Kinderen verbinden geeft kracht Inleiding kick off bijeenkomst Verbeterplan, © Sietske Dijkstra, Amersfoort,24 september 2010

Opbouw Lectoraatswerk Positie van kinderen in de VO Kenmerken krachtwerk en systeembenadering Aandacht voor posities en perspectieven Drie thema’s: Leefwereld en behoeften (Brilleslijper en anderen, lezing Netty) Veiligheid en welzijn (SoS) Ouderschap en opvoeding (buffers)

Lectoraat vrouwenopvang en huiselijk geweld Titel ‘kinderen verbinden’ ontleend aan Remy Vink www.avans.nl en doorklikken naar lectoraat Publicaties vanaf 2007 tot en met 2010 over kinderen in de VO, kinderwerk, ouderschap in de VO en aanpak van geweld in de keten Lectorale rede 2008: Bring in the family http://www.avans.nl/smartsite.shtml?id=33924&ms=31076&em=33924

1

Wat hebben kinderen in de VO nodig? Eigen veilige plek en zichtbaarheid (huiswerk, vrienden ontvangen, chillen, buiten spelen, wijkvoorzieningen) Aandacht voor hun veiligheid en welzijn Passende ondersteuning en hulp, ook voor en na de opvang Aandacht voor het ouder- en partnerschap

Vertrouwen kan groeien op een veilige plek Is de VO voor kinderen een veilige plek? Voelen zij zich gezien en gehoord? Wat heeft hen maatschappelijk en beleidsmatig zo lang onzichtbaar gehouden? Wat is er nodig om hen zichtbaar te maken en in hun kracht te brengen

Kenmerken en randvoorwaarden Aanwezig en toch onzichtbaar Werk is versnipperd en geïsoleerd (lappendeken) Gebrek aan financiering: kind geen zelfstandige cliënt, kerntakendiscussie (bad, bed en brood) Grote variatie binnen de VO in steun en hulp Draagvlak en gedeeld doel nodig om kinderen centraal te stellen

Kinderen en kinderwerkers in de VO Verhoeven en Dijkstra, 2010 Literatuurstudie naar kenmerken kinderen Interventies Kinderwerkers Groepsgesprekken (N=6) met 4 VO instellingen Resultaat: (inter)nationaal: vaak basale hulp, meer aandacht voor geweld en voor non-verbaal werk (Verhoeven en Dijkstra, 2010)

Kinderen verbinden ‘We hebben heel hard moeten knokken om er een team van te maken. Juist omdat collega’s heel erg gewend waren dat het kinderwerk heel apart stond. Daar hebben we veel in geïnvesteerd. Nu denk ik, we begeleiden samen de vrouwen en dat gaat heel goed’. (groepsinterview kinderwerkers Vieja, Dijkstra, 2010, pag 9 )

Kinderen verbinden Wat is krachtwerk? Krachten versterken Ontwikkelingsgericht Veiligheid bevorderen Welzijn vergroten Is daarmee altijd systeem- en toekomstgericht

Systeemgericht werken Aandacht voor de posities van alle betrokkenen in de familie Afstemming van de hulp in en tussen instellingen Betekent niet dat je werkt met een kamer vol mensen

Systeemgericht werken Aandacht voor posities Aandacht voor perspectieven Deze waarnemen, benoemen en gebruiken Kinderwerk anno 2010 in de VO is kinderwerk in systemisch perspectief (apart eiland)

Systeemgericht werken Is dynamisch en op maat; rekening houdend met de posities van: Kinderen/jongeren Brusjes Partners en ex-partners Ouders: moeders en vaders Andere familieleden Netwerk

Studenten: Posities en perspectieven Door wiens ogen kijk je? Wat doet dat met je oordeel? Wat is je voorkennis en wat is je ervaring? Welke rol spelen zij? Hoe kijken de betrokkenen? Wat zijn verschillen en overeenkomsten? Op grond waarvan maak je beslissingen?

Stellingen over posities Een mishandelende man kan een goede vader en de meest geschikte opvoeder zijn Een mishandelde vrouw is verantwoordelijk voor de veiligheid van zichzelf en haar kinderen Een jong kind dat getuige was van geweld loopt minder schade op dan een kind dat kan praten

Werken met vaders Veranderende mindset, genuanceerder beeld Informeren en betrekken (VS: vadergroepen) Inschatten van de veiligheid Ontkenning, stalking (straatverbod), psychiatrische persoonlijkheidsproblemen, onbehandelde verslaving Luisteren naar de vrouwen en hun inschatting/afweging Gesuperviseerde omgang

Werken met vaders in Minnesota What is your position (system and wife is beyond control); restorative parenting Out of the comfort zone Confronting Ownership and taking care of me Managing stress and dealing with the hazards Violent en confronted with violence Relational trauma

SoS Turnell en Edwards, 1999 Signs of Safety Vertaald in 2009: Veilig opgroeien Het werken aan veiligheid centraal stellen In kaart brengen van gevaren en steunbronnen Stellen van schaalvragen, verdiepende vragen en perspectiefvragen Kindgerichte instrumenten (drie huizen) Actief werken aan versterken van veiligheid (netwerk, familieberaad)

SoS Hoe zet je kinderwerkplan om in handelen? Experimenten met wereldbol Driehuizen methode, ‘words and pictures’

Slot Visie op krachtwerk vertalen naar professioneel handelen en begeleiden Gevaar: normeringen over opvoeden Gevaar : handelingsverlegenheid (veiligheid als werkwoord, a questioning approach) Gevaar: Naïef over veiligheid (realistic approach) Gevaar: krachten splijten Gevaar: langdurige hulp nodig (bv verstandelijke beperking)