Welkom op de themabijeenkomst: Het nieuwe pachtsysteem Ledenbijeenkomst georganiseerd door afdeling Noordoostpolder 20 november 2014 Emmeloord

Programma Opening en behandeling van enkele huishoudelijke zaken van de afdeling Noordoostpolder. Inleiding door Arnold Michielsen en Henk Boelrijk. Arnold: kort over structuurbeleid Rijksvastgoedbedrijf (RVOB) Henk: Evaluatie pachtregelgeving: rapport Bruil Arnold: Akkoord Spelderholt en vervolg Pauze Gelegenheid tot het stellen van vragen en discussie. Twee discussie stellingen Sluiting en nazit.  

Pachtwetgeving op de schop

Inhoud inleiding Pachtregelgeving nooit onomstreden Evaluatie pachtregelgeving: Rapport Bruil Het Akkoord van Spelderholt Beleidsstandpunt Staatsecretaris Dijksma Verdere uitwerking en inzet LTO

Pachtregelgeving nooit onomstreden Staatscommissies en regeringscommissies Pachtwet 1958 In 2007 pachtrecht opgenomen in Burgerlijk Wetboek Wezenlijke veranderingen doorgevoerd - Accent op bedrijfsmatige landbouw - Veilige verpachter - 65- jarige leeftijd - Geliberaliseerde pachtvorm - Systeem van pachtprijzen

Evaluatie pachtregelgeving: Rapport Bruil (1) Aanleiding / opdracht: Huidige systeem is ‘te’ tweeslachtig. Reguliere pacht te beschermend voor de pachter Liberale pacht te liberaal Regulier is te regulier / Liberaal is te liberaal! Onderzoek: welke pachtvormen zijn er in de toekomst nodig om meer evenwicht te krijgen en tweeslachtigheid weg te nemen? Zijn huidige pachtvormen een adequaat financieringsinstrument voor de landbouw? Is er voldoende ‘aansluiting’ op schaalvergroting, gezonde bedrijfsstructuur en verantwoord grondgebruik? Kom met voorstellen die antwoord geven op deze vragen

Evaluatie pachtregelgeving: Rapport Bruil (2) Reactie LTO LTO mist grondige (economische) evaluatie. Te weinig diepgang in de analyse: Gemiste kans. Mede daardoor te veel ‘vooringenomenheid’ van Bruil bij de voorstellen die hij doet: ‘Jumping conclusions”! Vraagtekens bij politieke haalbaarheid aanbevelingen. Wel redelijk aansluiting bij uitgangspunten en wensen LTO voor modernisering en aanpassing pachtsysteem. NET NIET: GEMISTE KANS

Het Akkoord van Spelderholt: aanleiding en proces Meerdere ‘stakeholders’ ontevreden over ‘Bruil’. Initiatief mr. W.L. Valk om met alle partijen uit de pachtwereld een gezamenlijk voorstel aan de politiek te doen. Het (deel) akkoord van Spelderholt 4 juli 2014 Aangeboden aan Staatsecretaris Dijksma Beleidstandpunt EZ: 15 oktober 2014 STAS omarmd deelakkoord Politieke behandeling voorjaar 2015

Het Akkoord van Spelderholt: inhoud 1 De reguliere pacht blijft. De aanvangsprijs wordt vrij. Reguliere pacht tenminste 12 jaar voor hoeves en 6 jaar voor los land. Verpachting voor korte duur met toestemming grondkamer vervalt.

Het Akkoord van Spelderholt: inhoud 2 De huidige geliberaliseerde pacht en de reguliere pacht voor korte duur gaan op in een nieuwe vorm: flexibele pacht. Bij flexibele pacht geen continuatierecht, geen mogelijkheid tot in de plaats stelling en ook geen voorkeursrecht. Flexibele pacht ook mogelijk voor hoeves en gebouwen (waaronder kassen en losse stallen) Prijs van flexibele pacht is niet vrij. Ook niet voor overeenkomsten van 6 jaar en korter) Teeltpacht blijft met een vrije pachtprijs

Het Akkoord van Spelderholt: inhoud 3 Naast de vernieuwde reguliere pacht, de flexibele pacht en de teeltpacht komt er een nieuwe pachtvorm: Loopbaanpacht Duur tenminste 25 jaar Niet eindig voor AOW leeftijd (oorspronkelijke pachter) Prijs is vrij en kan tussentijds worden herzien. Geen continuatierecht In de plaats stelling wel mogelijk maar leidt niet tot andere einddatum Pachtvorm van kleine oppervlakten blijft bestaan. Reservaatpacht en verpachting door openbare lichamen vervalt

Het Akkoord van Spelderholt: inhoud 4 Registatie van alle pachtovereenkomsten bij grondkamer Inzicht in pachtprijzen Vastrecht lager Toetsing uitsluitend op verzoek van contractpartij Toetsing op ‘dwingend recht. Bij flexibele pachtovereenkomsten ook toetsing pachtprijs. Vergelijkingsbasis: pachtprijs voor reguliere pacht in regio. Systeem moet nog verder worden uitgewerkt met afspraken over indexering.

Beleidsstandpunt Staatsecretaris Dijksma Nieuw pachtsysteem uitwerken op basis van akkoord Spelderholt Reguliere pachters niet onmiddellijk confronteren met nieuwe regels. Een regime waarbij zittende reguliere pachters en hun opvolgers zonder limiet een beroep kunnen blijven doen op oude rechten is ongewenst. In gesprek met partijen over acceptabel overgangsrecht. Herziening van pachtprijzen stelsel: Gemiddelde van pachtprijzen vanaf 2007 met een prijsindex voor agrarisch onroerend goed.

Verdere uitwerking en inzet LTO Akkoord ligt er. ‘The devil is in the details !’. LTO blijft betrokken bij politieke discussie ( lobby 2e Kamer) en uitwerking (overleg EZ). Hiervoor blijft input leden van belang. Twee kernpunten om over door te praten Wel of geen overgangsrecht voor reguliere pacht (300.000 ha.) Beter systeem voor het vaststellen van pachtprijzen

Discussiestelling LTO moet zelf komen met een voorstel voor een acceptabel overgangsrecht voor de huidige reguliere pacht. Eindigheid afspreken voor ‘zittende generatie’ en soepele overgang naar loopbaanpacht. Waarom: Voldoende dynamiek in bedrijfsontwikkeling en ontwikkelingsruimte voor (jonge) ondernemers Mobiliteit grondmarkt bevorderen / af van constructies Politieke sturing houden Alternatief: ‘Uitsterfsysteem’.

Discussiestelling Er moet een systeem blijven voor het vaststellen van de pachtprijzen dat als basis heeft de verdiencapaciteit van de grond. Het voorgestelde indexering systeem verliest die basis. Het vernieuwde systeem zou wel minder onderhevig moeten zijn aan sterke jaarlijkse fluctuaties.

Bedankt