Onderzoek Mentorschap Werven van vrijwilligers en het inspelen op hun verwachtingen: op weg naar een nieuw vrijwilligersmanagement Prof. Dr. Lucas Meijs Lonneke Roza RSM Erasmus Universiteit

Mentorschap Definitie: Volwassen mensen in een afhankelijke situatie Zelf niet meer in staat om (zorggerelateerde) beslissingen te nemen Benoeming door de Kantonrechter Onbekende termijn 2 opties: Mentoring door familielid of andere naasten Mentoring door vrijwilliger

Aanleiding Interessant onderzoeksterrein doordat: Onduidelijk is wat precies de commitment inhoudt Een van de sterkste inhoudelijke kenmerken van vrijwilligerswerk door de kantonrechter teniet wordt gedaan Onduidelijk is waar de waardering vandaan komt Onduidelijk is wat de relatie tussen mentor, collega mentor, Stichting Mentorschap en gementoreerde is Volgens de economische theorie er een basaal negatieve aanleiding tot aanstelling is

Vraagstelling Onderzoeksvragen Wat (de)motiveert mentorschap vrijwilligers (statisch en dynamisch)? Hoe kunnen mentorschap vrijwilligers geworven worden? Hoe kunnen mentorschap vrijwilligers behouden worden?

Literatuur Issues over mentorschap speelt in veel landen; Wetgeving Professional of vrijwilliger? Speelt in meerdere contexten Voornamelijk 1 op 1 relatie met doel: ontwikkeling/progressie Manager vs protégé Mentor vs jongeren Buddy vs ziek persoon (bv. AIDS) of kansarmen (voorbeeldfunctie) Weinig literatuur over mentoring zoals bedoeld in dit onderzoek Nog minder bekend over de rol van de vrijwilliger Bijvoorbeeld management, werving, behoud, motivatie etc

Onderzoeksmethode Enquête Likert schaal 1-7 (1=totaal oneens, 7=totaal eens) In kaart brengen van de functionele motivatie op basis van Clary et. al (2001): Sociaal, Waarden, Begrip, Bescherming, Carriere en Eigen waarde Discussiegroepen Inzicht en verdieping Focusgroepen Verdiepingslag

Resultaten enquete Algemeen Respons: 50% van de populatie Mannen: 45; Vrouwen: 63; Onbekend: 1 Meeste respondenten 55-plus 96,4 % opleiding genoten 62,1% hoger of wetenschappelijk is opgeleid

Resultaten enquete Volgorde van motiverende factoren (op schaal van 1-7): Waarden (5,58) Begrip (4,12) Eigen Waarde (3,45) Sociaal (2,78) Bescherming (1,99) Carrière (1,89)

Resultaten enquete Geslacht Nauwelijks verschil tussen mannen en vrouwen Wel opvallend: mannen scoren hoger op Sociaal (3,06) dan vrouwen (2,62) Leeftijd <35 scoort hoger op Carriere (2,60) dan 55+ (1,72) <35 en 36-55 scoren lager op Sociaal (1,80 en 2,00) dan gemiddeld (2,78) Opleiding LBO scoort scoort hoger op: Sociaal (3,44 t.o.v 2,78), Waarden (6,25 t.o.v 5,58) en Eigen waarde (4,73 t.o.v 3,45)

Serieuze bezoekwerker Serieuze belangenbehartiger Resultaten Focus- en Discussiegroepen Twee soorten mentor-vrijwilligers: Serieuze belangenbehartiger Serieuze bezoekwerker Serieuze bezoekwerker Serieuze belangenbehartiger Achtergrond Veelal zorgachtergrond Slechte ervaring zorg familielid Motivatie Mensen een eerbaar en gezellige tijd geven Vechten voor de goede zaak Manier Samenwerken Strijd Sociaal bezoek Ja Nee Slogan Geef iemand weer een stem Hier waak ik Werving Directe benadering Advertenties Wervingsboodschap “Liefde voor een mens” “Kom op voor uw medemens!”

Resultaten Focus- en Discussiegroepen Beloning vanuit het zorgsysteem van de client Beloning Respect Waardering Status Materiele Erkenning Ondersteuning Coordinator mentor X Familie Client X/0 Zorginstelling ? Directe verpleegkundigen Artsen Kantonrechter Derden X X

Conclusie Verschil mentor-vrijwilliger en reguliere vrijwillger: Andere relatie mentor-gementoreerde In matching speelt gementoreerde zelf (meestal) geen rol Mentor kan niet zomaar stoppen Motivatie: Waarden, Begrip en Eigen Waarde Geen motivatie of (ten minste) in mindere mate: Sociaal, Carriere en Bescherming

Conclusie Serieuze bezoekwerker vs serieuze belangenbehartiger Tweedeling mentoren leidt tot verschillende toegevoegde waarde en werving Werving andere groepen (Jongeren/Allochtonen) nauwelijks verschil Vrijwilliger zoekt intrinsieke beloningen: Beloning kan vanuit het zorgsysteem van de client komen Instelling positief Instelling negatief Bezoekwerk ++ -- Belangenbehartiging

Aanbeveling Maak minimaal twee verschillende wervingsboodschappen Match naar cliënt en naar instelling Creëer een beloning waar je zelf invloed op kan hebben Deskundigheidsbevordering is niet voor iedereen een beloning Kies voor een persoonlijke benadering om de ‘angst’ weg te nemen Sta achter je vrijwilliger Let op het dilemma van de protocolisering De toegevoegde waarde van de vrijwilliger is dat deze functioneert zonder verantwoordingslast De toegevoegde waarde voor de vrijwilliger is dat deze functioneert zonder hijgerige manager