Zorgpad depressie De Spil, 16 mei 2013 Met medewerking van de stad Roeselare
Inhoud 1. Inleiding Dr. De Keyser 2. Zorgpad algemeen Dr. Snoeck 2.1 Waarom 2.2 Wat 2.3 Doel 2.3 Kenmerken 2.4 Voordelen 3. Zorgpad depressie Lisbeth 4. Screeningsinstrument PHQ-9 Lisbeth 5. Subsyndromale depressie Lisbeth 6. Matige depressie Delphine 7. Ernstige depressie Dr. Snoeck 8. Vervolg/toekomst Delphine 9. Vragen & bedenkingen Delphine
1. Inleiding Verwelkoming Zorgpad depressie Hoge prevalentie in eerste lijn Hoge morbiditeit en mortaliteit Detectie en behandeling schiet te kort Werkgroep deskundigheidsbevordering Vertegenwoordiging HA, ELP, psychiater, CAW, CGG/suïcidepreventiewerking Handvatten reiken aan de eerste lijn m.b.t. psychische klachten Opdracht ELP Bevorderen vroegdetectie en vroeginterventie via deskundigheids-bevordering Coach voor eerstelijnswerkers Belang huisarts Spilfiguur Vroegdetectie aan de toegangspoort Voorstelling sprekers
2. Zorgpad algemeen Waarom? Hoge prevalentie depressie in eerste lijn Hoge morbiditeit en mortaliteit Detectie en behandeling schiet tekort door Onvoldoende kennis van de symptomen bij pt en eerste lijn Gebrek aan samenwerking met de GGZ Te lange wachttijden GGZ Gebrek aan kennis en verspreiding van behandelrichtlijnen Te weinig psycho-educatie Geringe behandeltrouw Geen monitoring van de evolutie Bij comorbiditeit met somatische aandoeningen wordt depressie soms uit oog verloren
2. Zorgpad algemeen Wat? Bepaalt wie-doet-wat-wanneer-en-waarom als antwoord op de zorgvraag van de patiënt Ontwikkeld op basis van bestaande richtlijnen en beschikbare kennis om psychische problemen te diagnosticeren en te behandelen Methode om patiëntgerichte zorgprocessen transparant, gestandaardiseerd en geoptimaliseerd te maken en daardoor ook makkelijk op te volgen Interventie om de gemeenschappelijke besluitvorming en organisatie van een zorgproces voor een specifieke groep patiënten gedurende een gedefinieerd tijdskader te verwezenlijken Uitgaande van de principes van de stepped care en balanced care Stepped care: minimale zorg waar mogelijk, intensief waar noodzakelijk Balanced care: aanbieden zorg volgens beschikbaarheid en bij ernstige/chronische pathologie kunnen stappen worden overgeslaan Vereist coördinatie en monitoring van de klachten
Referentie:
2. Zorgpad algemeen Doel Het transmuraal verbeteren van de kwaliteit van de zorg op vlak van Resultaat verhogen van patiententevredenheid optimaliseren middelengebruik Samenwerkingsverbanden in de eerste lijn kunnen beschrijvingen/zorgpaden gebruiken voor optimalisatie van zorgproces en afstemming van de zorg met de tweede lijn (= brugfunctie) Vanuit art107 wordt expertise en personeel GGZ ingebracht in de eerste lijn om deze te ondersteunen in een model van collaborative care rond de biopsychosociale aanpak van de patiënt
2. Zorgpad algemeen Kenmerken? In elk zorgpad GGZ kunnen 4 stappen onderscheiden worden Zelfhulp Begeleide zelfhulp en groepsbehandelingen Kortdurende individuele therapie in eerste lijn Langdurende individuele therapie in 2de of 3de lijn en/of medicatie Er is ook aandacht voor psychosociale problemen Doorverwijzing naar CAW, OCMW, Sociaal huis, Kind&Gezin, GTB, Opvoedingsondersteuning, …
2. Zorgpad algemeen Voordelen? Expliciete vermelding van doelen en interventies gebaseerd op evidentie, best practice en patiënten verwachtingen Verbeterd communicatie tussen zorgverlener en patiënt Coördinatie van rollen/activiteiten binnen het zorgproces Documenteren, opvolgen en bijsturen afwijking/resultaat Identificeren van verantwoorde middelen
3. Zorgpad depressie Te bereiken via www.zorgpad-depressie.be Vertrekpunt: De pt. met vermoeden van depressie of onverklaarde lichamelijke klachten Screeningsvragenlijst PHQ-9 Aandachtspunten na afname Uitsluiting lichamelijke oorzaken of effecten medicatie Ernstige psychiatrische stoornissen uitsluiten + doorverwijzen Inschatting suïcidegevaar (zie linken) Afhankelijk van ernst depressie doorloop je enkele stappen binnen het principe van getrapte zorg Opvolging belangrijk onderdeel binnen het zorgpad Zorgpad is opgebouwd met links zodat interessante informatie onmiddellijk beschikbaar is voor hulpverlener en patiënt
4. Screeningsinstrument PHQ-9 PHQ = Patiënt Health Questionnaire Module PHQ-9 bevat 9 vragen over de ernst van depressie a.d.h.v. 9 DSM-IV criteria Eerste 2 vragen negatief = STOP afname Weinig interesse of plezier Neerslachtig, depressief of wanhopig voelen 9 items worden op 4-puntsschaal gescoord voor de afgelopen 2 weken Helemaal niet = 0 Meerdere dagen = 1 Meer dan helft van de dagen = 2 Bijna elke dag = 3 Totaalscore: de score op de 9 items bij elkaar op te tellen Hinder: invloed op het dagelijks functioneren bepalend voor doorverwijzing
5. Subsyndromale depressie Totaalscore: 0-11 + beperkte hinder Interventies door HA Erkenning en empathie door luisterend oor Folder ‘Fit in je hoofd’ Psycho-educatie Bibliotherapie Mogelijke interventies door ELP Indien nodig begeleide bibliotherapie of psycho-educatie Geen doorverwijzing naar 2de of 3de lijn nodig Opvolging Nieuwe afname PHQ-9 binnen 2 maanden Tussentijd afwachten met focus
6. Matige depressie Totaalscore: 12-19 + hinder Interventies door HA Idem ‘subsyndromaal’ Klachten concretiseren Op vraag van patiënt opstart medicatie Informatie doornemen en meegeven met patiënt m.b.t. Activatie Slaaphygiëne Beheersen van stress-inducerende factoren Mogelijke interventies door ELP (= generalistische benadering) Coping versterken Problem solving technieken aanleren Doorverwijzing binnen eerste lijn i.f.v. klacht Opvolging Nieuwe afname PHQ-9 binnen 3 weken
7. Ernstige depressie Totaalscore: 20-27 + grote hinder Interventies door HA Idem ‘subsyndromaal en matig’ Opstart medicatie Mogelijke interventies door ELP Motiveren tot hulpverlening Begeleide doorverwijzing Doorverwijzing binnen tweede of derde lijn i.f.v. klacht en ernst Bij acuut suïcidegevaar doorverwijzen naar: Suïcidepreventiewerking CGG Acuut mobiel team PAAZ Opvolging Nieuwe afname PHQ-9 binnen de week
8. Vervolg/toekomst Voorstelling zorgpad regio Ieper-Poperinge-Diksmuide Workshop ‘depressie’ Georganiseerd door ELP, psychiater, suïcidepreventiewerking CGG Largo Max. 10-12 deelnemers Regionaal +/- 2u ½ Inschrijving vooraan of via de website www.zorgpad-depressie.be Uitwerking zorgpad alcoholmisbruik en angst Voorstelling Zorgpad alcholmisbruik op 17/10/2013 Zorgpad angst Toekomst: groepsaanbod ‘In de put, uit de put’
9. Vragen & bedenkingen
Contactgegevens Dr. Snoeck piet.snoeck@skynet.be Delphine Van Hevele delphine@vanhevele.be Lisbeth Scherpereel lisbeth.scherpereel@hamwvl.be