Communiceren met Marloes Actieonderzoek Communiceren met Marloes

Uitdaging De communicatie via gebaren, met in het bijzonder Marloes.

Onderzoek Oriënterend onderzoek: - NMG - Verdieping Marloes(lln.) -> gesprek met Elske (lkr. van Marloes)

Onderzoeksvragen Hoofdvraag Deelvragen Op welke manier kan er gecommuniceerd worden met Marloes, zodat Marloes begrijpt wat de leerkracht wil zeggen? In hoeverre begrijpt Marloes woorden en gebaren? Welke woorden zijn belangrijk om in gebaren uit te kunnen drukken? Welke gebaren horen bij deze woorden? Welke communicatiemiddelen kan Marloes inzetten, zodat de leerkracht kan begrijpen wat Marloes wil zeggen? -Welke communicatiemiddelen worden er nu al ingezet? Kunnen de communicatiemiddelen die nu worden ingezet nog effectiever gebruikt worden? Welke communicatiemiddelen worden er ingezet bij andere leerlingen met dezelfde problematiek als Marloes? Wanneer gebruikt een leerkracht NMG op de juiste wijze? -Welke woorden van een zin ondersteun je met gebaren bij NMG? - Wat vraagt het gebruik van gebaren van een leerkracht?

Op welke manier kan er gecommuniceerd worden met Marloes, zodat Marloes begrijpt wat de leerkracht wil zeggen? Onderzoek: - Bespreken in hoeverre Marloes in staat is om gebaren te begrijpen. (Desi en Elske, observatie) - Bespreken met logopedist voor welke begrippen het noodzakelijk is dat er gebaren worden gebruikt. (Desi) - Opzoeken welke gebaren er bij de begrippen horen. (Literatuur) Uitkomst: - Gebaren: Op een slechte dag veel steun aan gebaren. Marloes altijd benaderen alsof ze een slechte dag heeft. Marloes heeft het een IQ van een kind van 22,5 maand, woorden die ondersteund worden met gebaren, moet ze kunnen visualiseren en aansluiten bij haar belevingswereld. - Pictoboek : De leerkracht zet het pictoboek weinig in. In het pictoboek zitten geen pictogrammen voor de confetti-groep.

Welke communicatiemiddelen kan Marloes inzetten, zodat de leerkracht kan begrijpen wat Marloes wil zeggen? Onderzoek: - Bespreken met leerkracht wat er nu al wordt ingezet. (Elske) - Bespreken met leerkracht in hoeverre de middelen effectief zijn en zij resultaat ziet. (gesprek Elske en Marloes observeren) - Met andere leerkrachten bespreken welke communicatiemiddelen zij gebruiken in de klas en kijken bij de leerlingen wat daar het effect van is. (kijken in andere klassen) Uitkomsten: - Gebaren: Marloes laat in de klas weinig effectieve gebaren zien. Soms gebaren om contact te maken. Tijdens logopedie is ze eerder geneigd gebaren te gebruiken i.p.v. woorden. - Pictoboek: Marloes pakt je bij de hand en neemt je mee naar haar pictoboek en wijst aan wat ze bedoeld. Dit doet ze niet als ze komt clusteren. - Nieuwe middelen: Spraakcomputer, zo kan ze overal communiceren.

Wanneer gebruikt een leerkracht NMG op de juiste wijze? Onderzoek: - Gesprek met logopedist: welke woorden moet je ondersteunen met gebaren bij NMG? (gesprek Floor en Desi) - Gesprek over welke vaardigheden je als leerkracht moet beheersen om gebaren goed te gebruiken. (gesprek Floor) - Onderzoek naar welke vaardigheden je als leerkracht moet beheersen om gebaren te gebruiken. (literatuur) Uitkomsten: - NMG: Wat wil je dat de leerling begrijpt? Wat is de essentie van de zin, dat ondersteun je met gebaren. Belang dat er om de leerling heen dezelfde gebaren worden gebruikt.

Conclusie Marloes communiceert via pictogrammen en gebaren. Ze heeft veel steun aan gebaren, zolang ze de woorden kan visualiseren. Ze gebruikt gebaren niet altijd op de juiste manier. Als iemand Marloes niet begrijpt, neemt ze hem bij de hand en neemt de persoon mee naar haar pictoboek en laat zien wat ze bedoelt. Dit doet ze alleen in haar eigen klas. In de confetti- groep wordt haar pictoboek nog weinig ingezet. Dit komt ook omdat er geen pictogrammen in staan van leerlingen/ leerkrachten en activiteiten van de confetti- groep. Een spraakcomputer zou een goede uitkomst zijn voor Marloes. De woorden die de essentie van de zin weergeven worden ondersteund in het NMG.

Wat moet ik leren? Eerst goed nadenken over de woorden die ondersteund moeten worden met NMG. Vervolgens moet ik de gebaren kennen van die woorden. In het geval van Marloes moeten dit woorden zijn die aansluiten bij haar belevingswereld en die zij kan visualiseren. Als we gaan werken aan een nieuw thema, is het handig als ik van te voren een aantal gebaren opzoek, waarvan ik weet dat we die gaan gebruiken. De gebaren zijn te vinden in het Basiswoordenboek Nederlandse Gebaren. Verder zal het pictoboek van Marloes moeten worden aangevuld met pictogrammen van de confetti- groep. Als deze zijn aangevuld moet ik het pictoboek ook gaan inzetten.

Actiepunten Voordat de dansles wordt gegeven, een aantal relevante gebaren opzoeken in het Basiswoordenboek Nederlandse Gebaren, zodat Marloes beter begrijpt waar de les over gaat. Pictoboek van Marloes aanvullen met pictogrammen van de leerlingen en leerkrachten van de confetti- groep, van het vrije spelmoment, dansen en buitenspelen. Als het pictoboek is aangevuld, moet dit ook meer ingezet worden. Aan het begin van het buitenspelen, vrije spel- moment en dansen laat de leerkracht een Marloes de bijbehorende afbeelding in haar pictoboek zien.

Ontwikkelpunten Marloes heeft veel steun aan de gebaren tijdens de danslessen. Zij pakt deze snel op en gebruikt deze ook tijdens de les. Nu de pictogrammen zijn aangepast, kan Marloes ook beter communiceren met de rest van de leerlingen. Zij vinden het erg leuk, als Marloes in het boek laat zien dat ze contact met hen zoekt. Het pictoboek moet regelmatig worden blijven ingezet. Als de leerkracht hem meer inzet gebruikt Marloes hem ook. Er is een Spraakcomputer voor Marloes aangevraagd. Deze komt er voor het einde van het schooljaar en moet dan aangepast worden aan Marloes. Begin volgend schooljaar kan zij deze inzetten.

Stellingen: Het maakt niet uit of Marloes de les begrijpt tijdens het clusteren: dit is niet het doel van het cluster- moment. Voordat er met cluster- momenten gestart wordt, moet er eerst worden gekeken hoe de leerling die komt clusteren communiceert.