Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt Congestiebeheer in E-distributienetten maar ‘t mag ook iets meer zijn Bespreking Beleidsplatform Slimme Netten 13/12/10

Congestie Onvoldoende capaciteit op netten voor transport van elektriciteit Investeringen in bijkomende transport- of onthaalcapaciteit  vergen meerdere jaren  zijn niet altijd de beste macro-economische oplossing Bij internationale transacties: in functie van prijsverschillen ontstaan stromen die de beschikbare capaciteit overtreffen  aanpak via capaciteitsveiling (expliciet of impliciet)  voor Day-ahead (D-1): via CWE-marktkoppelling (impliciet) Bij lokaal productie-overschot: onthaalcapaciteit van net vormt beperking op evacuatie van vermogen  aanpak op vlak van aansluitingsregeling: toekenning of weigering capaciteit  aanpak op vlak van toegangsregeling

Vaststellingen Net uitgebouwd vanuit centrale filosofie  Centrale productie “onthaald” op HS-net  Via transmissienet naar grote afnemers  Via transmissie- en distributienet naar middelgrote en kleine afnemers  Transportcapaciteit berekend op basis van verbruiksverwachtingen Energiebeleid met focus op duurzaamheid en bevoorradingszekerheid, gekoppeld aan marktwerking Ontoereikende onthaalcapaciteit voor nieuwe decentrale productie  Vergroting netcapaciteit  Evolutie naar slimmere netten  Houdt aanpassingen in voor netbeheerders en marktpartijen

Aansluiting en toegang Aansluitingsregeling  Weigering indien netcapaciteit volledig gereserveerd  Houdt geen rekening met werkelijk gebruik van het net  Huidige situatie  Leidt tot blokkering van groot aantal projecten Toegangsregeling  Aansluiting houdt niet het recht in op onbeperkte toegang  Toegang wordt beperkt in functie van (op korte termijn voorspelde of actuele) status van het net  Vergt aanpassing aan regulatoir en contractueel kader  Nieuwe projecten kunnen deze beperkingen in hun business- plan integreren

Mogelijke beheersmaatregelen Zonder marktmechanismen  Via regulering opgelegd aan netbeheerders  Snel implementeerbaar  Goedkope implementatie en eenvoudige opvolging  Biedt geen flexibiliteit aan markt Met marktmechanismen  Via competitie onder marktpartijen  Langer implementatietraject  Investering in nieuw beheerssysteem  Biedt flexibiliteit aan markt

Voorbeeld Westland Infra (Nl) Regio met concentratie tuinbouw-WKK’s  Onvoldoende onthaalcapaciteit bij Tennet  Tijdelijk congestiebeheerssyteem geïmplementeerd  Ondertussen: investering in bijkomende onthaalcapaciteit Marktmechanisme voor deelnemende producenten  Day-ahead systematiek  Op basis van nominaties  Biedingen voor afregeling, elders opregeling  Recuperatie gemaakte kosten: via socialisering of via doorrekening aan betrokken producenten

Evaluatie Westland Infra (Nl) Bedrijven deden actief mee, maar nut bleef beperkt door ontwikkelingen op de markt (spark spread) Ervaringen waren wel nuttig voor opzetten landelijk congestiebeheerssysteem in de toekomst Niet dadelijk toepasbaar in België:  steunt op nominatiemethodiek  certificatensteun los van stroommarkt

Congestiebeheer zonder marktmechanismen Toegang tot het net wordt gemoduleerd in functie van de belasting van het net Reglementaire context  TR Transmissie  TR Distributie Contractuele context  Aansluitingscontract (met producent)  Toegangscontract (meestal met leverancier)

Technische uitvoering Telecontrole-apparatuur netbeheerder stuurt signaal naar installatie producent Op vandaag beperkt toepasbaar:  enkel voor P > 2,5 MVA of bij noodzaak van tijdelijke productiebeperkingen in N-1-situatie  enkel vermogenreductie (50%) of volledige afkoppeling  Toekomst:  ook in geval van congestie?  andere technologieën?  andere modaliteiten?

Naar een slimmer gebruik van het net Afstandsmeting en -regeling Automatisatie van exploitatie Koppeling met prijssignalen  Energieprijs  In gevallen van congestie: Capaciteitsprijs  Heel wat open vragen  Hoe stemmen we sturing in functie van netten af op de sturing in functie van energiemarkt?  Hoe integreren we het productiesteunbeleid hierin?

Consultatie aanpassingen TRD Aanvullende bepalingen over congestiebeheer op distributienetten Levering van ondersteunende diensten door decentrale productie? Nut van toegangsprogramma’s (nominatie) voor decentrale productie?  Spreken we niet beter van toegangsbeheer? Reflectie over onderscheid tussen verschillende technologieën  Op vandaag geen wettelijke basis (met uitzondering van algemene voorrang voor HEB en KWKK)

Aanpassingen contractuele relaties Aanvullend t.o.v. algemene bepalingen uit Technisch Reglement Niet-discriminatoir Transparant Evenwichtig op vlak van rechten en plichten Op elkaar afgestemd:  Toegang vs. aansluiting  Transmissie vs. distributie

Voorstellen netbeheerders Standaard aansluitingscontract voor productie zonder toegangsbeperkingen Met beperkingen : flexibele (N-1)-aansluiting (wanneer netelement ontbreekt) Met beperkingen : flexibele N-aansluiting (bij congestie) Modaliteiten ter bespreking  (geen) compensatie bij afregeling  transparantie over toepassing  reactietijd producent  maatregelen in geval van niet-naleving  volgorde van toegang  enkel voor HEB en KWKK

Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt Opmerkingen, vragen? Standpunten?