Cees de Heer Jan Kliest RIVM Moerdijk vanuit het perspectief van de risicobeoordelaar in beleidsondersteuning

RIVM en respons bij milieuongevallen Een RIVM inzet op verzoek van bijvoorbeeld: een lokale hulpdienst (brandweer/GHOR/GGD/milieudienst) bevoegd gezag (burgemeester/veiligheidsregio) In opdracht van de overheid: Ministerie van IenM Ministerie van VWS Inzet altijd ondersteunend! Communicatie via IenM en “bevoegd gezag”

RIVM in het BOT-mi RIVM is onderdeel van het Beleidsondersteunend Team milieu-incidenten (BOT-mi) van IenM In BOT-mi zijn verschillende organisaties vertegenwoordigd, zoals KNMI, RIKILT, nVWA en DCMR Gezamenlijk wordt informatie verzameld over mogelijke gevaren voor volksgezondheid en milieu

Vragen vanuit het bevoegd gezag bijvoorbeeld: Zijn er gevaarlijke stoffen vrijgekomen? Hoe hebben deze stoffen zich verspreid? Kunnen deze stoffen (gezondheids)schade en/of schade aan het milieu aanrichten? En is het nodig in dit gebied beschermende maatregelen te nemen ten aanzien van de bevolking en/of het milieu? Is er gezondheidsonderzoek nodig? 4

10 km grens

Veel monsters (>200), veel stoffen CO, NOx, SO2, HCl (lucht) 6 aldehyden en ketonen (lucht) 40 VOC (lucht) Dioxinen (lucht, gewas, veeg) 16 PAK’s (lucht, gewas, veeg) 25 Zware metalen en andere elementen (lucht, gewas, veeg)

Toetsen van analyseresultaten Normen/toetsingswaarden in lucht, water, gewas, bijvoorbeeld: Interventiewaarden Gevaarlijke Stoffen Productnormen voor gewas Achtergrondwaarden (benedenwinds, rest NL) Risicobeoordeling bij afwezigheid normen Acute blootstelling mensen bij inademing Consumptie van gewassen door mensen Consumptie van gras door vee (wintergras!) Uitschieters in meetwaarden

Gevaar voor de volksgezondheid? Conclusie op basis van beschikbare meetgegevens (lucht, gras, veeg): geen additioneel gezondheidsrisico Brokstukken?

Geen gevaar, toch onderzoek i.o.v. NOS journaal NOS geeft opdracht aan BK-groep voor bodemonderzoek BK-groep neemt monsters en meet op aluminium Dichtbij de brand veel Al, 60 km verderop veel minder In bovenlaag lage gehalten, op 30-50 cm hoge gehalten Conclusie: het komt van de brand, want er is geen andere bron en de concentratie neemt af met de afstand én het is al een heel eind uitgespoeld.

NOS: Veel aluminium in bodem bij Moerdijk Dus vette koppen NOS: Veel aluminium in bodem bij Moerdijk In de bodem ten noorden van Moerdijk zit veel meer aluminium dan normaal, blijkt uit metingen.

Maar……… Concentraties in bodem volstrekt normaal BK-groep niet op de hoogte verband klei/Alu Duingrond bevat weinig, poldergrond veel klei Verticaal transport Alu door bodemlaag van 30 cm duurt eeuwen Per m2 13 kg aluminiumoxide nodig. Voorraad bij chemie-pack genoeg voor 80 m2, terwijl volgens de NOS vele duizenden hectaren ernstig zouden zijn verontreinigd.

Dus… Goede organisatie nodig Veel op de plank maar elk incident is anders Veel monsters Uitbijters? Dilemma: kwaliteit vs snelheid