Van der Meij College De sectoren Economie Techniek Zorg&Welzijn

Inhoud en opzet examens VMBO 2011/ 2012 leerjaar 4 De studiemiddag gaat over de opzet en inhoud van de examens binnen het VMBO. Aan bod komen de algemene regelingen voor het examen in het VMBO. Hierbij zal het gaan over de randvoorwaarden en de opzet van de examens die leiden tot een diploma in het voorbereidende middelbaar beroepsonderwijs. Noot voor de presentator: Aan de teksten kunnen geen rechten worden ontleend, omdat in de teksten geen volledigheid is nagestreefd. Hiervoor wordt verwezen naar de officiële kanalen van OCenW en de CEVO zoals Uitleg Gele katern.

Opzet examinering: Examen bestaat voor bijna elk vak uit twee delen: SchoolExamen: SE Centraal Examen: CE Alleen SE voor de beschermde vakken : Maatschappijleer 1 LO (Lichamelijke oefening) Kunstvakken 1 (CKV) Het examen voor de meeste vakken en programma’s bestaat uit twee delen. Eén deel is het schoolexamen, wat in het verleden het schoolonderzoek was. Het tweede deel is het centraal examen. Uitzondering zijn de vakken, maatschappijleer 1, lichamelijke opvoeding en kunstvakken 1. Deze vakken hebben alleen een schoolexamen. Het schoolexamen wordt ingevuld door de school en kan bestaan uit schriftelijke toetsen, praktische opdrachten, handelingsdeel en eventueel het sectorwerkstuk. De inhoud hiervan is van tevoren bepaald en ligt vast in het programma van toetsing en afsluiting (PTA). Het centraal examen is landelijk geregeld en ligt vast. Voor de algemene vakken bestaat dit uit een centraal schriftelijk examen. Voor de beroepsgerichte en intrasectorale programma’s kan het centraal examen bestaan uit een centraal schriftelijk examen en een centraal praktisch examen. Vooral voor de algemene vakken in de basisberoepsgerichte leerweg en de beroepsgerichte programma’s verandert er het meest. Voorheen bestond het examen alleen uit een schoolonderzoek waarvan het landelijk examen van het VBO-examenbureau deel kon uitmaken. (Toelichting op het examenprogramma die in alle examenprogramma’s als paragraaf 1 en 2 is opgenomen en Zakboek VMBO: centrale examens, exameneenheden, schoolexamen en de VMBO-examengids: http://www.vmbo-examengids.nl)

Voortschrijdend gemiddelde Cijfers 3e klas tellen voor Schoolexamen Inhoud en vorm worden bepaald door de school en vastgelegd in programma van toetsing en afsluiting (PTA) Afname 3e en 4e leerjaar Voortschrijdend gemiddelde Cijfers 3e klas tellen voor 35% mee in de 4e klas De school kan de invulling van het schoolexamen zelf bepalen binnen de randvoorwaarden van het examenprogramma. De eindtermen van het centraal examen worden drie jaar van tevoren door de CEVO bekend gemaakt. Een school legt in een programma van toetsing en afsluiting (PTA) vast wat door het schoolexamen wordt getoetst en wat de wijze van toetsing is. De school kan voor de vakken/programma’s besluiten om in het derde leerjaar of in het vierde leerjaar te beginnen. Dit kan per vak/programma verschillen. De theoretische leerweg en de gemengde leerweg moeten in het derde jaar met het schoolexamen beginnen, omdat in het derde jaar de extra vakken moeten worden afgesloten. Dit zijn de vakken die een leerling boven het sectordeel en het vrije deel heeft. Deze vakken spelen geen rol bij de slaag/zakregeling. Voor de leerwegen BB en KB geldt dat wanneer maatschappijleer 1, kunstvakken 1 en lichamelijke opvoeding in de loop of einde van het derde leerjaar wordt afgesloten, het schoolexamen in de derde klas moet beginnen. Alle resultaten van het schoolexamen worden in een examendossier gebundeld. Het is een overzicht van alle afgelegde toetsen, uitgevoerde opdrachten en behaalde resultaten. Daarbij de resultaten van de eventuele extra vakken en de beschermde vakken.Verder kunnen ook schooleigen vakken of programmaonderdelen zoals godsdienst of levensbeschouwing of niet-verplichte verrijkingsdelen worden opgenomen. (Toelichting op het examenprogramma die in alle examenprogramma’s als paragraaf 1 en 2 is opgenomen en Zakboek VMBO: examendossier, extra vakken, programma van toetsing en afsluiting, schoolexamen en de VMBO-examengids: http://www.vmbo-examengids.nl)

Onderdelen van het schoolexamen Schriftelijke toetsen Mondelinge toetsen Praktische opdrachten Grote praktische opdrachten Handelingsdeel  goed /voldoende Voor ieder vak of programma tellen alle toetsen die in het PTA zijn opgenomen. De toetsen kunnen schriftelijk of mondeling worden afgenomen. Verder kan het schoolexamen bestaan uit kleine en grote praktische opdrachten. Daarbij moet een handelingsdeel worden opgenomen en voor de theoretische leerweg en gemengde leerweg een sectorwerkstuk. (Toelichting op het examenprogramma die in alle examenprogramma’s als paragraaf 1 en 2 is opgenomen en Zakboek VMBO: schoolexamen en de VMBO-examengids: http://www.vmbo-examengids.nl)

Voorbeeld PTA Inhoud Periode Soort Weging Toetsvorm Herkansing Examen- eenheden  T1:  R1  B  1  S  Nee  EC/K/2/3/5 Kopen en betalen (h1) Bescherming van de consument(h2)  

De Beschermde vakken LO , Kunstvakken 1 en Maatschappijleer 1 LO, Kunstvakken 1 en Maatschappijleer 1 tellen volledig mee voor het examen !!! Mis je onderdelen van LO dan is een voldoende niet mogelijk. Bij blessures e.d. vervangende opdracht. Kunstvakken 1 moet minimaal voldoende zijn om over te kunnen naar klas 4 Maatschappijleer 1 en kunstvakken 1 worden in klas 3 afgesloten

absent Geoorloofd absent Ongeoorloofd absent Vóór aanvang van toets/examen afgemeld en met gegronde reden. Cijfer 1,2 wordt toegekend en toets kan later worden ingehaald. Inhaalmoment: donderdagmiddag Ongeoorloofd absent geen herkansing mogelijk. Cijfer 1 wordt toegekend

Centraal examen beroepsgericht programma Kaderberoepsgerichte leerweg: Basisberoepsgerichte leerweg: Centraal Schriftelijk Praktijk Examen (CSPE) CSPE = cijfer CE Voor de beroepsgerichte programma’s is er een centraal schriftelijk examen en een praktisch examen afhankelijk van de leerweg. De basisberoepsgerichte leerweg heeft naast het centraal schriftelijk examen een centraal praktisch examen. Hierbij gaat het om het uitvoeren van een centraal vastgestelde opdracht waarbij het proces van uitvoering en het product beoordeeld worden. De beoordeling gebeurt door de examinator aan de hand van een bindend beoordelingsschema. De opdracht wordt mede beoordeeld door een tweede examinator. De kaderberoepsgerichte leerweg heeft naast het centraal schriftelijk examen een centrale integratieve eindtoets. Deze toets gaat over het verrijkingsdeel waarbij exameneenheden uit het kerndeel betrokken worden. Het gaat om het uitvoeren van een centraal vastgestelde opdracht waarbij het proces van uitvoering en het product worden beoordeeld. In de opdracht ligt nadruk op de voorbereiding, uitvoering en evaluatie. De beoordeling vindt plaats aan de hand van een bindend beoordelingsschema. De directeur van de school wijst een tweede examinator aan die de beoordeling mede doet. De gemengde leerweg heeft alleen een centraal schriftelijk examen. (Toelichting op het examenprogramma die in alle examenprogramma’s als paragraaf 1 en 2 is opgenomen en Zakboek VMBO: examenprogramma’s, examenregelement en de VMBO-examengids: http://www.vmbo-examengids.nl)

Berekening eindcijfer algemene- en sectorvakken Kader- en Basisberoepsgerichte leerweg: 1/2 cijfer schoolexamen + 1/2 cijfer centraal examen = eindcijfer Het eindcijfer dat op het diploma wordt vermeld, wordt voor alle vakken in de theoretische, gemengde en de kaderberoepsgerichte leerweg berekend door het cijfer van het schoolexamen en het cijfer van het centraal examen bij elkaar op te tellen en te delen door twee. Dat geldt voor de algemene vakken en de beroepsgerichte programma’s Voor de vakken en programma’s in de basisberoepsgerichte leerweg wordt het eindcijfer berekend, door het cijfer van het schoolexamen twee keer te tellen en het cijfer van het centraal examen één keer mee te laten tellen. Het gewicht van het CSE voor het beroepsgerichte programma in het eindcijfer is hiermee 1/9. (Toelichting op het examenprogramma die in alle examenprogramma’s als paragraaf 1 en 2 is opgenomen en Zakboek VMBO: weging en de VMBO-examengids: http://www.vmbo-examengids.nl)

Voorbeeld SE 5.4 CSE of CSPE 5.5 Eindcijfer: (5.4 + 5.5 ) : 2 = 5,45  5,4 = 5

Wanneer ben je geslaagd ? Alle vakken een 6 of hoger één 5, rest 6 of hoger één 4 met minimaal één 7 en rest 6 of hoger twéé keer 5 met minimaal één 7 en de rest 6 of hoger Het gemiddelde van alle onafgeronde, op het CE en CSPE, behaalde cijfers moet minimaal 5,5 zijn Voor alle leerwegen geldt dat leerlingen geslaagd zijn voor hun VMBO diploma wanneer ze voor alle vakken en programma’s een 6 of hoger hebben gehaald. Wanneer een leerling voor een algemeen vak één 5 heeft en de rest is 6 of hoger is de leerling ook geslaagd. Wanneer een leerling één 4 heeft kan hij alleen slagen wanneer er voor een ander vak of programma minimaal één 7 is en de rest 6 of hoger. Wanneer een leerling twee keer een 5 heeft, moet er voor minimaal één vak een 7 staan en voor de rest een 6 of hoger. In de overige gevallen is een leerling gezakt. Wanneer een leerling na het eerste tijdvak gezakt is kan hij in het tweede tijdvak een herkansing doen om toch nog te kunnen slagen. Alle vakken waarin leerlingen examen hebben gedaan, tellen even zwaar mee. Behalve bij de kaderberoepsgerichte en de basisberoepsgerichte leerweg telt het beroepsgerichte programma als twee vakken mee. Dit betekent dat als een leerling voor het programma één 5 heeft, deze 5 als twee vijven meetellen. Om voor het toepassen van de zak/slaag regeling in aanmerking te komen, moet voor de beschermde vakken een voldoende behaald zijn. Dit zijn kunstvakken 1 en lichamelijke opvoeding. Voor het sectorwerkstuk moet een voldoende zijn behaald. Voor de handelingsopdrachten geldt dat leerlingen deze moeten hebben afgesloten met een ‘naar behoren’. Indien een leerling hieraan niet kan voldoen komt de leerling niet in aanmerking voor de slaag/zak regeling. Het vak maatschappijleer 1 telt in de zak/slaag regelingen mee als een volwaardig vak. Dit betekent dat wanneer een leerling voor maatschappijleer 1 een 5 scoort deze meetelt in de zak/slaag regeling en eventueel gecompenseerd moet worden. Wanneer een leerling geslaagd is, ontvangt de leerling een diploma VMBO en een cijferlijst. (zakboek VMBO: slaag/zak regeling en het examenbesluit)

Wanneer ben je geslaagd ? Kunstvakken 1 en LO goed/voldoende Cijfer Beroepsgericht telt twee maal mee !!! Maatschappijleer 1 doet mee in de slaag / zakregeling. Voor alle leerwegen geldt dat leerlingen geslaagd zijn voor hun VMBO diploma wanneer ze voor alle vakken en programma’s een 6 of hoger hebben gehaald. Wanneer een leerling voor een algemeen vak één 5 heeft en de rest is 6 of hoger is de leerling ook geslaagd. Wanneer een leerling één 4 heeft kan hij alleen slagen wanneer er voor een ander vak of programma minimaal één 7 is en de rest 6 of hoger. Wanneer een leerling twee keer een 5 heeft, moet er voor minimaal één vak een 7 staan en voor de rest een 6 of hoger. In de overige gevallen is een leerling gezakt. Wanneer een leerling na het eerste tijdvak gezakt is kan hij in het tweede tijdvak een herkansing doen om toch nog te kunnen slagen. Alle vakken waarin leerlingen examen hebben gedaan, tellen even zwaar mee. Behalve bij de kaderberoepsgerichte en de basisberoepsgerichte leerweg telt het beroepsgerichte programma als twee vakken mee. Dit betekent dat als een leerling voor het programma één 5 heeft, deze 5 als twee vijven meetellen. Om voor het toepassen van de zak/slaag regeling in aanmerking te komen, moet voor de beschermde vakken een voldoende behaald zijn. Dit zijn kunstvakken 1 en lichamelijke opvoeding. Voor het sectorwerkstuk moet een voldoende zijn behaald. Voor de handelingsopdrachten geldt dat leerlingen deze moeten hebben afgesloten met een ‘naar behoren’. Indien een leerling hieraan niet kan voldoen komt de leerling niet in aanmerking voor de slaag/zak regeling. Het vak maatschappijleer 1 telt in de zak/slaag regelingen mee als een volwaardig vak. Dit betekent dat wanneer een leerling voor maatschappijleer 1 een 5 scoort deze meetelt in de zak/slaag regeling en eventueel gecompenseerd moet worden. Wanneer een leerling geslaagd is, ontvangt de leerling een diploma VMBO en een cijferlijst. (zakboek VMBO: slaag/zak regeling en het examenbesluit)

Voorbeeld Vak Schoolexamen Centraal Examen Ne 6 5 En 6 5 Wi 6 5 Ec 6 5 Beroeps 6 5 Ma 7

Herkansing centraal schriftelijk examen iedere kandidaat mag één centraal schriftelijk examen herkansen (AVO) het hoogste cijfer telt. Uitzondering : Maatschappijleer 1 Alleen schoolexamen Bij een onvoldoende SE cijfer mag je één onderdeel herkansen. Herkansing van het centraal schriftelijke examen is mogelijk. De herkansing is een andere toets met dezelfde inhoud als het eerste tijdvak. Een leerling kan maximaal één vak van het schriftelijke examen herkansen. De herkansing is onafhankelijk van het behaalde cijfer en onafhankelijk van de overige vakken en gebeurt in het tweede tijdvak. Een leerling kan dus een vak herkansen terwijl hij geen kans meer heeft op slagen of om zijn cijfer te verhogen. Het hoogste cijfer van het eerste en tweede tijdvak telt. Het centraal examen Nederlands bestaat uit twee gedeelten lezen en gedocumenteerd schrijven. Wanneer een leerling voor Nederlands herkanst, moeten beide examens gemaakt worden. (zakboek VMBO: herkansing en de VMBO-examengids: http://www.vmbo-examengids.nl;)

Herkansing Centraal Schriftelijk Praktijk Examen (CSPE) Indien nodig mag een kandidaat 1x het CSPE of een/enkele onderdelen hiervan herkansen. Het hoogste cijfer van het totale examen telt

Handicap Ernstig visuele handicap Leeshandicap (dyslexie) Mogelijkheden: verlenging van de examentijd (voor het CE hoogstens 30 minuten) auditieve ondersteuning bij examen

compex COMPEX = computer examens 2011/2012 voor zowel kader als basisleerlingen Alle vakken (onder voorbehoud)