Netwerk Ouderenzorg Regio Noord Derde regiobijeenkomst 15 oktober 2010 DELFGOUD: Een innovatieve strategie om de sociale competentie en gezonde leefstijl van zelfstandig wonende ouderen van > 65 jaar in achterstandswijken te bevorderen Mathieu de Greef

Netwerk Ouderenzorg Regio Noord Probleemstelling Gezondheidsachterstanden bij lager opgeleide mannen en vrouwen -Lagere levensverwachting ( 7.3 jaar, 6.4 jaar) -Groter aantal jaren in minder goede gezondheid -Meer lichamelijke beperkingen (mobiliteit LO 12%, HO 5%) Meer ongezonde leefstijlkenmerken bij lager opgeleide mannen en vouwen (BRAVO) (Van der Lucht et al, 2009; Feenstra et al., 2009; Uiters en Verweij 2010; Hoeymans et al 2010)

Netwerk Ouderenzorg Regio Noord Leefsituatie Ouderen Delfzijl Noord Delfzijl Noord een van de slechtste Sociaal economische status score van Nederland (uit ruim 3965 postcodegebieden. Veel ‘multi-problem’ huishoudens: combinatie van problemen op verschillende levensgebieden zoals stemmingsstoornissen, angst/depressie, dreigende zelfverwaarlozing, ernstig sociaal isolement, de onmogelijkheid om adequaat hulp te kunnen vragen, ongezonde leefstijl (roken, alcoholgebruik, overgewicht) Relatief hoge medische consumptie, slechte gezondheidsbeleving, De SES score is gebaseerd op het gemiddeld inkomen, het percentage laag inkomen, het percentage laagopgeleiden en het percentage werklozen in een postcodegebied

Netwerk Ouderenzorg Regio Noord Verbeteren gezondheid ouderen met lage ses - Een multi-factoriële aanpak, d.w.z. het in samenhang beïnvloeden van meerdere ongezonde leefstijlkenmerken BRAVO formule) - Het gebruik maken van een wijkgerichte aanpak die wordt afgestemd op de wensen en behoeften van de doelgroep Jansen et al.,2002 ; Kloek 2004; Kok 2004; Stroink & Mackenbach 2006; Schuit et al 2006; Jansen et al 2002;

Netwerk Ouderenzorg Regio Noord Doelstelling DELFGOUD project Het bevorderen van de kwaliteit van leven van ouderen met een lage sociaal economische status, door middel van: - het bevorderen van een gezonde levensstijl bij ouderen door meer te bewegen en verbeteren van het voedingsgewoonten - Het vergroten van sociale weerbaarheid (fysiek, mentaal, sociale vaardigheden) en het leren omgaan met angst en somberheid/depressie

Netwerk Ouderenzorg Regio Noord Interventie programma (resilience model, Norris et al., 2008 ) 1.Depressie aangepaste versie van het “In de put uit de put” en “lichte dagen, donkere dagen” programma Doel: het leren omgaan met somberheid en depressieve klachten in het dagelijks leven. 2. Weerbaarheideen combinatie van het ACTOR en het GROSSO weerbaarheidsprogramma. Doel: het beïnvloeden van eenzaamheid en sociale angst bij ouderen door het leren van sociale vaardigheden (Goldstein methode) om kontakten te leggen en het aanleren van emotionele en fysieke weerbaarheidsvaardigheden ter verbeteren van het zelfvertrouwen. 3. Voedinghet geven voorlichting gegeven over gezonde voeding voor ouderen en het aanbieden van een kookkursus. Doel: bevorderen van gezonde voedingsgewoonten 4. Bewegeneen combinatie van een veelzijdig beweeg programma (GALM) in combinatie met een leefstijlprogramma (COACH) Doel: toename energieverbruik door veranderen beweegroutines 24 sessies 48 sessies

Netwerk Ouderenzorg Regio Noord Centrale vraagstelling Wat is de effectiviteit van het DELFGOUD programma op kwaliteit van leven bij ouderen (> 65 jaar) met een lage Sociaal Economische Status?

Netwerk Ouderenzorg Regio Noord design Gebalanceerde, enkelvoudig geblindeerde RCT (n=240)* Benaderen 2100 ouderen (totaal 6310 inwoners). Respons 11% op basis van Inclusiecriteria’) * Berekening steekproefomvang gebaseerd op effect van deelname aan weerbaarheidsprogramma voor ouderen met lage ses op Resilience Scale for Adults: gestand. verschil.40, power.85, P <.05 - leeftijd - geslacht, - etnische afkomst

Netwerk Ouderenzorg Regio Noord Inclusiecriteria Leeftijd 65 jaar Sociaal economische statushuishoudinkomen < 105% Wet Minimum Loon Lichamelijke activiteitStage of Change: score 1-3 CognitieMini Mental State: score >24 DepressieInterventiestudie Eerstelijn Depressie Screenings Lijst (INSTEL): score > 3 EenzaamheidLoneliness Scale de Jong-Gierveld: score >3

Netwerk Ouderenzorg Regio Noord meetinstrumenten Primaire uitkomstmaat De EQ6d:EuroQol 6 Domain Quality of Life Scale Secundaire uitkomstmaten fysieke fitheid: bloeddruk, BMI, Fat Free Mass (FFM), been en armkracht, uithoudingsvermogen, dynamische balans, schouder en bekkenlenigheid, enkelvoudige reactietijd en handvaardigheid Sociale contacten met de Personal Relations Network Questionnaire Depressie met de Diagnostic Inventory for Depression Angst met behulp van de Sociale angstschaal (SAS/SA-schaal). Voedingsgedrag (Eetmeter voedingscentrum.nl) de minimale Dataset van het NPO. Medische consumptiegegevens ten behoeve van een kosteneffectiviteitsanalyse

Netwerk Ouderenzorg Regio Noord meetprotocol baseline9 mnd18 mnd24 mnd Alle primaire en secundaire uit komstmaten Alle primaire en secundaire uit komstmaten Primaire uitkomstmaat Deel secundaire uit komstmaten Primaire uitkomstmaat Deel secundaire uit komstmaten Statistische analyse: MANOVA, logistische regressie analyse

Netwerk Ouderenzorg Regio Noord Implementatie Video Overzicht over de opzet, uitvoering en resultaten van het project en de ervaringen van deelnemers Manual Beschrijving wervingsprotocol en het uitvoeringsprotocol (depressie, weerbaarheid & eenzaamheid, voedingsgedrag en beweegprogramma) Workshops Voor instellingen die het programma willen uitvoeren (in samenwerking NISB)

Netwerk Ouderenzorg Regio Noord partners