Zonder werkelijk WELKOM geen rendement

Steek je vinger op als dit voor jou klopt Stelling: Ik heb tijdens mijn jeugd gepest! Steek je vinger op als dit voor jou klopt

Steek je vinger op als dit voor jou klopt Stelling: Ik ben tijdens mijn jeugd regelmatig gepest! Steek je vinger op als dit voor jou klopt

Steek je vinger op als dit voor jou klopt Stelling: In mijn school is het zo veilig dat iedereen zich zelf kan/mag zijn Steek je vinger op als dit voor jou klopt

Steek je vinger op als dit voor jou klopt Stelling: In mijn school geven wij leerlingen vaak complimenten en erkenning waardoor hun zelfvertrouwen kan groeien Steek je vinger op als dit voor jou klopt

Steek je vinger op als dit voor jou klopt Stelling: In mijn school hebben wij een goed functionerend preventief anti-pestbeleid! Steek je vinger op als dit voor jou klopt

Leren/werken is pas mogelijk als: het veilig is en als je voldoende zelfvertrouwen hebt

Waarschijnlijk al bij jullie bekend: Verschil plagen/pesten Gevolgen van pesten Signalen (pesters en slachtoffers) Jongeren uit een andere cultuur Verschil jongen/meisje Wanneer meer kans op pester/zondebok Groepsdynamica en het mentoruur Diverse methodieken

Ik wil het nu met jullie hebben over: Hoe op de agenda van jouw school? Rol van de school Wetsvoorstel Rol van de ouders Tips voor de school/ouders/hulpverleners Tips m.b.t. Digitaal/Cyberpesten Mentoruur als transportmiddel Gebruik van boeken/films/toneelstuk Methodieken die hout snijden

De school en zijn personeel ‘zijns’ niveau Doen en Kunnen? De school en zijn personeel ‘zijns’ niveau Taken en Vaardigheden?

Ik word ik, in het aangezicht van de ander (Emanuel Levinas)

+ - + - Feedback Persoons-gericht (Karakter) Taak- gericht (Gedrag) Groei Persoons-gericht (Karakter) - Feedback en hoeveel uren + Taak- gericht (Gedrag) Groei -

Plan van aanpak tegen pesten ministerie van onderwijs

Plan van aanpak; Onvoldoende zicht op pesten, blijft onder de radar, taboe, waar terecht , leraren te weinig info over signaleren en handelen, inspectie Normstelling en bewustwording pesten is onacceptabel, erkennen, consequent reageren op overschrijding, gezamenlijke verantwoordelijkheid, hoe met elkaar omgaan d.m.v. sociale vaardigheden (school/thuis), ouders en school één lijn mbt vormende taak (afspraken) Toerusting ouders/leraren versterken en toerusten mbt aankaarten en aanpakken van (cyber)pesten, waar melden, klachtenregeling Formeel kader aanpakken van pesten niet verblijvend, inspectie toezicht, wetsvoorstel, structurele en uniforme aanpak voor veilig schoolklimaat verplicht, Antipestprogramma door school zelf te kiezen

Wetsvoorstel; Verplichte structurele en ‘uniforme’ aanpak tegen pesten (of je wel/niet gepest wordt moet niet afhankelijk zijn op welke school je zit) Sociale veiligheid creëren en monitoren Anti-pestprogramma gebruiken Toerusten van leraren en ouders Vertrouwenspersoon/pestcoördinator Klachtenregeling en Verplichte melding van alle incidenten Aangifte van strafbare feiten Toezicht door de inspectie

Rol van de school! Informeren (onderwerp aan de orde stellen)  wat is pesten, gevolgen, risico's e.d. Signaleren en Handelen Zelfvertrouwen van leerlingen vergroten Ouders en leraren informeren en toerusten Veilig leer- werk klimaat creëren door o.a. positieve groepsvorming Opstellen van een plan van aanpak

Rol van ouders! Kind informeren (gevolgen, risico's e.d.) Schakel zo nodig hulp in (melding) Laat pubers begeleid grenzen ontdekken (pubers zijn DNA-geprogrammeerd om grenzen te verkennen en relaties aan te gaan en te beëindigen, willen erbij horen en willen iemand zijn) Maak pesten tot gemeenschappelijk probleem Neem pesten en ouders van pester en zondebok serieus (erkenning onrecht) Leer de puber voor anderen op te komen

TIPS! Beiden hebben hulp nodig Veel positieve feedback Alle belanghebbenden mobiliseren Kinderen die pesten zitten zelf in de nesten! (gevolgen/risico’s aan pesters uitleggen) Klikken mag als het om pesten gaat Conflict bemiddelaar (Peer mediator) Maak iedereen verantwoordelijk voor de sfeer (erken dat mensen verschillen en dat dit oke is) Leer kinderen voor anderen op te komen Maakt van de pester geen nieuwe zondebok, (niet preken/zwaar straffen, dan ondergronds) (straf statusverhogend) Ga in gesprek met pester en gepeste. (beleving uitspreken en herstellen schade)

TIPS! Zie/luister naar de signalen van het kind Meld pesten en Neem klachten serieus Bescherm zonder redder te worden Maak pesten tot gemeenschappelijk probleem Spreek stop woord/teken af (BASTA) Blijf observeren en signaleren (kijk ieder kind elke keer even in de ogen) Adviezen/informatie over hoe te handelen/melden Zet pesten op de agenda (plan van aanpak, beleid, preventie door veilige werk/leer klimaat , neem verantwoordelijkheid) Ouder en kind weerbaarheidstraining of externe begeleiding aanbieden

TIPS digitaalpesten/cyberpesten! Praat en informeer over gevolgen van digitaal pesten (aangifte/strafbaar/bewijzen e.d.) Wachtwoord geheim houden Geloof niet alles (je bent anoniem) Voel je je niet prettig/veilig  wegwezen! Provider melden om het van het net te halen Pest niet terug/ hou je aan de net-etiquette Zet niet je echte naam in je mailadres Plaats zo min mogelijk prive zaken op ‘t net Blokkeer ongewenste mail, sites, personen … Let op signalen van het kind

Methodieken Positieve groepsvorming in (mentor)les Pestprotocol en peermediation Herstelrecht en non-pestcontracten No-blame methode Vijfsporenaanpak Over de streep Pestschrift Leefstijl (KIVA) ……….

Laat je niet kennen is een slecht advies

Een mentoruur omdat; Veiligheid en ontwikkelen zelfvertrouwen Conflicten oplossen / Omgaan met verlies Leerstijlen / Motivatie / MI Elkaar beter leren kennen Omgaan met verschillen Rendement afhankelijk invulling mentor Klassengesprek (Goed/minder goed/anders) Energizers/Oefeningen o.a. Pos. Groepsvorming Ontwikkelen (nieuwe)vaardigheden

Opzetten van een mentorles De toon zetten in het eerste mentoruur! Wat is jou rol als mentor (in klas en daarbuiten) Werkafspraken (op flap in de klas en in klassenboek) Je bent coach (afstandelijk betrokken) Uit de dramadriehoek in de groeidriehoek! Formuleren doelen klas en individueel Kennismakingsoefeningen tot ………. Nabespreking doet muntjes vallen Top/Tip feedback (mbt leerlingen en het mentoruur)

Het eerste mentoruur Kennismakingsoefening Werkafspraken Feedbackafspraken Groepjes maken met oefening/energizer Samenwerkingsoefening/energizer Telefoonketen Doelen voor de klas en elke leerling door middel van een oefening/energizer Evaluerende oefening/energizer Oefening/Energizer om afscheid te nemen

De rest van het jaar Kennismakingsoefeningen Rondje; vragen/zeggen/delen Groepjes maken met oefeningen/energizers Thematische oefeningen/energizers; pesten, sociale vaardigheden, zelfvertrouwen, conflicten, leren leren, plannen, communicatie, rouw en verdriet Klassengesprekken (goed/minder goed/anders) Samenwerkingsoefeningen/energizers Individuele gesprekken (kleine groepjes / 1:1) Reflectie op de doelen Evaluerende oefeningen/energizers Oefeningen/Energizers  Afscheid nemen

Wat VOOR/NA een film/voorstelling? Voor de film/voorstelling; Brainstormen over verschil plagen/pesten Wat als klas doen om te voorkomen? Afspraken over hoe met elkaar omgaan Na de film/voorstelling; Wat zag je? Wanneer geplaagd/gepest? Wat groep in de zelfde situatie anders kunnen doen? Wat zou jij doen in zo’n situatie Welk stukje raakte je het meest (indrukwekkendst) Probeer leerlingen in gesprek te krijgen door gevoelsvragen, waardoor ze zich meer openen en eigen ervaringen delen. Bekijk na de film/voorstelling nogmaals de afspraken zodat ze hier elkaar bij pesten/plagen op aan kunnen spreken.

Alleen iemand die pijn heeft haalt uit naar anderen

Tegen gepest helpt geen kogelvrij vest!

Verschil tussen plagen en pesten is incidenteel geen machtsverschil gelijkwaardigheid maakt je assertief om plagen kun je lachen PESTEN is structureel machtsverschil geen gelijkwaardigheid maakt je kapot van pesten moet je huilen

Kinderen moeten de grenzen tussen PLAGEN en PESTEN leren kennen! Grenzen leer je alleen kennen door er af en toe over heen te gaan! Dan hoor je hier door de grenzensteller op aangesproken te worden!

De “vijf belanghebbenden” Docent / Mentor/ Begeleider Pester(s) Zwijgende middengroep ((berekende) actieve, passieve, blinden en de held) Slachtoffer(s) Ouder(s)

Wanneer meer kans? Iedereen kan zondebok worden; indien iemand afwijkt van een door de groep vastgestelde norm (onveilig). Vaak laagste in de sociale rangorde, en/of kind met weinig zelfvertrouwen, en/of verstoord evenwicht . hoogbegaafd / zwakbegaafd . niet goed of juist goed in sport/leren . wel of juist niet roken/drinken/stelen . godsdienst . bril / beugel / kleur haar / kleding . dik / dun / lang / kort …………………………

Meer kans om pester te worden: Voorbeeldgedrag van volwassenen Geen correctie op agressie Fysieke straffen Zelf zondebok geweest Weinig echte aandacht Allergisch voor toevoegingen

Verschil jongens en meisjes 12-18 jaar; situaties die om ander gedrag vragen dan uit de kindertijd  angstig/onzeker Jongens pesten meer, meiden geniepiger (buitensluiten, roddelen, manipuleren, kwaadspreken) Jongens 9 keer meer testosteron  handelen komen zelfverzekerder over Jongens met minder testosteron (later in puberteit) grotere kans op gepest worden Meisjes minder en meer adrenaline  niet handelen gevoel te falen  grote kans somberheid/depressie Meiden met meer testosteron  zelfverzekerder (Queen bees met hofhouding)

Jongeren met andere culturele achtergrond Paradox tussen thuis en school (o.a. praten over gevoelens) School eigen initiatief, thuis mond houden Westers meer op individu, verantwoordelijkheid en autonomie, niet westers vaak gericht op groep/fam. Niet-westerse cultuur vaak masculien (geen zwakte) Loyaliteit en eer is veel groter (breken hoge prijs) Dan stress, spanning, verward, onveilig  onrecht Sociaal onhandig door spagaat hoe te gedragen (ook bijvoorbeeld als iemand uit Twente naar A’dam verhuist) Jongens op extreme manier plek opeisen, meisjes door enorm hun best te doen om te slagen Hebben meer uitnodiging en bevestiging nodig Hebben vaak gevoel dat ze het nooit goed doen

Jongeren met andere culturele achtergrond Bij testen hoge sociale wenselijkheid Duurt langer voordat begeleider vertrouwen heeft Tips; Onderzoek hoe traditioneel het gezin is Hou rekening met cultuurverschillen (praat in wij-gevoel) Werk via groepsbenadering (zo min mogelijk laten opvallen) Apart aanspreken op gedrag (zo geen gezichts- en eerverlies) Praat in algemeenheden en hoe anderen hier mee omgaan, werk in wij-vorm (wij denken) Maar schiet ook niet in een kramp over hoe Neem een tolk indien nodig (niet kind wil ouders sparen) Oprechte communicatie belangrijker dan onderzoek oorzaken verschillen

Iedereen heeft invloed! Wijs de middengroep op hun verantwoordelijkheid! Leer kinderen invloed te nemen en te gebruiken!

Kenmerken van de zondebok! Slaapt/eet vaak slecht / weer bedplassen Weerzin tegen school / Vaak als laatste binnen / Vraagt veel aandacht Meestal weinig sociale vaardigheden Slijmen bij leeftijdsgenoten Stil/Druk, teruggetrokken, gebogen, schichtig, langs muur, alleen, brutaal Vaak ziek (lichamelijke klachten)/ veel aspirine/ blauwe plekken/geld pikken(chantage) /spullen en kleding kapot Huilbuien / Gedragsveranderingen Fysiek vaak zwakker / Zelfverwaarlozing Concentratie/Resultaten omlaag Soms is er niets te zien (deze meeste aandacht nodig)

Kenmerken van een pester ! Positieve houding t.o.v. geweld Vaak sociaalvaardig Druk, aanwezig, agressief Gedragsveranderingen Zeer mondig Sterke behoefte om anderen te domineren Weinig empathie voor hun slachtoffers Fysiek vaak sterker Gemiddeld positief zelfbeeld (oogt) Verstoord evenwicht

Ze zeggen vaak niks omdat; Niet stoer om te zeggen dat je gepest wordt, niet als zielig gevonden willen worden Schuldgevoel; het ligt aan mij Voelt zich vaak tot last Niet veilig genoeg om te melden Geen verklikker zijn Schaamte / Taboe Ouders geen verdriet doen Niks doen/zeggen verandert niks Praten wel!

Gevolgen! Grote emotionele pijn / vaak ziek Nog groter negatief zelfbeeld Stressreacties met diverse lichamelijke klachten, somber, depressie, huilbuien e.d. Bij pesten groeit kind niet uit tot volwassene Veel volwassenen in therapie en andere nadelige effecten vanwege pestverleden Angstig voor uitsluiting/negeren, naar sport Minderwaardigheidsgevoel (Schuld/schaamte) Wantrouwen t.o.v anderen / Onzekerheid Concentratie- en motivatie problemen Uitzichtloosheid / Suïcidale gedachten

Oplossing? ‘Bijt toch van je af’ of ‘Sla er maar op’  paradoxaal (konden ze het maar) Ga naar een ‘Sociale vaardigheidstraining’ of een ‘Kom voor jezelf op cursus’ of ga op ‘Judo’,  soms goed advies, niet standaard Zo vaak schuldvraag bij slachtoffer Beschermen  Pamperen Preken /Zwaar straffen