Gezondheidseffecten van volkoren Andrea Werkman
Voedingsvoorlichting & volkoren Volkoren: een manier om de consument over vezel te informeren Vezel komt naar voren in vak koolhydraten en in regel 4 In voorlichting vooral over vezel: regel 4: veel groent, fruit en brood. Dan voor brood wel de volkorenversie bij voorkeur. En dus ook zo afgebeeld in de Schijf van Vijf. Verder liever de ongeraffineerde versies van allerhande andere vezelrijke bronnen: dan simpelweg meer stoffen binnen. Vooral vanwege de gunstige samenstelling van de voeding.
Vezelinname in Nederland VCP 2007-2010 Optimale vezelconsumptie 1-13 jaar: 15 tot 30 g/dag, vanaf 14 jaar: 30 - 40 g/dag Richtlijn vezelconsumptie (Gezondheidsraad, 2006)
Bronnen van vezel in Nederlandse voeding (%) VCP 2007-2010
Volkoren granen zitten barstensvol voedingsstoffen en vezel Vezels, zetmeel, eiwit, vitamines en mineralen, enzymen etc.
Volkoren VOLKOREN IS DUS MEER DAN VEZEL Veel verwante en verwarrende termen in literatuur: ‘whole grain’, ‘wild rice’, ‘whole foods’ Voor nu: ongeraffineerde granen/ voedingsmiddelen Wat weten we: niet alle gezondheidseffecten van volkoren zijn toe te schrijven aan voedingsvezel Volkoren bevat naast vezel immers ook veel andere bioactieve stoffen, lignanen, plantensterolen en –fenolen VOLKOREN IS DUS MEER DAN VEZEL
Voordelen van volkoren Volkoren: bron van nutriënten zoals ijzer, magnesium, selenium, B-vitamines en voedingsvezel. Genoeg volkoren helpt om voedingsstoffen binnen te krijgen. Volkoren met groter aandeel vezel hebben dan de voorkeur Dietary Guidelines, USA | http://health.gov/dietaryguidelines/dga2010/DietaryGuidelines2010.pdf
Maar welke gezondheidseffecten toe te schrijven aan volkoren? USA Beschermend effect op risico HVZ Matig (moderate) Verlaagd risico op krijgen van DM II Beperkt (limited) Inverse relatie volkorenconsumptie en lichaamsgewicht Voedingsvezel Optimale darmwerking Aangetoond Uit whole foods irt verlagen risico op HVZ, overgewicht en DM II Matig Dietary Guidelines, USA | http://health.gov/dietaryguidelines/dga2010/DietaryGuidelines2010.pdf
Maar welke gezondheidseffecten toe te schrijven aan volkoren? NL Verlaagd risico op krijgen van DM II Sterke aanwijzingen Voedingsvezel Verlagen risico op DM II Niet overtuigend aangetoond Preventie van overgewicht Van belang Risico op dikkedarmkanker Onvoldoende bewijs, m.u.v. fruitvezel Snelheid darmpassage, obstipatie Uit volkoren en fruit op verlagen risico op coronaire HZ Aanwijzingen, mogelijk andere routes Gezondheidsraad, 2006, Richtlijnen voor vezelconsumptie
gezondheid andere stoffen volkoren vezel + = Diabetes Coronaire HZ ? Overgewicht Obstipatie gezondheid
Conclusies Volkoren is meer dan vezel De gunstige bijdrage van volkoren an sich op de gezondheid is aanwezig, doch nog onvoldoende aangetoond. Geldt vooral voor verlagen risico diabetes mellitus type II. Promotie van volkoren draagt bij aan een betere nutriëntenvoorziening (voedingsvezel, micronutriënten en andere stoffen) en daarmee aan een gezonder voedingspatroon.
Dank voor uw aandacht Andrea Werkman werkman@voedingscentrum.nl