Spreekbeurt groente Mart van der Lugt

Hoofdstukken Wat is groente? Waarom zijn groenten gezond? Ook risico`s van groente Soorten groente Telen van groente Ziektes in groenten PowerPoint veredeling

1. Wat is groente? Groente groeit aan een eenjarige plant en fruit aan een meerjarige plant. Bij fruit eet je de vrucht op en bij groente de plant of delen van de plant Dit is groente Dit is fruit Dit is fruit

2. Waarom zijn groenten gezond? 2 ons groenten per dag Vitamine A en C Vitamine A is goed voor de ogen; de huid; de weerstand en het zorgt dat je groeit Vitamine C zorgt voor de weerstand en de huid Foliumzuur zorgt dat het bloed gemaakt wordt

2.1. Ook risico`s van groente Natuurlijke gifstoffen Ze zorgen dat je kan zien of iets rijp is Bacteriën Je kunt bacteriën bestrijden door de groente goed af te wassen

3. Soorten groente Koolsoorten, zoals boerenkool, broccoli en rode kool Kiemgroenten, zoals taugé en tuinkers Paddenstoelen, zoals champignons Peulvruchten, zoals tuinbonen, sperziebonen, doperwten en snijbonen Vruchtgroenten, zoals courgette, komkommer, paprika, pompoen, tomaat, aubergine en maïs Bladgroenten, zoals andijvie, sla, spinazie en witlof Knolgewassen, zoals rode bieten, knolselderij, radijs, winterpeen en koolraap Stengelgewassen, zoals bleekselderij, asperge en rabarber Uien, zoals ui, knoflook en prei

4. Telen van groente Kassen kosten het meeste energie Steenwol is gemaakt van vulkanisch gesteente Vulkanisch gesteente is gestolde lava Het voedsel wordt opgelost tot water De teler van vollegrondsgroenten is afhankelijk van het weer en van het seizoen Asperges en adijvie kunnen alleen in het voorjaar worden geoogst Winterpenen alleen in het najaar En spruitjes in de winter Vollegrondsgroenten worden vaak met de hand geoogst Spruitjes en penen met machines Telen betekent verbouwen Vollegrondsgroenteteelt en kasgroenteteelt 20% van de volle grond en 66% uit kassen 14% wordt geïmporteerd

5. Ziektes in groente Neusrot door zoutschade Kaswittevlieg De tomaat wordt bedreigd door veel verschillende schimmelziektes en beestjes.

Plantenveredeling: wat is dat?

Van zaadje naar je bord met eten Eerst volgen we de weg terug van je bord met eten naar het zaadje

Elke dag eten we heel veel dingen die van planten gemaakt zijn Sojasaus Kruiden Olijfolie Elke dag eten we heel veel dingen die van planten gemaakt zijn Suiker Druivensap Frites Groente en Fruit Zonnebloemolie Cornflakes Brood Rijst

Groenten en fruit: wat vinden we belangrijk? lekkere smaak gezond onbespoten vers, lang bewaarbaar niet te duur moet er mooi uitzien het hele jaar verkrijgbaar makkelijk en snel klaar te maken Dit zijn onze wensen

We kopen onze groente bij de supermarkt, groenteboer, of op de markt zij houden rekening met onze wensen

De Teler teelt onze groente op het veld of in de kas hij houdt rekening met onze wensen

Hij koopt het zaad voor zijn groenteplanten bij het zaadbedrijf

Ook het zaadbedrijf houdt rekening met onze wensen Hoe? In het zaad liggen alle eigenschappen van de plant opgeslagen: smaak kleur vorm grootte het vitaminegehalte bewaarbaarheid en …

Ziekteresistentie Als de plant resistent is tegen een ziekte of plaag hoeft de teler minder gewasbeschermingsmiddelen te spuiten Resistent tegen bladluizen Vatbaar voor bladluizen

Opbrengst Als de teler méér groente kan oogsten van hetzelfde veld kan hij de groente goedkoper telen

Aangepast aan verschillende teeltomstandigheden Buiten op het veld of binnen in de kas

Wat doet de plantenveredelaar? Hij selecteert planten met zoveel mogelijk gewenste eigenschappen Van deze planten wordt zaad geoogst om aan de telers te verkopen Een geselecteerde groep planten met dezelfde combinatie van eigenschappen wordt een ‘ras’ genoemd

Hoe pakt hij dat aan? Hij maakt een lijst met gewenste eigenschappen Hij zoekt in bestaande rassen naar planten met (een deel van) de gewenste eigenschappen Hij gebruikt deze planten als vader en moeder in kruisingen Hij zaait de kruisingszaden en selecteert díe nakomelingen die precies de goede combinatie van gewenste eigenschappen hebben De geselecteerde nakomelingen worden gebruikt als ouderplant voor zaadproductie.

Voorbeeld gewenste eigenschappen: zoet rood groot ziekteresistent

Bestaande rassen vader moeder Eigenschap ‘Greenie’ ‘Suzie’ ‘Tonie’ ‘Visie’ Smaak zuurzoet zoet zuur Kleur groen roodgroen rood Grootte groot middel klein Ziekteresistent resistent vatbaar vader moeder of met plaatjes

Kruising ‘Tonie’ x ‘Grinie’ mag ook een foto van een tomatenkruising zijn

Nakomelingen ‘Tonie’ x ‘Grinie’ Eigen-schap 1 2 3 4 5 6 Smaak zuurzoet zoet Kleur groen rood Grootte groot klein Ziekte-resistent vatbaar resistent de beste! of met plaatjes

Beste nakomeling wordt nieuw ras ‘Togrie’ Zaad vruchten oogsten zaden eruitspoelen drogen zeven afwegen en verpakken

De plantenveredelaar maakt nieuwe rassen met veel gewenste eigenschappen voor teler, supermarkt en consument (wij dus!)

Ik ga nu nog wat uitdelen

Dit was mijn spreekbeurt, zijn er nog vragen