Traumatologie Hoe te herkennen en wat te doen? Bert Boonen Assistent orthopaedie Viecuri, Venlo
Inhoud Ribbreuken Nekletsel Letsels stuitje Polsbreuken Enkelbreuken
Ribbreuken
Wat is een rib en wat is de functie?
Wanneer gaat men denken aan ribbreuken? Direct trauma (stomp of scherp) Kindermishandeling Stress breuken Ernstig hoesten Atleten, roeiers, golfers.
Hoe kan men ribbreuken herkennen? Diep ademhalen is pijnlijk Lokale drukpijn ‘kraken onder de vingers’
Waarom herkenning belangrijk?
Welke adviezen kan een EHBO’er geven? Verdenking breuk ziekenhuis Geen verdenking breuk Hoesten met kussen Pijnstillers
Behandeling in het ziekenhuis Diagnose stellen: röntgenfoto borstkas Begeleidend letsel signaleren en behandelen Pijnstilling en observatie Softbrace Fysio voor ademhalingsoefeningen
Letsel stuitje
Wat is het stuitje?
Hoe loop je een letsel op? Val direct op stuitje Bevalling Vaker bij vrouwen
Hoe te herkennen? Pijn bij zitten, opstaan en lang staan Pijn bij ontlasting
Wat voor adviezen te geven? Zitten op ‘donut kussen’ Warmte of koude Pijnstilling Langzame genezing!
Behandeling in ziekenhuis Alleen chronische pijnklachten Injecties ter pijnstilling Operatief verwijderen
Nek trauma
Wat is het? Wat is de functie?
Wanneer te denken aan letsel? Flink trauma! Sportblessure Auto ongeval Motor ongeval Val van hoogte
Hoe herkennen? Pijn in de nek Patient houdt nek stijf Drukpijnlijke nek in midline: voorzichtig! Probleem: bewusteloze patient
Belangrijke zaken… Patiënt bij bewustzijn: Bewusteloze patiënt: Controleren gevoel en beweeglijkheid armen + benen (laat) nek stabiliseren en instrueer patient Bewusteloze patiënt: Controleer ademweg en AH, maak zo nodig luchtweg vrij Start zo nodig reanimatie Meet pols (en bloeddruk) Tracht nekbewegingen zo veel als mogelijk te beperken stabiliseren
Wat te doen? Reanimeren bij afwezigheid ademhaling Bel een ambulance bij verdenking op nekletsel Rapporteer toedracht trauma Geef info over toestand patiënt op dit moment Ademweg vrij? Pijn nek? Normale ademhaling? Pols, (bloeddruk) Bewustzijn Stabiliseer de nek Instrueer patiënt om nek niet te bewegen
Wat zeker NIET te doen Nek manipuleren Patiënt laten opstaan en rondlopen Niet starten met reanimeren
Behandeling door ambu Planken en kragen Head blocks Controleren en monitoren vitale parameters A: airway B: breathing C: circulation Zo nodig overnemen reanimatie
Behandeling in ziekenhuis Patiënt bij bewustzijn Controle nek na log-roll met nek immobilisatie Röntgencontrole bij drukpijn nek Verder beleid afhankelijk van al dan niet aanwezigheid breuk en toestand patiënt
Wanneer te denken aan polsbreuk? Polsbreuken Wanneer te denken aan polsbreuk? Val op uitgestrekte hand Ouderen Jonge sporters
Wat is het? Functie?
Hoe herkennen? Pijn, patiënt houdt pols vast Wil hand niet bewegen Zwelling Afwijkende stand Bij kinderen is het lastiger te herkennen
Wat te controleren? Asdrukpijn Gevoel vingers Kleur en bijkleuren vingers Beweeglijkheid vingers Drukpijn pols Drukpijn anatomische sneufdoos
Wat te doen? Verwijzen naar ziekenhuis Drukverband Spalk aanleggen, evt houten plankje Hand hoog houden
Behandeling in ziekenhuis Rontgenfoto Gips of OK 6 weken Pijnstilling Hand hoog Vitamine C Na 1 week controlefoto
Enkel breuken
Wat is het? Functie?
Wanneer te denken aan enkelbreuk? Verzwikking Direct trauma
Hoe herkennen? Pijn, zwelling, niet belastbaar OTTAWA ankle rules
Wat te controleren? Gevoel huid Doorbloeding Wond
Hoe behandelen? Verwijzing ziekenhuis Drukverband + zo mogelijk spalken Voet hoog! Pijnstilling
Behandeling in ziekenhuis Rontgenfoto Gips of opereren Afh. Van stabiliteit Voet hoog! Pijnstilling Niet belasten
Als er geen verdere gragen zijn, wil ik u danken voor uw aandacht!