Samen krachtig tegen BRMO Hoe pakken we dat aan? Welkom Reindert en ik heten iedereen heel hartelijk welkom op deze avond die een initiatief is van de GGD RR en Verenso Randstad Zuid. We zijn blij dat u vanuit verschillende zorgdiciplines aanwezig kunt zijn. Antibiotica resistentie neemt wereldwijd snel toe, en ook in onze regio zijn er ontwikkelingen zichtbaar. De GGD RR en DGJ willen gezamelijk een duidelijk rol vervullen in de bestrijding en beperking van antibiotica resistentie buiten het ziekenhuis. Om de werkzaamheid van éen van de grootste ontdekkingen in de geneeskunde, de antibiotica, te behouden, zijn gerichte acties, samenwerking en kennisdeling noodzakelijk. U als zorgverantwoordelijken voor kwetsbaren ouderen bent voor ons een heel belangrijke samenwerkingspartner, reden waarom wij deze avond initieërden. 29-01-2015 8-4-2017

Trend: we worden gemiddeld steeds ouder in NL.. Toename zorgzwaarte in instellingen Verschuiving naar extramurale zorg Stijging antibiotica gebruik Stijging in zhs opnames en heropnames Meer verspreiding BRMO ziekenhuis, verpleeghuis, algemene bevolking.. Naast mondiale ontwikkelingen spelen in ons land ook andere trends, die bijdragen aan de toename en de overdracht van BRMO. We worden gemiddeld steeds ouder in NL.Dit gaat gepaard met: de toename van de zorgzwaarte in instellingen, .. Bron: Visie document GGD NL: rol GGD én in aanpak van BRMO 29-01-2015 8-4-2017

Nethmap Maran 2013 29-01-2015

29-01-2015 Medisch Contact juni 2013

Programma voor de pauze 18.25 uur - Opening Verenso Randstad Zuid en GGD Rotterdam-Rijnmond Reindert van Dijk en Aimée Tjon-A-Tsien 18.30 uur - Bijzonder Resistente Micro Organismen 9BRMO) wat is het probleem? Dr. Fer Vlaspolder, arts microbioloog, hoofd afdeling infectiepreventie Maasstad Ziekenhuis 19.00 uur - BRMO (en MRSA), hoe pak je het aan in het verpleeghuis of zorginstelling? Drs. Cornella Visser-Mol, specialist ouderengeneeskunde Aafje thuiszorg huizen zorghotels 19.30 uur – Welke maatregelen treft men om BRMO-verspreiding in de instelling te voorkomen? Mari van der Most, deskundige infectiepreventie Maasstad Ziekenhuis, adviseur/lid infectiepreventie commissies Laurens en Careyn 20.00 uur - PAUZE

Even een Rebus: puzzelt U mee? Reindert: de praktische punten noemen inclusief de verwijzing naar de informatie tafel over het project regionaal meldpunt uitbraken met poster. 8-4-2017

De familie BRMO en de familie Flodder: Zoek de overeenkomsten Warming up: De familie BRMO en de familie Flodder: Zoek de overeenkomsten

Filmpje

Overeenkomsten familie BRMO en familie Flodder Hoe heeft het zover kunnen komen? (Poging tot) isolatie is belangrijk onderdeel van benaderingsplan Ze krijgen toch vaak genoeg de ruimte! Calamiteiten liggen op de loer! Welke verleidingen kunnen ons parten spelen? Welke aspecten kent een breed benaderingsplan? Wie doet wat? Samen krachtig? Soms goed bedoelde pogingen zichtbaar.. U bent alert neem ik aan! Presentatie op klein zetten (minimaliseren)! 8-4-2017

Samen krachtig tegen BRMO Hoe pakken we dat aan? Slotdia: Wij willen U danken voor Uw komst om deze inspirerende avond over BRMO in de ouderenzorg tot een succes te maken. De sprekers willen wij danken met een fraaie take home message. 8-4-2017

Bijzonder Resistente Micro Organismen (BRMO) Wat is het probleem? Dr. Fer Vlaspolder, arts microbioloog, Hoofd infectiepreventie Maasstad Ziekenhuis 29 januari 2015

BRMO (en MRSA), hoe pak je het aan in het verpleeghuis of zorginstelling? Drs. Cornella Visser-Mol, specialist ouderengeneeskunde Aafje thuiszorg huizen zorghotels 29 januari 2015

Zorg dat de basis goed is Bouwen aan BRMO beleid in verpleeg- en verzorgingshuizen en extramuraal Zorg dat de basis goed is Mari van der Most Deskundige infectiepreventie 29 januari 2015 13

Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder Andere relatie, namelijk … 14

Inhoud BRMO-beleid Praktische uitvoering BRMO-beleid Ziekenhuis versus verpleeghuis/thuis Entree BRMO in VWK *) Regelgeving als handvat Praktische uitvoering BRMO-beleid Welke maatregelen zijn/blijven belangrijk? *) Verpleeghuizen, woonzorgcentra en voorzieningen voor kleinschalig wonen voor ouderen

BRMO beleid in ziekenhuis 16

BRMO beleid buiten ziekenhuis Thuis of in verzorgingshuis is het anders, dan ben je i.p. niet ziek 8-4-2017

Hygiëne in ouderenzorg is belangrijk! Minder weerstand dan bevolking - Leeftijd - Gewicht, roken - Onderliggend lijden Risicofactoren - Veel cliëntgebonden handelingen 8-4-2017 18

Entree BRMO in VWK Overplaatsing vanuit ziekenhuis Bekend met BRMO > overdracht (?) Onverwachte bevinding Overplaatsing vanuit andere zorginstelling Bekend met BRMO > overdracht(?) Opname na verblijf in buitenlandse zorginstelling Inventarisatie bij opname > intakegesprek > inventarisatie (?) Routine kweek

Richtlijnen en regelgeving Handvatten voor infectiepreventie(beleid) 8-4-2017

Infectiepreventiemaatregelen De hieronder beschreven infectiepreventiemaatregelen zijn (deels) aanvullend op de Algemene voorzorgsmaatregelen (zie §1.12) Gezien het eigen karakter van verpleeghuizen, woonzorgcentra en voorzieningen voor kleinschalig wonen voor ouderen is er voor gekozen om per BRMO infectiepreventiemaatregelen te beschrijven in plaats van de term isolatiemaatregelen te gebruiken die gebruikelijk is in de ziekenhuizen. Daarnaast is het voor deze setting, op dit moment, niet mogelijk om naar isolatierichtlijnen te verwijzen. (Wip BRMO-VWK §4, blz.14)

8-4-2017

8-4-2017

Epidemiologische verheffing Van een epidemiologische verheffing of uitbraak is sprake als bij twee of meer cliënten met dezelfde BRMO een epidemiologische link*) aanwezig is *) Kamergenoot, afdelingsgenoot, dezelfde behandeling, dezelfde medewerker, in dezelfde periode in hetzelfde ziekenhuis behandeld, ……………….

Beleid bij epidemiologische verheffing Controleer de uitvoering van de algemene voorzorgsmaatregelen en de extra IP maatregelen behorende bij betreffende BRMO Formeer een uitbraakteam Formuleer criteria een uitbraakperiode Bevestig clonale verwantschap

Uitbraakteam In ieder geval worden uitgenodigd: De expertgroep van de WIP vindt het noodzakelijk een beleidsteam in te stellen bij elke mogelijke transmissie van BRMO, onafhankelijk van het type micro-organisme en/of resistentiemechanisme. In ieder geval worden uitgenodigd: specialist ouderengeneeskunde, leidinggevende van de afdeling, vertegenwoordiger van het management (communicatie), arts-microbioloog/GGD-arts, deskundige infectiepreventie, medewerker namens facilitair De infectiecommissie van de instelling bepaalt wie in het beleidsteam zitten. 8-4-2017

Outbreak management in VWK praktijk Wat zijn algemene voorzorgsmaatregelen? Moet ik nu een contactonderzoek doen? Uitbraakteam samenstellen Communicatie Uitvoering van de algemene voorzorgsmaatregelen en de extra IP maatregelen behorende bij betreffend micro-organisme (Ook MRSA, Norovirus en Influenza) Voldoende kweken afnemen Bevestiging d.m.v. typering Strikte isolatie? Kweken is te duur! Een Klebsiella? Welke BRMO? Wie geeft mij raad?

Kennislacune De expertgroep (WIP) heeft geconstateerd dat er een gebrek is aan wetenschappelijk onderbouwde kennis waardoor er geen afweging gemaakt kan worden van de gewenste en ongewenste effecten (kennislacune). (WIP, Bijzonder resistente micro-organismen (BRMO), blz. 21) (la·cu·ne: iets dat ontbreekt; leemte; hiaat; manco)

Kennislacunes van de WIP De expertgroep WIP constateert voor de richtlijn BRMO de volgende kennislacunes: Wat is het risico op verspreiding van BRMO binnen de verpleeghuizen, woonzorgcentra en voorzieningen voor kleinschalig wonen voor ouderen? Hoe lang blijft een BRMO-positieve cliënt gekoloniseerd, gespecificeerd naar micro-organisme? Heeft het gebruik van een cliëntvolgsysteem (en het instellen van aanvullende infectiepreventiemaatregelen bij gelabelde cliënten) een toegevoegde waarde in het voorkómen van verspreiding van BRMO? Hoe toepasbaar en effectief is het voorgestelde beleid in deze setting in het voorkómen van verspreiding van BRMO, ook bij specifieke subgroepen zoals psychogeriatrische cliënten? (WIP, Bijzonder resistente micro-organismen (BRMO), blz. 21) 8-4-2017

Waar staan we nu? Het wiel moet opnieuw uitgevonden worden voor BRMO in VWK! 8-4-2017

Kwaliteit van zorg Ziekenhuis VWK WIP: streng beleid Patiënt veiligheid Menselijke waardigheid Geen stigma Ziekenhuisverblijf van korte duur VWK WIP: soepeler beleid Cliënt veiligheid Menselijke waardigheid Geen stigma Verblijf permanent 8-4-2017

Besmettingsweg BRMO 8-4-2017 groep bacterie habitat transmissieweg overleving Gramnegatief Enterobacteriaceae, meest bekende: - E.coli  - Klebsiella spp  - Protheae spp - Enterobacter ssp Mens:  - darmkanaal  - soms keelholte Fysiek contact met besmette personen en hun directe omgeving Uren tot dagen   Acinetobacter spp Mens: - huid - slijmvliezen - feces Fysiek contact met besmette personen en hun omgeving Maanden in een droge omgeving Stenotrophomonas maltophilia Mens:  - sputum Zolang er een vochtige omgeving is Pseudomonas aeruginosa Mens:  - keel  - neusslijmvlies  - huid  - feces (10-20%) Grampositief Enterococcus faecium Mens:  - darmkanaal  - genitaal gebied Maanden in droge omgeving 8-4-2017

Algemene voorzorgsmaatregelen VWK Persoonlijke hygiëne medewerker Handhygiëne, kleding , …. Persoonlijke hygiëne cliënt Omgaan met excreta Opslag Goede scheiding tussen schoon en vuil Hygiëne maatregelen Keuken, verblijfsruimten, sanitaire ruimten, …. Wasgoed en afvalverwerking Voldoende persoonlijke beschermende middelen Handschoenen, schorten, maskers, ….. B A S I S

Aanvullende maatregelen BRMO (contact isolatie) eindesinfectie Lange mouw ja ja Cliëntgebonden Eenduidig beleid (ook antibioticabeleid) Beleid op maat voor CPE en VRE positieve cliënt Overleg specialist OG, huisarts, arts microbioloog en/of deskundige infectiepreventie 8-4-2017

BRMO driehoek 8-4-2017 Specialist ouderengeneeskunde / huisarts arts / behandelaar /zorgverlener / deskundige Deskundige infectiepreventie Arts microbioloog arts / deskundige / adviseur micro-organismen antibiotica antibiotica resistentie infectiepreventie microbiële verspreiding beschermende (isolatie) maatregelen bewaking infectiepreventie scholing / adviseur / bewaker 8-4-2017

BRMO beleid BRMO Management instelling 8-4-2017 Infectiecommissie Infectiepreventiebeleid Spec.O.G. (Infectiearts), huisarts BRMO Bij de cliënt: Algemene voorzorgsmaatregelen Aanvullende maatregelen (Isolatiemaatregelen) Arts microbioloog Deskundige infectiepreventie 8-4-2017

Risicomomenten Voorbeelden waarbij er een risico kan zijn op contact met uitscheidingsproducten: hulp bij wassen/douchen; hulp bij wondverzorging; hulp bij toiletgang; reinigen/desinfecteren van toilet en wasgelegenheid. Draag persoonlijke beschermingsmiddelen wanneer er een risico kan zijn op contact met uitscheidingsproducten.

Beëindig bij een BRMO-positieve cliënt de IP-maatregelen indien de uitslagen van de BRMO-kweken negatief zijn, waarbij geldt dat de cliënt tenminste twee negatieve BRMO-kweken heeft, afgenomen met een tussenpoos van tenminste 24 uur. Voor CPE en Enterococcus faecium (VRE) geldt dat de cliënt tenminste twee negatieve BRMO-kweken heeft, afgenomen met een tussenpoos van tenminste 1 jaar.

Communicatie rondom BRMO cliënt Doel: Voorkomen van verdere verspreiding van BRMO naar kwetsbare personen die gebruik maken van de (openbare) gezondheidszorg Adequate en tijdige communicatie bij: Eenduidige overdracht patiënten uit ziekenhuis naar VWK Voorkomen van introductie van BRMO in ziekenhuizen polibezoek ziekenhuisopname

Adviezen naar mantelzorgers en bezoek Infomateriaal verzorgen BRMO, handhygiëne, risico’s onvoldoende handhygiëne, instructie handhygiëne (bij wasbakken cliëntenkamers) Scholing / presentatie door HKMers

Handhygiëne Verantwoordelijkheden: Medewerkers /mantelzorgers/bezoek volgen de instructies handhygiëne kennen de risico’s van onvoldoende handhygiëne. Werkgever: biedt materialen aan die aan de gestelde normen voldoen. besteedt regelmatig aandacht aan een goede handhygiëne. 8-4-2017

Speerpunten IGZ 8-4-2017

Toetsingskader Infectiepreventie IGZ (1) 8-4-2017

Toetsingskader Infectiepreventie IGZ (2) 8-4-2017

Samenvatting Conclusie Actie BRMO is bedreiging voor volksgezondheid Infecties met BRMO zijn moeilijk te te behandelen Algemene voorzorgsmaatregelen met duidelijke aanvullende maatregelen op dit moment maximaal haalbare BRMO-beleid in VWK Actie Zorg voor adequaat infectiepreventiebeleid Maak BRMO-beleid bespreekbaar Infectiecommissie, werkbespreking, overdracht Maak BRMO-beleid eenvoudig Duidelijk protocol met weinig keuze momenten Duidelijke communicatie Ziekenhuis ↔ VWK Bij BRMO altijd aanvullende maatregelen Leg focus op handhygiëne en algemene voorzorgsmaatregelen Bij beleid op maat en twijfel: Raadpleeg de BRMO driehoek! 45

Als de basis stevig is, dan zit je goed!

Pauze 29 januari 2015

Programma na de pauze 20.15 uur - Regionaal meldpunt uitbraken Aimée Tjon-A-Tsien, Sandra de Jong en dr.Jeroen Merkx, arts Maatschappij en Gezondheid Careyn 20.45 uur - Paneldiscussie met stellingen Leiding: Winfred Schop, Master of Public Health, teammanager infectieziekten en reizigerszorg GGD Rotterdam-Rijnmond 21.25 uur - Samenvatting en take home messages Reindert van Dijk en Aimée Tjon-A-Tsien 21.30 uur - Sluiting en netwerkborrel 29 januari 2015