Robotisering en de arbeidsmarkt OCW Kennismarkt 10 maart 2015 Wiljan van den Berge
Nemen robots onze banen in?
Wat zijn banen eigenlijk? Banen zijn een combinatie van taken. Vaardigheden van werknemers bepalen hoe effectief ze die taken kunnen uitvoeren. De match tussen taken en vaardigheden kan veranderen door veranderingen in het aanbod en de vraag. Verdeling van taken over mensen, kapitaal en locatie is een kosten/baten afweging.
Impact van robotisering op de arbeidsmarkt Werknemers werken samen met ICT en, steeds vaker, robots. Maar sommige taken worden ook overgenomen door ICT en robots. Welke taken worden overgenomen? Vooral routine taken. Abstracte taken zijn worden juist ondersteund. Weinig impact op non-routine handvaardige taken.
Aandeel midden in werkgelegenheid neemt in Europa af, hoog en laag stijgen. Bron: Goos, Manning en Salomons, 2014
Hoogopgeleiden verdienen steeds groter deel loonsom. Bron: Michaels, Natraj en Van Reenen, 2014
Aanbod hoger opgeleiden neemt toe, rendement op hoger onderwijs ook.
Aandeel middenbanen in werkgelegenheid neemt af.
ICT investeringen hangen samen met afname vraag midden, toename vraag hoog opgeleid. Verandering ICT kapitaal, 1980 – 2004 Bron: Michaels, Natraj en Van Reenen (2014)
Handvaardige en routine taken nemen af, analytische en interactieve taken nemen toe.
Conclusies Aanbod hoger opgeleiden stijgt, maar vraag stijgt sneller. Vraag naar midden daalt, laag en hoog neemt toe. Handvaardige en routine taken nemen af, terwijl interactieve en analytische taken toenemen. Dit hangt samen met ICT. Hoopgeleiden doen werk dat baat heeft bij ICT, terwijl midden opgeleiden vaker werk doen dat vervangen kan worden door ICT.
Implicaties voor beleid Bereid mensen voor op een arbeidsmarkt in beweging: On the job training Mobiliteit Niet opleiden voor banen waar geen vraag naar is.