Veel voorkomende ziektebeelden Beroerte Het hartinfarct Epilepsie Suikerziekte Informatief ADHD PDD-NOS

Waar op te letten Al deze aandoeningen zijn erg ingrijpend voor het slachtoffer, belangrijk is dan ook: Zorg dat je eigen emoties in bedwang blijven Slachtoffer heeft vaak angst, pijn en is emotioneel Ook omdat er bezorgdheid is voor de toekomst Ontkenning van het slachtoffer Gaat wel over Valt wel mee Naar de dokter….dat hoeft toch niet

beroerte Beroerte is de verzamelnaam van aandoeningen in de hersenen. In bijna alle situaties krijgt een deel van de hersenen geen zuurstof meer en sterft een aantal hersencellen af.

Beroerte en leeftijd Vroeger dacht men aan een aandoening bij oudere mensen. Heden ten dage is een beroerte onder het 30ste levensjaar geen uitzondering meer.

Voorbeelden en namen Hersenbloeding (=CVA) TIA aneurysma Hersentrombose (propje) Hersenembolie (lucht of vetbolletje)

hersenbloeding Een hersenbloeding is een bloeding in de hersenen. De oorzaak is het openbarsten van een (meestal) verhard bloedvat.

TIA De bloeddoorstroming van een deel van de hersenen wordt even onderbroken. Oorzaak: door een niet nader gespecificeerde oorzaak (meestal een stolseltje) maar de verschijnselen die dit teweegbrengt zijn binnen 24 uur geheel verdwenen.

aneurysma Een aneurysma is een verwijding in een deel van het vaatstelsel. Echter, een aneurysma in de hersenen komt ook vaak voor. Na het scheuren van een dergelijk aneurysma treden vaak duidelijke klachten op, zoals: Uitvalsverschijnselen heftige hoofdpijn. Tegenwoordig wordt een degeneratief proces in de wand van het bloedvat als oorzaak gezien.

Aneurysma. Onderzoek van een slagader in de hersenen met contrastvloeistof. Via een katheter wordt de vloeistof Ingespoten = zwarte kleur. Het aneurysma is zichtbaar als een Uitstulping aan de slagader

hersentrombose Een trombose is een afsluiting van een bloedvat in de hersenen. door een vernauwing van een bloedvat. een bloedklontertje of propje dat op die plaats de circulatie verstopt of een combinatie van beide.

hersenembolie Een embolie is een afsluiting van een bloedvat door een klontertje of propje dat van ergens anders in het lichaam afkomstig is. Zo kan bijv. een bloedpropje in het hart gevormd worden bij een boezemfibrillatie. De afsluiting kan ook optreden door een vetdruppel afkomstig uit het merg bij een beenbreuk die in de bloedbaan terecht komt. Ook bij duikongevallen, fout toedienen van een infuus kan een luchtbel in de bloedbaan terechtkomen en een embolie veroorzaken.

Verschijnselen beroerte De verschijnselen van een beroerte treden plots op. Afhankelijk van de plaats en de grootte van het deel van de hersenen dat getroffen wordt. De hierna genoemde verschijnselen hoeven dus niet allemaal voor te komen:

Verschijnselen beroerte Afwezigheid Slaperigheid Verlammingen aan één kant van het gezicht of lichaam Scheve mond, vaak in combinatie met moeilijk spreken en moeilijk slikken Opwinding, onrust Duizeligheid, dronken gevoel Rare manier van lopen Hoofdpijn en braakneigingen Slechter zien of horen Gevoelsstoornissen Spierzwakte Bewusteloosheid Verminderd bewustzijn verwardheid

Hoe stel je een beroerte vast Door de FAST test Een test die snel en makkelijk uitgevoerd kan worden Tip: eerst goed kijken dan laten doen 1 van de 3 testen positief is voldoende om 112 te alarmeren

FAST, letter Face Kijk of de mond en oogleden van het S.O. scheef staat en of er een mondhoek of ooglid naar beneden hangt. Bij twijfel vraag aan het S.O. om te lachen of zijn tanden te zien.

FAST, letter Arms Kijk of een arm of been verlamd is. vraag aan het S.O. om de ogen dicht te houden en beide armen voor zich uit te strekken met de handpalmen naar boven. Observeer goed: blijft een arm hangen of beweegt deze slechts even en zakt hij dan weer naar beneden.

FAST, letter Speech Ga na of het slachtoffer moeite heeft met spreken. Laat hem een zin herhalen of stel een eenvoudige vraag.

FAST, letter Time Probeer te weten te komen hoe lang deze klachten al duren. De snelheid waarmee een S.O. door specialisten behandeld wordt, is essentieel om blijvende hersenschade te voorkomen of beperken. Als medische behandeling binnen de 3 uur start is de kans op herstel aanmerkelijk groter.

Eerste hulp beroerte Als je een beroerte vermoedt, voer de FAST test uit. Laat het S.O rusten en geen inspanningen doen. Comfortabele houding, ondersteun de verlamde zijde van het lichaam. Leg het slachtoffer zo nodig op de grond. Bij bewusteloosheid stabiele zijligging. Blijf rustig tegen het S.O. praten. Alarmeer 112.

hartinfarct is het afsterven van een deel van de hartspier door onderbreking van de bloedtoevoer ervan door de kransslagaderen. Een hartinfarct kan leiden tot: Hartfalen Sterfte levensbedreigende ritmestoornissen

hartinfarct Een hartaanval ontstaat vrijwel altijd doordat zich op de plaats van een sclerose-plakje in een kransslagader een: Bloedstolsel. bloedpropje vormt waardoor de toevoer van bloed, die voordien al geringer was, nu opeens helemaal wordt afgesneden. Bij een hartinfarct is als gevolg van een zuurstof tekort een stuk hartspierweefsel afgestorven.

verschijnselen pijn op de borst, acuut en heftig (dood)angst drukkend en samensnoerend gevoel borstkast misselijkheid en braken benauwdheid en vermoeidheid

Eerste hulp 112 Leg het slachtoffer neer, indien mogelijk halfzittend Stel het slachtoffer gerust Knellende kleding hals/borstkast Controleer vitale functies Reanimatie

epilepsie Epilepsie is een hersenaandoening die zich uit in de vorm van aanvallen. Er is sprake van een tijdelijke verstoring van het elektrisch evenwicht in de hersenen. Iedereen kan op elke leeftijd epilepsie krijgen.

oorzaak Bij 50% is de oorzaak onbekend Aanleg en erfelijkheid kan een belangrijke factor zijn Geboorte: Infectie of ziekte tijdens de zwangerschap Bevalling: Aangeboren hersenafwijking of zuurstofgebrek Ziekten bijv. hersenvliesontsteking Hersenbeschadiging bij ongevallen Goed of kwaadaardige tumor Bij oudere mensen complicatie bij CVA

Gegeneraliseerde aanvallen Dit zijn aanvallen waarbij activiteit aanwezig is in beide hersenhelften

absences Betekend afwezigheid Komt meestal voor op jeugdige leeftijd Duurt enkele seconde tot een minuut Direct weer helder bewustzijn Rollen met de ogen of kleine schokjes Geeft wel concentratieproblemen

Myoclonische aanval Schokken in armen of benen Soms het hele lichaam Duurt zo kort dat het bewustzijn niet gestoord is Soms zijn de schokken zo hevig dat men kan vallen Kan uitingsvorm zijn van ernstig onderliggend ziektebeeld

Tonisch-clonische aanval (grote aanval 1ste fase) Eerste fase duurt ongeveer 30 seconden Massale ontlading van de hersencellen waarbij het hele lichaam verstijft Schreeuw, kaakbeet, incontinentie Geen bewustzijn Verstoorde ademhaling, cyanose Schuim/bloed in de mond

Tonisch-clonische aanval (grote aanval 2de fase) Tweede fase duurt halve tot anderhalve minuut Schokken en verslappingen wisselen elkaar af Ademhaling komt in deze fase weer op gang

Tonisch-clonische aanval (grote aanval 3de fase) Derde fase waarbij het lichaam verslapt Bleke huid en diepe rochelende ademhaling Soms urine verlies en braken Afwezigheidsgevoel, kan minuten tot een kwartier duren Afwijkend, vreemd soms agressief gedrag Na de aanval kans op hoofdpijn soms diepe slaap (wel wekbaar) Soms snel herstel, soms de hele dag nog beroerd

Eerste hulp Eigen veiligheid Slachtoffer beschermen tegen letsel Ruimte maken Hoofd beschermen door er iets onder te leggen Bij bewusteloosheid stabiele zijligging Controle vitale functie alarmeren Bij Status epilepticus altijd 112 bellen Status = meerdere aanvallen achter elkaar langer dan 30 minuten

Diabetes of suikerziekte Is een ziekte waarbij de omzetting van suikers in het lichaam verstoord is. Bij diabetes patiënten loopt er iets fout tussen de wisselwerking van insuline en glucagon, beide door de alvleesklier aangemaakt. In Nederland naar schatting 800.000 mensen die aan de ziekte lijden waarvan 300.000 het niet weten (ouderdomsdiabeet).

soorten Bij een tekort aan bloedsuiker spreken we van hypoglycemie. Bij een teveel aan bloedsuiker spreken we van hyperglykemie. De bloedsuikerspiegel kan snel wisselen. De meeste diabetes patiënten hebben tegenwoordig een eigen bloedsuikermeter.

Eerste hulp Voor een eerste hulp verlener is vooral hypoglycemie belangrijk. Bij een “hypo” moet je snel optreden. Toedienen van suikers Een “hyper” verloopt veel trager. Uiteindelijk kunnen beide soorten slachtoffers bewusteloos raken. 112

ADHD aandachtstekort-hyperactiviteitstoornis Kenmerkend zijn: impulsief gedrag concentratieproblemen rusteloosheid leermoeilijkheden. De symptomen beginnen in de kindertijd en werken veelal belemmerend bij het dagelijks maatschappelijk functioneren.

ADHD Recent onderzoek toont aan dat van de Nederlandse bevolking: 7 tot 8% van de kinderen ADHD en 2 tot 5% van de volwassenen heeft.

ADHD kenmerken Beweeglijkheid en impulsivieteit onrustig minder voorspelbaar in hun motoriek en in hun denken Ze zijn gevoelig voor prikkels van buitenaf, maar zoeken de prikkels zelf op wanneer die ontbreken onvoldoende aandacht schenken aan zijn of haar omgeving (concentratiegebrek) snel afgeleid.

ADHD bij volwassenen Onoplettendheid. gebrek aan organiserend vermogen en vermindering van gedrag m.b.t. uitvoerende taken.[ Betere omgang met zijn beperkingen. zijn gebaat bij een vaste structuur in hun werk waarin men optimaal kan functioneren. kiest soms onbewust een omgeving waar men minder last ervaart.

PDD-NOS ondervinden problemen op het gebied van de sociale vaardigheden. Als een stoornis in het autistisch spectrum het geval is, krijgen mensen met PDD-NOS informatie anders binnen en hebben vaak meer tijd nodig om die informatie te verwerken. Het herkennen van emoties aan de gezichtsuitdrukking is een belangrijk hulpmiddel bij de interactie tussen mensen, dat nauw samenhangt met het kunnen spiegelen van houdingen, lichaamstaal en gebaren.

PDD-NOS het imiteren van de lichaamstaal van de gesprekspartner: een doorgaans onbewuste handeling, bedoeld om de ander zich op zijn of haar gemak te stellen, ter bevordering van een geslaagde communicatie. Om in een gesprek te kunnen spiegelen, is een vloeiende motoriek nodig en een goed ontwikkeld evenwichtssysteem.

PDD-NOS Bij ontbreken van immiteren en snapt hij de lichaamstaal van de ander niet. De "spreker" van de andere lichaamstaal wordt ook veel minder "verstaan". Daardoor kunnen gemakkelijk problemen in de omgang ontstaan. Het gevolg is dat er soms onbegrip en afstand ontstaat . Jongeren hebben dan bijvoorbeeld weinig contact met leeftijdsgenoten Meer contact met volwassenen.

verschijnselen Dikwijls sterk op zichzelf gericht. Obsessie in specifieke interessegebieden. Hyperactiviteit. Slechte concentratie. Orde aanbrengen lukt in het dagelijks leven niet altijd even goed. Stress. Onveiligheid.

oorzaken Men vermoedt dat het een stoornis in de ontwikkeling van de hersenen is. De stoornis kan zowel bij personen met een laag, als bij mensen met een hoog gemeten IQ voorkomen.

aanpak Oefeningen met betrekking tot evenwicht. Oefeningen met betrekking tot de motoriek. MRT (motorisch remedial teaching) zowel motorisch als sociaal. auditieve verwerking = wat we doen met wat we horen. Aanleren sociale handelingen.

Tot slot De mate waarin men zich sociale vaardigheden kan eigen maken, bepaalt voor een deel hoe iemand met PDD-NOS zich zal ontplooien. Belangrijk verschil is dat de concentratieproblemen en het hyperactieve gedrag bij PDD-NOS een andere onderliggende oorzaak hebben dan bij ADHD of ADD. Bij onderzoek kan aan de hand van testen en onderzoeken de juiste diagnose worden gesteld.