1 Directieseminarie 2010 INSPIRATOREN EN BEGELEIDERS BINNEN EEN LERENDE ORGANISATIE De organisatie Broeders van Liefde als een perpetuum mobile Raf De Rycke Gedelegeerd bestuurder

2 “Wie geen verandering kan sturen, wordt door de verandering gestuurd” Inleiding  Situering binnen de leiderschapsfilosofie (Fundamenten 2000)  Dragers van waarden en visie (2004)  Begeesterde leiders (2007)  Inspiratoren en begeleiders binnen een lerende organisatie  Coachers van medewerkers  Kernelementen 3 de blokje  Dynamische organisatie  Beleid uitgaande van missie en in teamverband  Lerende organisatie  Broeders van Liefde als pionierende organisatie  Enkele begrippen  Creativiteit en innovatie  Vernieuwen en verbeteren  Dubbele dimensie van creativiteit  Structuur 1.Waarom veranderen? 2.Wat veranderen? 3.Hoe veranderen? 4.Wie moet zorgen voor de creatieve vonken ? 5.Lerende organisatie Conclusie

3 “In a time of rapid change the opportunities for improving, for getting results, are also changing rapidly. Things that were impossible or unnecessary yesterday suddenly become possible, and things that made great sense yesterday no longer make sense. We have to learn in our organizations what is needed to perform and to innovate” (Peter F. Drucker) Waarom veranderen?  Levenscyclus van een organisatie of dienst en leiderschapsstijl

4  Bedreigingen van een volwassen en succesvolle organisatie  Reputatie van not for profit organisaties  Verwachtingen vanuit verschillende hoeken (samenleving, overheid, markt, …)  Uitdagingen  Groot aantal, complex in een dynamische omgeving  Sectoroverstijgend en sectorspecifiek  Definitie innovatieve organisatie  Creëren van toegevoegde waarde  Verhogen van efficiëntie, effectiviteit en kwaliteit Waarom veranderen?

5 “Creativiteit zit altijd op of over het randje van het toelaatbare” (Rik Torfs) Wat veranderen?  Uiteenlopende innovatiemogelijkheden  Inhoudelijke innovaties  Product- of dienstinnovatie  Proces- en service-innovatie  Innovaties m.b.t. identiteit, ethische en maatschappelijke standpunten  Organisatorische innovaties  Logistieke innovaties  Bouwkundig-technisch  Andere innovaties (informatica, …)  Efficiëntie-innovatie  Vele uitdagingen zetten aan tot permanent experimenterende organisatie

6 “Leiderschap is de moed hebben om dingen te veranderen” (Luc De Bruyckere) Hoe veranderen?  Missie en kritische doelen als richtsnoer  Belemmerende factoren voor veranderingsmanagement  Overheidsregulering  Financiële druk met een “back to basic”-strategie  Klassieke weerstand tegen veranderingen  Metafoor van het zeilschipsyndroom  Bewerkstelligen van innovatie  Angst voor creatieve destructie (J. Schumpeter)  Stress  Omvang van de organisatie  Meest teleurstellende aspect van grote ondernemingen  Excellente ondernemingen

7  Actiegerichtheid via “in mootjes hakken”  Combinatie van incrementeel en radicaal veranderen  Uitdaging voor organisatie Broeders van Liefde  “Ontspannen-maar-strak”-principe, vrijheid in gebondenheid  Hoe aanzet geven tot verandering?  15-procentregel  Teamgerichte aanpak  Broeders van Liefde als teamorganisatie  Evenwicht tussen discipline en creativiteit  Metafoor van het bladerdek van het regenwoud Hoe veranderen? CreativiteitDiscipline StabiliteitBeweging

8 “Ik heb veel geleerd van mijn leermeesters, meer van mijn collega’s, maar het meest van mijn leerlingen” (Rabbi Judah in de Talmoed) Wie moet zorgen voor de creatieve vonken?  Metafoor van de gekookte kikker  Vlerick model

9  Kwaliteiten van inspirerende leiders  Is creatief zijn een vaardigheid of valt het aan te leren?  Medicijnen tegen veranderingsblindheid  Toepassingen op eigen organisatie  Raad van bestuur + centrale coördinatiestaf  Bestuursraden  Directies + staf  Kader en diensthoofden  Medewerkers  Breuklijnen in de organisatie voorkomen Wie moet zorgen voor de creatieve vonken?

10 “De beste lessen trekken we uit mislukkingen, niet uit successen” Lerende organisatie  Lerende organisatie of lerende medewerkers?  Conceptuele evolutie  Kenmerken van een lerende organisatie Organisatie A Organisatie B

11  Voorwaarden  Kennis verdelen en uitwisselen  Opslaan en beheren van informatie  Collectief leren  Denken in functie van de organisatie i.p.v. vanuit de eigen discipline of dienst  Aanleren en afleren Lerende organisatie

12  Leiderschap  Leider als inspirator en leermeester  Verantwoordelijkheid geven aan medewerkers  Medewerkers kansen bieden voor feedback en kritiek  Veilige omgeving creëren  Ontwikkelen van lerende cultuur  Zelfkennis en eigen fouten toegeven Lerende organisatie

13 Conclusie  Verband tussen leiderschap en inspireren van medewerkers  Traditie van innoverende organisatie continueren  Hulde aan stichter in het kader van het jubileumjaar 2010 “When the world is predictable you need smart people, but when the world is unpredictable you need adaptable people” (Henry Mintzberg)

14 Dank voor uw aandacht!!!