Andere Tijden in onderwijs en opvang Stedelijk overleg gemeente Gorinchem, 15 juni 2010 Anki Duin

gemeente Gorinchem 15 juni 2010 Programma Motieven in het veld voor andere inrichting van de schooldag Varianten van andere tijdenmodellen, praktijkvoorbeelden Discussie: argumenten vóór en tegen verandering van school- en opvangtijden? Discussie: thema voor Lokale educatieve agenda? gemeente Gorinchem 15 juni 2010

gemeente Gorinchem 15 juni 2010 Herkenbaar? Wie heeft thuis ook dergelijke foto’s? Keurig katholiek gezin in de vijftiger jaren. Het zijn er nu 6, er komen er nog 3 kidneren bij…. Moeder binnen, vader buiten, brengt geld in. Kinderen gaan samen zelfstandig naar school. Lopend of op de fiets… `s ochtends eerst naar de kerk, brood mee; tussen de middag rnaar huis, `smiddags naar huis, buiten spelen of vriendinnetjes. Clubjes zijn er niet, behalve de kabouters op zaterdag. Kindren voeden elkaar zo’n beetje op; moeder kookt, wast, naait en zorgt ervoor dat we zondags keurig aangekleed in de kerk zitten. Er was weinig geld, maar het leven leek – in onze ogen - ongecompliceerd Rust , Reinheid en Regelmaat….. gemeente Gorinchem 15 juni 2010

Traditionele schooldag gemeente Gorinchem 15 juni 2010

Het zijn andere tijden…. De ouders zijn anders…… Toenemende arbeidsparticipatie van vrouwen (beide ouders werken): 75% van de moeders werkt Toename van alleenstaande ouders (die werken): 14% van de kinderen Andere dagindeling: combinatie van werken, zorgen, leren, vrijwilligerswerk Sterke groei gebruik kinderopvang: 80% van de kinderen naar kdv; 25 % naar bso; jaarlijkse stijging bso: 5% gemeente Gorinchem 15 juni 2010

Het zijn andere tijden…. De kinderen zijn anders….. andere dagindeling, andere vrije tijdsbesteding andere leerpatronen, invloed media etc. Andere familiesfeer, diversiteit in etnische achtergrond Andere verwachtingen van kinderen gemeente Gorinchem 15 juni 2010

gemeente Gorinchem 15 juni 2010 Het zijn andere tijden De sociale structuren zijn veranderd… Wegvallen traditioneel `opvoedingsnetwerk’ (familie, buurt, kerk) RMO (2001: aansprekend opvoeden): pedagogisch `gat’ vraagt om samenwerking tussen jeugdvoorzieningen Onderwijsraad (2008: Een rijk programma voor ieder kind): school is geen solitaire voorziening meer; verbinding tussen school en kinderopvang zorgt voor stabiliteit, veiligheid en continuïteit” gemeente Gorinchem 15 juni 2010

Verschuiving in verantwoordelijkheden Ouders, opvoeding, opvang kind Opvang, vrije tijd Opvang, opvoeding School Onderwijs, opvoeding gemeente Gorinchem 15 juni 2010

Het zijn andere tijden…. en de schooldag? gemeente Gorinchem 15 juni 2010

Kenmerken huidige schooldag Versnipperde schooldag Verschillende `regimes’ voor de kinderen: school, overblijf, kinderopvang met eigen regels, aanpak, cultuur etc. Veel verschillende gezichten voor kinderen Verschillende `loketten’ voor ouders Verschillen in communicatie, contracten ed. Kan dat niet leuker voor kinderen, handiger voor ouders, slimmer voor aanbieders? gemeente Gorinchem 15 juni 2010

gemeente Gorinchem 15 juni 2010 Er is een urgentie…. Knelpunten in de praktijk rondom: voorschoolse opvang (geringe vraag, locatie) Tussenschoolse opvang (terugloop vrijwilligers; kwaliteit, onrust) Buitenschoolse opvang (beschikbaarheid, wachtlijsten, vervoer, locaties) Kerntaak professionals in de knel Maar ook: Inefficiënt gebruik van ruimtes op de dag, in de week Onevenwichtig collectieve ritme gemeente Gorinchem 15 juni 2010

gemeente Gorinchem 15 juni 2010 Er liggen kansen…… Kinderopvang en primair onderwijs vinden aansluiting (motie van Aartsen/ Bos) Partijen in het veld leren elkaar kennen, krijgen zicht op meerwaarde van samenwerkingsmogelijkheden Bredeschoolontwikkeling, gezamenlijke huisvesting Toenemende beleidsaandacht voor aanpak versnipperde schooldag: School van de toekomst, Advies Taskforce Kinderopvang Onderwijs Basisscholen en kinderopvang vinden elkaar in het zoeken naar een aaneengesloten aanbod van onderwijs en opvang: een eigentijds dagarrangement gemeente Gorinchem 15 juni 2010

Andere tijden: I. 5 gelijke dagen model Alle dagen even lang op school: Alle dagen begint en eindigt de school op dezelfde tijd Lunch in de klas Directe aansluiting met de opvang/ BSO gemeente Gorinchem 15 juni 2010

5 gelijke dagen model in praktijk Tilburg; de Boemerang (nieuwe school) Tilburg: Jan Ligthartschool Almere: de Droomspiegel Almere: Europaschool Rotterdam: Dominicusschool (bestaand) Hilversum: twee scholen (bestaand) Capelle a/d IJssel: Obs West (bestaand) Utrecht: de Ridderhof, Hof ter Weide, Waterrijk Variaties in begin- en eindtijd; wo. eerder uit; vr.mi vrij voor de onderbouw gemeente Gorinchem 15 juni 2010

II. Het verlengde middagpauze of bioritme model Leren op de momenten van maximale alertheid Afwisseling van inspanning en ontspanning Lang blok midden op de dag Ruime openingstijden gemeente Gorinchem 15 juni 2010

Bioritme/ verlengde middagpauze in praktijk Zandvoort: de School Zwolle: Veerezon (gestart op experimentele basis zomer 09) (In voorbereiding) Groningen: Vensterschool van de toekomst Gouda: bs. De Oosterweide (gestopt) gemeente Gorinchem 15 juni 2010

gemeente Gorinchem 15 juni 2010 III. Integraal Kindcentrum Herkenbaar? Wie heeft thuis ook dergelijke foto’s? Keurig katholiek gezin in de vijftiger jaren. Het zijn er nu 6, er komen er nog 3 kidneren bij…. Moeder binnen, vader buiten, brengt geld in. Kinderen gaan samen zelfstandig naar school. Lopend of op de fiets… `s ochtends eerst naar de kerk, brood mee; tussen de middag rnaar huis, `smiddags naar huis, buiten spelen of vriendinnetjes. Clubjes zijn er niet, behalve de kabouters op zaterdag. Kindren voeden elkaar zo’n beetje op; moeder kookt, wast, naait en zorgt ervoor dat we zondags keurig aangekleed in de kerk zitten. Er was weinig geld, maar het leven leek – in onze ogen - ongecompliceerd Rust , Reinheid en Regelmaat….. gemeente Gorinchem 15 juni 2010

Andere Tijden: drie varianten III. De 7 tot 7 school/ Sterrenschool/ parapluschool/ Kindcentrum Eén loket voor ouders en kinderen Eén regisseur/ directeur Concentratie van voorzieningen Aaneengesloten programma; combinaties van binnen- en buitenschools leren Eenduidig pedagogisch beleid Combinaties van personeel Eén bestuurlijke model? gemeente Gorinchem 15 juni 2010

Andere Tijden : drie varianten Voorbeelden 7 tot 7-concept: De School, Zandvoort 52 weken open, flexibele vakanties, individuele leerlijnen Schoolbesturen Enschede, Ede, Deventer Sluitend arrangement van onderwijs en kinderopvang, psz in één hand; 1 team, gez. ruimte; gez. BV (50-50% aandelen) of holdingmodel op termijn Concept Sterrenschool (hele jaar open, 4 of 5 dagen les, individuele leerlijnen, één adres 0-12 jr, diverse diensten in één pedagogische omgeving) www.desterrenschool.nl gemeente Gorinchem 15 juni 2010

Strategische afwegingen Aanpak: alleen of met andere schoolbesturen? Alleen of met partners als kinderopvang en vrije tijdssector Wijk- of regiogebonden of per locatie? Als kleine pilot of breed invoeren? Top down of bottom-up? Los van of samen met de gemeente? gemeente Gorinchem 15 juni 2010

gemeente Gorinchem 15 juni 2010 Wie beslist erover? Draagvlak Wie gaat erover? Het goede gesprek met ouders Het goede gesprek met het team Ondersteunende activiteiten Andere Tijden Argumentenkaart DVD Ouders over schooltijden Magazine Tijd voor nieuwe schooltijden? Masterclasses met ervaringsdeskundigen Workshops `Lokaal aan de slag met de schooldag’ gemeente Gorinchem 15 juni 2010

Project Andere Tijden in onderwijs en opvang Wilt u informatie of contact met de initiatiefgroep Andere Tijden in onderwijs en opvang, bel of email dan naar: Anki Duin, projectleider: T 06- 53932036 E anderetijdeninonderwijsenopvang@xs4all.nl Jan Littink, VOS/ABB T 06 – 12928581 E jlittink@vosabbconsulting.nl gemeente Gorinchem 15 juni 2010

ARGUMENTENKAART SCHOOLTIJDEN Discussie ARGUMENTENKAART SCHOOLTIJDEN Welke argumenten zijn er vanuit de diverse belanghebbenden: Vóór handhaving van de huidige schooltijden? Tegen handhaving van de huidige schooltijden? gemeente Gorinchem 15 juni 2010

gemeente Gorinchem 15 juni 2010 Discussie STELLING De realisatie van een sluitend dagarrangement, w.o. de afstemming van school- en opvangtijden, hoort op de Lokaal Educatieve Agenda te staan gemeente Gorinchem 15 juni 2010