EDUCATIEF WERKEN MET GROEPEN

EDUCATIEF WERKEN MET GROEPEN VISIES OP LEREN Achtergrond VORMING Algemene doelstellingen Werkdoelen Werkvormen Opbouw Op papier Doen Concrete tips, aandachtspunten & valkuilen BEGELEIDEN Stijl Vragen stellen

DEEL 1: VORMING MAKEN Visies op leren Doelstellingen Werkvormen Opbouw

1. VISIES OP LEREN Achtergrondkader Vertrekpunt om je vorming te maken Vragen: Waarom deze visie? Hoe vertaalt zich dat in jouw vorming?

ERVARINGSGERICHT LEREN: Leercirkel Kolb (ervaren  verhelderen  verklaren  toepassen) EMANCIPATORISCH LEREN: Kritisch denken stimuleren / mening formuleren / vanzelfsprekenheden in vraag stellen SOCIAAL LEREN: Probleemoplossingspotentieel van de groep INFORMEEL LEREN: niet aan strakke regels gebonden / participatie verhogen LEVEND LEREN: ik – wij – het – globe  optimale taakgerichtheid

VB 1: vorming over functionele geletterdheid aan leerkrachten nt2 Thema: Functionele geletterdheid aanleren aan laaggeschoolde anderstalige nieuwkomers Visie op leren: ervaringsgericht leren Doelstellingen: leerkrachten nt2 inzicht geven in obstakels in een vreemde taal tools geven aan leerkrachten om stapsgewijs mensen functioneel te leren lezen: rekeningen & bustabel.

bustabel lezen in het arabisch winkelrekening in het chinees betalen Werkvormen: 1. ervaren uitleg in het spaans bustabel lezen in het arabisch winkelrekening in het chinees betalen 2. Reflectie Gesprek per 2, nadien per 4, nadien in groep:  hoe was het? waarom was het moeilijk? waarop blokkeer jij?  welke tools zouden u kunnen helpen om dit wel te ontcijferen? (vb: alfabetlijst, uitleg meer dan 1x doen en bepaalde woorden benadrukken, pictogrammen,..)

3. Theoretische kaders theorie van Els Gommers over functioneel leren lezen, verteld door begeleider. (pictogrammen helpen, eerst klassikaal dan individueel lezen,..) 4. Opnieuw toepassen Arabische bustabel met sleutels, ontcijfer dit nu eens? Lukt het beter? Nederlandstalige bustabel: in groepjes sleutels ontwikkelen om dit aan te leren aan anderstaligen

VB 2: Vorming over kansarmoede & hogere studies aan leerlingen 6e middelbaar HUWE Visie op leren: Emancipatorisch leren Doelstellingen: de leefwereld van jongeren anno 2014 in beeld krijgen (studeren >< niet verder studeren) bewustworden van voorwaarden om verder te studeren (voorwaarden op materieel, financieel, emotioneel, peers, educatief……vlak) Kennis maken met (indirecte) drempels in schoolbeleid

Werkvormen: Aan de hand van foto’s levens/studieverhalen maken van verschillende jongeren (in groepjes) Getuigenis / levensverhaal  voorwaarden inventariseren Eigen school onder de loep! droomoefening: de ideale school debat over voorwaarden / drempels in een schoolbeleid

2. WERKDOELEN Wat moeten de deelnemers kennen/ kunnen /ervaren hebben op het einde van je vorming? Wat wil je ze bijbrengen? Voorbeelden: - Deelnemers durven elkaar vertrouwen - Deelnemers hebben kennis van de sociale kaart - Deelnemers kunnen een gesprek voeren met mensen in armoede - Deelnemers reflecteren op de eigen thuissituatie Deelnemers discussiëren

3. WERKVORMEN In functie van het doel dat je wil bereiken! Wat is het gewenste leereffect? Soorten: Creatieve werkvormen Dramatische werkvormen Doceer- en presentatietechnieken gesprekstechnieken

Doel werkvorm Uitwisseling  carrousseldiscussie Standpunt innemen  stellingenspel Stanpunt vormen  collage maken Discussiëren  groepsgesprek Ervaren  spel, rollenspel,.. ..

 Enkele parameters Genoeg variatie in werkvormen? Opstelling van het lokaal? Wat moet je doen? (praten / iets anders) In groep >< individueel? Opstelling van de groep? ‘Veilig’ genoeg? Komt iedereen aan bod? Hebben ze verschillende dingen te doen? ..

4. OPBOUW Waarom een opbouw?  3 algemene fases Beginfase: opstart, 1e kennismaking, proeven,.. Uitdiepingfase: verdiepen, experiment, focussen,.. Afronding: conclusie, eindopdracht,..

 Enkele check-vragen is er een logische opbouw? Te hoogdrempelig of voorzichtig? Divers genoeg? Niet te eentonig? (variatie in methodieken) Opbouw duidelijk genoeg (niet steeds over iets anders?) Werk je duidelijk naar iets toe?

DE PERSOONLIJKE INTERACTIESTIJL DEEL 2: VORMING GEVEN DE PERSOONLIJKE INTERACTIESTIJL Gestructureerde uitleg Begeleidershouding Vragen stellen Concrete tips

1. GESTRUCTUREERDE UITLEG 0. Vooraf: weten wat je gaat zeggen / materiaal klaar 1. Opstellen: - opstelling die vlot op opdrachtopstart lijkt - aandacht te pakken krijgen van de groep - oogcontact maken met iedereen 2. Uitleg: - gestructureerd: ‘doel’, ‘actie’, ‘als..dan’, ‘let op voor’,.. duidelijk spreken - enthousiasmerend uitleggen (met sjwoeng) - mimiek & handen gebruiken - krachtig staan tijdens uitleg (geen lamzak tegen de muur) - stemgebruik + intonatie 3. Demo-voorbeeld 4. Check: is alles duidelijk? Controleren (door naar je groep te kijken) 5. Start! Duidelijk startsein geven

2. BEGELEIDERSHOUDING 6 componenten Aandacht voor scherp waarnemen Respect tonen via communicatieve erkenning Empathisch zijn door zich te verplaatsen Balans tussen symmetrie & assymetrie Balans tussen directiviteit >< non-directiviteit Intellectuele flexibiliteit

 Zowel product- als procesgericht gedrag Productgerichte gedragingen Procesgerichte gedragingen Groepsdoel aan de orde stellen Groepsdoel verduidelijken Vragen om door te werken Samenvatten .. Actief luisteren Vragen om anderen te laten uitspreken Aanmoedigen om mee te doen Vragen op elkaar in te gaan Waardering uitspreken ..

 Teach as you preach! Het gedrag dat je bij je groep wil zien, doe je zelf x 10 !

3. VRAGEN STELLEN open >< gesloten vragen suggestieve vragen ..  parafraseren! Opletten voor interpretaties. (navragen of je juist begrijpt)

DOEN !

Observatoren- checklist Werkvorm Begeleidershouding lukt de werkvorm om je doel te bereiken? Is de werkvorm duidelijk? Moeten er nog ingreepjes zijn? Gestructureerde uitleg? (opdracht duidelijk?) Tijdens de activiteit: ‘sjwoeng’ / nonverbale enthousiasmerende houding? Voelde je je aangesproken? Vragen stellen / gesprek begeleiden?