13-16) A te quidem omnia fieri fortissime et amantissime video, nec miror, sed maereo casum eius modi ut tantis tuis miseriis meae miseriae subleventur. Nam ad me P. Valerius, homo officiosus, scripsit, id quod ego maximo cum fletu legi, quem ad modum a Vestae ad Tabulam Valeriam ducta esses. Vorige Tekst Structuur Extra Vragen Vertaling Volgende

Begaan met Terentia (13-16) A te quidem omnia fieri fortissime et amantissime video, nec miror, sed maereo casum eius modi ut tantis tuis miseriis meae miseriae subleventur. Nam ad me P. Valerius, homo officiosus, scripsit, id quod ego maximo cum fletu legi, quem ad modum a Vestae ad Tabulam Valeriam ducta esses. Vorige Tekst Structuur Extra Vragen Vertaling Volgende

Begaan met Terentia (13-16) A te quidem omnia fieri fortissime et amantissime video, nec miror, sed maereo casum eius modi ut tantis tuis miseriis meae miseriae subleventur. Nam ad me P. Valerius, homo officiosus, scripsit, id quod ego maximo cum fletu legi, quem ad modum a Vestae ad Tabulam Valeriam ducta esses. Vorige Tekst Structuur Extra Vragen Vertaling Volgende

Begaan met Terentia (13-16) A te quidem (1) omnia fieri fortissime (2) et amantissime video, nec miror, sed maereo casum eius modi ut (3) tantis tuis miseriis (4) meae miseriae subleventur. Nam ad me P. Valerius, homo officiosus, scripsit, id (5) quod ego maximo cum fletu legi, quem ad modum a Vestae ad Tabulam Valeriam ducta esses (6). Met welk volgend woord creëert dit een tegenstelling? Verklaar de uitgang -e. Welke van de mogelijke vertalingen moet je hier kiezen en waarom? Noteer de naamval en geef een vertaling ervan. Citeer het tekstelement waarnaar dit woord verwijst. Benoem de vorm en verklaar de modus. sed bijwoord groep 1/2 met dat, want het legt casum uit ablativus mv, vertaal hier met ‘door’ quod t/m legi (wat erachter staat dus) coni. plusquamperfectum 2e ev, gebruikt in afhankelijke vraagzin (ingeleid door quem ad modum). Vertaal dus als indicativus Vorige Tekst Structuur Extra Vragen Vertaling Volgende

Begaan met Terentia (13-16) A te quidem omnia fieri fortissime et amantissime video, nec miror, sed maereo casum eius modi ut tantis tuis miseriis meae miseriae subleventur. Nam ad me P. Valerius, homo officiosus, scripsit, id quod ego maximo cum fletu legi, quem ad modum a Vestae ad Tabulam Valeriam ducta esses. Ik zie dat door jou alles zeer dapper en zeer liefhebbend (met zeer veel liefde) wordt gedaan, en ik ben daar niet verbaasd over, maar ik treur over een (het) ongeluk van dien aard dat door jouw zo grote ellende mijn ellende verzacht wordt. Want P. Valerius, een gedienstig man, schreef mij, iets wat ik met zeer veel tranen heb gelezen, op welke manier jij van de tempel van Vesta naar de Tabula Valeria gebracht was. Vorige Tekst Structuur Extra Vragen Vertaling Volgende

Begaan met Terentia (17-19) Hem, mea lux, meum desiderium, unde omnes opem petere solebant, te nunc, mea Terentia, sic vexari, sic iacere in lacrimis et sordibus, idque fieri mea culpa, qui ceteros servavi ut nos periremus! Vorige Tekst Structuur Extra Vragen Vertaling Volgende

Begaan met Terentia (17-19) Hem, mea lux, meum desiderium, unde omnes opem petere solebant, te nunc, mea Terentia, sic vexari, sic iacere in lacrimis et sordibus, idque fieri mea culpa, qui ceteros servavi ut nos periremus! Vorige Tekst Structuur Extra Vragen Vertaling Volgende

Begaan met Terentia (17-19) Hem, mea lux, meum desiderium, unde omnes opem petere solebant, te nunc, mea Terentia, sic vexari, sic iacere in lacrimis et sordibus, idque fieri mea culpa, qui ceteros servavi ut nos periremus! Vorige Tekst Structuur Extra Vragen Vertaling Volgende

Begaan met Terentia (17-19) Hem, mea lux, meum desiderium, unde omnes opem petere solebant, te (1) nunc, mea Terentia, sic vexari (2), sic iacere in lacrimis et sordibus, idque (3) fieri mea culpa (4), qui (5) ceteros servavi ut (6) nos periremus! Verklaar het gebruik van de naamval. Benoem de vorm. Citeer het tekstelement waarnaar dit verwijst. Op welk voorafgaand woord sluit de bijzin aan? Uit welke van de mogelijke vertalingen moet je hier kiezen? Verklaar je antwoord en ga in op de context. subjectsaccusativus in a.c.i. infinitief passief praesens te t/m sordibus ablativus, bijwoordelijke bepaling bij fieri, vertaal met ‘door’ De bijzin sluit min of meer aan op mea met ‘zodat’; het geeft een gevolg aan, niet een doel (hij wil niet omkomen) Vorige Tekst Structuur Extra Vragen Vertaling Volgende

Begaan met Terentia (17-19) Hem, mea lux, meum desiderium, unde omnes opem petere solebant, te nunc, mea Terentia, sic vexari, sic iacere in lacrimis et sordibus, idque fieri mea culpa, qui ceteros servavi ut nos periremus! Ach, mijn licht, mijn verlangen (geliefde), bij wie iedereen hulp placht te zoeken, dat jij nu, mijn Terentia, zo gekweld wordt, zo terneer ligt in tranen en rouw, en dat dat gebeurt door de schuld van mij, die anderen heb gered zodat wij te gronde gingen! Vorige Tekst Structuur Extra Vragen Vertaling Volgende

Adviezen aan Terentia (20-24) Quod de domo scribis, hoc est de area, ego vero tum denique mihi videbor restitutus si illa nobis erit restituta. Verum haec non sunt in nostra manu; illud doleo, quae impensa facienda est, in eius partem te miseram et despoliatam venire. Quod si conficitur negotium, omnia consequemur; sin eadem nos fortuna premet, etiamne reliquias tuas miseras proicies? Vorige Tekst Structuur Extra Vragen Vertaling Volgende

Adviezen aan Terentia (20-24) Quod de domo scribis, hoc est de area, ego vero tum denique mihi videbor restitutus si illa nobis erit restituta. Verum haec non sunt in nostra manu; illud doleo, quae impensa facienda est, in eius partem te miseram et despoliatam venire. Quod si conficitur negotium, omnia consequemur; sin eadem nos fortuna premet, etiamne reliquias tuas miseras proicies? Vorige Tekst Structuur Extra Vragen Vertaling Volgende

Adviezen aan Terentia (20-24) Quod de domo scribis, hoc est de area, ego vero tum denique mihi videbor restitutus si illa nobis erit restituta. Verum haec non sunt in nostra manu; illud doleo, quae impensa facienda est, in eius partem te miseram et despoliatam venire. Quod si conficitur negotium, omnia consequemur; sin eadem nos fortuna premet, etiamne reliquias tuas miseras proicies? Vorige Tekst Structuur Extra Vragen Vertaling Volgende

Adviezen aan Terentia (20-24) Quod de domo scribis, hoc est de area, ego vero tum denique mihi videbor restitutus si illa (1) nobis erit restituta. Verum haec (2) non sunt in nostra manu; illud doleo, quae impensa facienda est, in eius (3) partem te miseram et despoliatam (4) venire. Quod si conficitur negotium, omnia consequemur (5); sin eadem nos fortuna premet (6), etiamne reliquias tuas miseras proicies? Citeer de twee woorden waarnaar dit kan verwijzen. Geef naamval, getal, geslacht en vertaal letterlijk. Verwijst naar welk woord? Congrueert met? Welke tijd duidt de -e- voor de uitgang hier aan? Waaraan zie je dat? Benoem de vorm. domo en area nominativus meervoud onzijdig, ‘deze dingen’ impensa te futurum; te zien aan het feit dat het een mk-stam is. futurum actief, 3e persoon ev Vorige Tekst Structuur Extra Vragen Vertaling Volgende

Adviezen aan Terentia (20-24) Quod de domo scribis, hoc est de area, ego vero tum denique mihi videbor restitutus si illa nobis erit restituta. Verum haec non sunt in nostra manu; illud doleo, quae impensa facienda est, in eius partem te miseram et despoliatam venire. Quod si conficitur negotium, omnia consequemur; sin eadem nos fortuna premet, etiamne reliquias tuas miseras proicies? Wat je schrijft over het huis, dat wil zeggen het terrein, ik zal waarlijk dan pas het gevoel hebben hersteld te zijn als dat voor ons zal zijn hersteld. Maar deze dingen liggen niet in onze hand; daarover heb ik verdriet dat jij, ongelukkig en berooid, moet bijdragen aan de onkosten die gemaakt moeten worden. Maar als de taak wordt volbracht, zullen we alles bereiken; maar als hetzelfde lot ons zal (blijven) drukken, zul je dan ook de armzalige bezittingen die je nog overhebt, prijsgeven? Vorige Tekst Structuur Extra Vragen Vertaling Volgende

Adviezen aan Terentia (25-29) Obsecro te, mea vita, quod ad sumptum attinet, sine alios, qui possunt si modo volunt, sustinere; et valetudinem istam infirmam, si me amas, noli vexare. Nam mihi ante oculos dies noctesque versaris. Omnes labores te excipere video; timeo ut sustineas, sed video in te esse omnia. Quare, ut id quod speras et quod agis consequamur, servi valetudini. Vorige Tekst Structuur Extra Vragen Vertaling Volgende

Adviezen aan Terentia (25-29) Obsecro te, mea vita, quod ad sumptum attinet, sine alios, qui possunt si modo volunt, sustinere; et valetudinem istam infirmam, si me amas, noli vexare. Nam mihi ante oculos dies noctesque versaris. Omnes labores te excipere video; timeo ut sustineas, sed video in te esse omnia. Quare, ut id quod speras et quod agis consequamur, servi valetudini. Vorige Tekst Structuur Extra Vragen Vertaling Volgende

Adviezen aan Terentia (25-29) Obsecro te, mea vita, quod ad sumptum attinet, sine alios, qui possunt si modo volunt, sustinere; et valetudinem istam infirmam, si me amas, noli vexare. Nam mihi ante oculos dies noctesque versaris. Omnes labores te excipere video; timeo ut sustineas, sed video in te esse omnia. Quare, ut id quod speras et quod agis consequamur, servi valetudini. Vorige Tekst Structuur Extra Vragen Vertaling Volgende

Adviezen aan Terentia (25-29) Obsecro te, mea vita, quod ad sumptum attinet, sine (1) alios, qui possunt si modo volunt, sustinere (2); et valetudinem istam infirmam, si me amas, noli vexare. Nam mihi ante oculos dies noctesque versaris (3). Omnes (4) labores te excipere video; timeo ut sustineas, sed video in te esse omnia. Quare, ut id quod speras et quod agis consequamur, servi valetudini (5). Hoe zie je dat dit niet zonder betekent? Welk woord moet je als object aanvullen? Benoem de vorm. Citeer de twee a.c.i.’s in de zin. Welk stilistisch middel vormt Cicero hiermee? De uitgang -i duidt tweemaal iets anders aan. Benoem beide vormen. het voorzetsel sine heeft een ablativus erachter, de imperativus sine (‘sta toe’) een accusativus sumptum ind. praesens passief (dep.) 2e ev. omnes t/m excipere; in t/m omnia; het is een chiasme met de a.c.i.’s en de vormen van video. servi: imperativus i-stam; valetudini: dativus ev groep 3 Vorige Tekst Structuur Extra Vragen Vertaling Volgende

Adviezen aan Terentia (25-29) Obsecro te, mea vita, quod ad sumptum attinet, sine alios, qui possunt si modo volunt, sustinere; et valetudinem istam infirmam, si me amas, noli vexare. Nam mihi ante oculos dies noctesque versaris. Omnes labores te excipere video; timeo ut sustineas, sed video in te esse omnia. Quare, ut id quod speras et quod agis consequamur, servi valetudini. Ik smeek je, mijn leven, wat de uitgaven betreft, laat anderen, die het kunnen als ze maar willen, [die] dragen; en die zwakke gezondheid moet je, als je van mij houdt, niet belasten (kwellen). Want dag en nacht beweeg je je voor mijn ogen. Ik zie dat je alle inspanningen op je neemt; ik vrees dat je het niet volhoudt, maar ik zie dat alles van jou afhangt. Daarom, opdat we dat wat je hoopt en waarvoor je je best doet, bereiken, zorg voor je gezondheid.  Vorige Tekst Structuur Extra Vragen Vertaling Volgende

Afsluiting (30-35) Ego ad quos scribam nescio, nisi ad eos qui ad me scribunt aut ad eos de quibus ad me vos aliquid scribitis. Longius, quoniam ita vobis placet, non discedam; sed velim quam saepissime litteras mittatis, praesertim si quid est firmius quod speremus. Valete, mea desideria, valete. D. a. d. III Non. Oct. Thessalonica. Vorige Tekst Structuur Extra Vragen Vertaling Volgende

Afsluiting (30-35) Ego ad quos scribam nescio, nisi ad eos qui ad me scribunt aut ad eos de quibus ad me vos aliquid scribitis. Longius, quoniam ita vobis placet, non discedam; sed velim quam saepissime litteras mittatis, praesertim si quid est firmius quod speremus. Valete, mea desideria, valete. D. a. d. III Non. Oct. Thessalonica. Vorige Tekst Structuur Extra Vragen Vertaling Volgende

Afsluiting (30-35) Ego ad quos scribam nescio, nisi ad eos qui ad me scribunt aut ad eos de quibus ad me vos aliquid scribitis. Longius, quoniam ita vobis placet, non discedam; sed velim quam saepissime litteras mittatis, praesertim si quid est firmius quod speremus. Valete, mea desideria, valete. D. a. d. III Non. Oct. Thessalonica. Vorige Tekst Structuur Extra Vragen Vertaling Volgende

Afsluiting (30-35) Ego ad quos scribam (1) nescio, nisi ad eos qui ad me scribunt aut ad eos de quibus ad me vos aliquid (2) scribitis. Longius (3), quoniam ita vobis placet, non discedam (4); sed velim (5) quam saepissime litteras mittatis, praesertim si quid (6) est firmius quod speremus. Valete, mea desideria, valete. D. a. d. III Non. Oct. Thessalonica. 1. Verklaar het gebruik van de modus. 2. Geef een letterlijke vertaling. 3. Verklaar de uitgang -ius. 4. Benoem de vorm. 5. Verklaar het gebruik van de modus. 6. Hoe moet je dit vertalen? Leg uit waarom. coniunctivus in afhankelijke vraagzin / dubitativus iets comparativus onzijdig, gebruikt als bijwoord indicativus futurum 1e ev. coniunctivus potentialis (drukt bescheidenheid uit) ‘iets’, want eigenlijk aliquid (na si) Vorige Tekst Structuur Extra Vragen Vertaling Volgende

Afsluiting (30-35) Ego ad quos scribam nescio, nisi ad eos qui ad me scribunt aut ad eos de quibus ad me vos aliquid scribitis. Longius, quoniam ita vobis placet, non discedam; sed velim quam saepissime litteras mittatis, praesertim si quid est firmius quod speremus. Valete, mea desideria, valete. D. a. d. III Non. Oct. Thessalonica. Ik weet niet aan wie ik moet schrijven, tenzij aan hen die aan mij schrijven of aan hen over wie jullie iets aan mij schrijven. Ik zal, aangezien het jullie zo behaagt, niet verder weggaan; maar ik zou willen dat jullie zo vaak mogelijk brieven schrijven, vooral wanneer er enige grond voor hoop is. Gegroet, mijn geliefden, gegroet. Verstuurd op 5 oktober in Thessaloniki. Vorige Tekst Structuur Extra Vragen Vertaling Volgende