Training Studieloopbaanbegeleiding & Autisme Saxion Academy 27 januari 2015 De Coach (F)irma decoachfirma.nl @irmavsl Irma van Slooten irma@decoachfirma.nl

Kennismaken...  Naam  Functie  Wat zijn je best mogelijke verwachtingen voor deze dag?

Kennismaken…

Doel van deze training Kennis van mogelijke gevolgen van studeren met autisme Kennis opdoen van wat je als SLB’er deze studenten kunt bieden (uitwisselen!) Ervaring opdoen met het in de praktijk brengen van het geleerde

DE student met autisme bestaat niet…

3. Autisme: wat is dat? Autismespectrumstoornis (ASS, DSM-5) verzamelnaam voor o.a.: Klassiek Autisme Syndroom van Asperger PDD-NOS Dagelijkse praktijk: student met autisme: let op brede waaier!

3. Autisme: kenmerken Beperkingen in communicatie Beperkingen in interactie Beperking in voorstellingsvermogen Soms opvallend beperkte interesse Zie www.saxion.nl/functiebeperking > psychische problemen > ASS

3. Autisme M.b.t. communicatie/interactie 4 groepen te onderscheiden: Afzijdige groep: inalert, in zichzelf gekeerd Passieve groep: staat wel open voor contact maar neemt zelf niet initiatief Active but odd groep: maakt wel contact maar op een vreemde, soms claimende manier Stilted and over-formal: overmatig beleefd, vormelijk, houterig/stijf.

3. Autisme: verklaring? Theory of Mind (TOM) 2. Centrale Coherentie 3. Executieve Functies

3. Autisme: vragen A. Welke belemmeringen zie je voor het volgen van hoger onderwijs naar aanleiding van de video’s? B. Zie je ook mogelijke positieve aspecten i.r.t. het volgen van hoger onderwijs? Zo ja, welke?

3. Autisme & SLB Start SLB: neem resultaten van de intake als input voor het 1e SLB gesprek. Zijn voorzieningen gerealiseerd? Is er bijsturing nodig? Wees pro-actief! Wat is de rol van de student daarin? Inventariseer SLB-behoefte en geef aan wat jij daarin kan bieden.

3. Autisme & SLB Uitgangspunt gesprekstechniek: Luisteren-Samenvatten-Doorvragen Aandachtspunten: Geef student de tijd om te reageren, dus af te toe K.O.E! Starre mimiek, wegkijken? ≠ ongeïnteresseerdheid Vage/globale antwoorden? Herhaal de vraag of maak de vraag concreter bv ‘beschrijf jouw studiedag eens voor mij’ Zorg dat je informatie eenduidig, concreet en na te lezen is (maak dan ook duidelijk waar & hoe te vinden) Lichaamstaal/emoties vaak onduidelijk, sommige zaken daarom explicieter maken dan je gewend bent bijv. gesprekseinde Sluit aan bij de leefwereld van de student bijv. specifieke hobby Kom je afspraken na en wees duidelijk bij afwijken daarvan.

3. Autisme & SLB Opdracht Oefenen met een kennismakingsgesprek met een student met autisme die net gestart is met de studie. Doel: contact maken en een basis leggen voor het vervolg.

3. Autisme & SLB maak groepjes van 3 à 4 personen kies een rol/taak: 1 slb’er, 1 student, overige groepsleden zijn observanten lees je rol/taak (zie uitdeelvel) rollenspel: slb-gesprek tussen slb’er en 1 student. na het rollenspel start je in je groepje de feedbackronde in 2 rondes: 1. wat ging goed? 2. wat kan (nog) beter? Gebruik ook de aandachtspunten van slide over gesprekstechnieken! tot slot delen we plenair de belangrijkste inzichten

3. Autisme & SLB Inhoudelijke aanknopingspunten: de meest voorkomende studiebelemmeringen voor studenten met autisme: Concentratieproblemen Timemanagement C. Problemen aanbrengen structuur D. Samenwerken

3. Autisme & SLB Ad. A. Concentratieproblemen Bijv. door overgevoeligheid voor prikkels, omgaan met nieuwe situaties, faalangst, angsstoornissen, depressie (verwijs door!) Ad. B. Timemanagement Ga na of plannen een probleem is. Help student op weg of schakel een maatje in! Ad. C. Problemen met aanbrengen structuur Met name bij overgang naar HO! Gaat vaak om hele praktische zaken (bijv. waar vind je de jaarplanning/deadlines per vak, hoe maak je hier voor jezelf 1 geheel van?) Maatjesproject 1e jaar Saxion: voor plannen & organiseren www.saxion.nl/studiesucces: tips, info, testjes voor student  Studietips google op ‘UvA Succesvol Studeren’ > tipsheets!

3. Autisme & SLB Ad. D. Samenwerking: knelpunten: 1. Wat is mijn rol tijdens een overleg? 2. Moeite met het onderscheiden van hoofd- en bijzaken 3. Gebrek aan structuur 4. Onduidelijke werkverdeling 5. Externe prikkels en concentratieproblemen

3. Autisme & SLB In de SLB: vraag hoe samenwerking verloopt (inhoud & proces) knelpuntanalyse & oplossingen optie: werkgroep observeren bespreek ‘disclosure’: voor- en nadelen bespreek hoe & wat m.b.t. eventuele disclosure  zie ook het uitdeelvel!

3. Autisme & SLB Aandachtspunten stage/afstuderen Tijdig op agenda zetten!  Inventariseer werkervaring!  Belemmeringen & oplossingen inventariseren (incl. actoren, taken, data)  Aandacht voor ‘disclosure’: ja/nee, zo ja, wat/wanneer/hoe?

3. Autisme & SLB: opdracht Kies uit opdracht A, B of C (zie werkblad) Werk individueel, in tweetal of groepje Tijd: 1,5 uur Toepassing: maak een plan voor pi-man Verdieping: zelfstudie autisme & studeren Transfer: maak een start met de transfer van opgedane kennis naar je huidige werk. Zet de eerste stap!

Meer informatie Autisme algemeen: www.leokannerhuis.nl www.autisme.nl http://landelijknetwerkautisme.nl/ Studeren met autisme: www.saxion.nl/functiebeperking begeleidleren.nl/informatie-en-tips/brochures/ > autisme Autisme reader handicap + studie (via google) www.stumass.nl (studentenhuizen voor studenten met ass)

♦ Wat is voor jou het belangrijkste inzicht Afronding: reflectie ♦ Wat is voor jou het belangrijkste inzicht van deze training? ♥ Wat is voor jou het belangrijkste gevoel dat je hebt gehad tijdens de training? ♠ Wie/wat zou je kunnen helpen om hetgeen je in deze training hebt geleerd, in de praktijk te brengen? ♣ Waar wil je mee aan de slag?

Afronding Verwachtingen check … Vragen … Losse eindjes … Evaluatieformulieren