College 4 Kennisleer

Vorige keer Rationalisme vs Empirisme Rationalisme besproken: Descartes, Spinoza

Vandaag Empiristen Verder aan handout!

De Britse empiristen: Locke “No innate ideas” Tabula rasa Primaire versus secundaire eigenschappen Primair: meetbaar, objectief vast te stellen -> juiste ideeën Secundair: subjectief -> ideeën bestaan alleen in onszelf Substantie draagt eigenschappen Filmpje! :-)

De Britse empiristen: Berkeley Kennis komt voort uit waarneming (filmpje!) Er zijn alleen secundaire eigenschappen -> Er is alleen subjectieve kennis Los van de waarneming is er niets Vallende boom in het bos “Esse est percipi” Idealisme God is eeuwige waarnemer

De Britse empiristen: Hume Analytische uitspraken: a priori Synthetische uitspraken : a posteriori Uitspraak die niet synthetisch en niet analytisch is, is onzinnig: “God bestaat” Idee van causaliteit Oorzaak en gevolg zijn begrippen van onze geest, geen kenmerken van de wereld buiten ons Inductieprobleem En, ja, nog een filmpje. ;-)

Problemen bij empirisme en rationalisme Inductieprobleem Klopt de kennis wel die onze zintuigen ons geven? Empirische kennis = onzekere kennis Rationalisme: Geen verband met wereld om ons heen Geen nieuwe kennis

De oplossing… KANT

Nu eerst zelf aan de slag Handout -> handig hulpmiddel bij leren! Alle handouts + aantekeningen inleveren bij toets

Problemen bij empirisme en rationalisme Inductieprobleem Klopt de kennis wel die onze zintuigen ons geven? Empirische kennis = onzekere kennis Rationalisme: Geen verband met wereld om ons heen Geen nieuwe kennis

Kant Verzoening empirisme – rationalisme Kennis begint bij waarneming, is subjectief Structuren ordenen de waarneming en het denken

Kant continued Aanschouwingsvormen: ordenen waarneming -> ruimte en tijd Categorieen: ordenen het verstand -> causaliteit, kwantiteit, kwaliteit We kunnen niet waarnemen wat niet in deze hokjes past -> kennen Ding an sich niet

Kant continued Synthetische apriori uitspraken zijn mogelijk! Bij metafysica gaat het om synthetische a priori uitspraken. Synthetisch, omdat het een vermeerdering van het begrip is en a priori omdat het om zaken gaat die niet in de ervaring gegeven kunnen worden, waarover toch algemeen geldige en zekere uitspraken gedaan worden. Kenvermogen laat niet toe dat we weten of God bestaat -> kennis scheiden van geloof