Ouderen als zorgdragers Ouderenparlement 26 april 2010 Antwerpen Kinderopvang

Grootouders en kleinkinderen Kleinkinderen = belangrijke bron van levensvreugde Verdwijnen van stereotiepe beelden: –Grootouders leven langer  kleinkinderen blijven hen langer kennen  meer en meer relatie tussen volwassenen –Meer jonge grootouders (nog niet altijd met pensioen )

Grootouders en kleinkinderen Steun/houvast voor kinderen en kleinkinderen tgv snelle maatschappelijke ontwikkelingen en wisselende eisen vd arbeidswereld Toenemende participatiegraad van vrouwen  opvang van kleinkinderen

Kinderopvang in Vlaanderen Kind en Gezin staat in voor regierol van kinderopvang Formele opvang = grote diversiteit : –opvang in kinderdagverblijf (crèche) –bij een onthaalouder –in de school Informele opvang = opvang door grootouders, familie, vrienden of kennissen en opvang in het thuismilieu van het kind (huispersoneel, au pair, babysit, …).

Kinderopvang in Vlaanderen Onderzoek uitgevoerd door het HIVA (KU Leuven), in het kader van het Steunpunt Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Het gebruik van kinderopvang in het Vlaams Gewest in de week van 1 februari bij kinderen van 3 maand tot 3 jaar (2009, , 2000) (Groep regelmatige gebruikers van opvang voor kinderen jonger dan 3 jaar)

Kinderopvang bij grootouders - Het gebruik - –Voor 22,4% van de kinderen jonger dan 3 jaar zijn de grootouders de belangrijkste opvangvorm (2009) –Aandeel van grootouders is gedaald 2002 : 34,3% 2004 : 31% - Het gebruik van de informele opvang (grootouders) gebeurt het meest door de middengroepen (mdlks beschikbaar inkomen =1700 en 3200 euro)

Kinderopvang bij grootouders - Het gebruik - Aandeel van grootouders is sterker gedaald binnen de groep van kansarme gezinnen (van 42,2% naar 23,8%) Ook allochtone gezinnen maken in vergelijking minder gebruik van kinderopvang bij grootouders dan de Belgische groep (16,6% tov 23,7%)

Kinderopvang bij grootouders - Het gebruik - 41,9% van de regelmatige gebruikers doet een beroep op een tweede opvanginstantie. Als we alle opvangvormen bekijken, ook de tweede en derde belangrijkste opvangvormen, dan blijkt dat grootouders een opvangfunctie vervullen voor 61,6% van de kinderen jonger dan 3 jaar. In 2004 was dit 56,2%. Als tweede opvangvorm komen grootouders in 2009 massaler in beeld dan in 2004 (82,9% tov minder dan 75%)

Kinderopvang bij grootouders - Het gebruik - Na 18 uur Vóór 7 uur Tijdens het weekend Tijdens de nacht Opvang voor maar enkele uren per week, wisselende dagen, dringende opvang Bij ziekte van het kind (64,4% van de grootouders die anders niet betrokken zijn, springen in) Atypische momenten

Kinderopvang bij grootouders - De beschikbaarheid - Voor 59,4% van de kinderen is minstens 1 grootouder dagelijks of enkele dagen per week beschikbaar Voor 43,2% = meerdere grootouders Vooral grootmoeder langs moeders zijde is het meest beschikbaar Hoe hoger de beschikbaarheid, hoe meer gebruik van informele opvang (grootouders) Voor 40,6%: geen enkele grootouder

Kinderopvang bij grootouders - De beschikbaarheid - 1). Grootouders zijn nog arbeidsactief ( in vergelijking met 2002 is vooral de groep arbeidsactieve grootmoeders sterk toegenomen- van 8,2% naar 27%) 2). Te ver wonen –Percentages voor allochtonen liggen hier hoger 3). Actief sociaal leven of wegens mantelzorg die ze opnemen 4). Kan het niet meer aan of is zelf hulpbehoevend

Kinderopvang bij grootouders - De keuze - Het kind vindt het plezant Er wordt rekening gehouden met de eigenhied en met het thuismilieu vh kind Soepele opvanguren Opvang van zieke kinderen mogelijk Opvang tijdens vakantie mogelijk Waarom wel?

Kinderopvang bij grootouders - De keuze - Afwezigheid van andere kinderen Crèche of onthaalouders is beter uitgerust Crèche of onthaalouder is dichter bij huis of op weg naar het werk Waarom niet?

Kinderopvang bij grootouders - Beoordeling kwaliteit - In vergelijking met andere opvangvormen krijgen grootouders een (iets) betere score voor : –Kindvriendelijkheid, de sfeer, rekening houden met de eigenheid van het kindje en nog andere opvoedkundige aspecten, behalve voor stimuleren van zelfstandigheid van het kindje –Verzorging –Dienstverleningsaspecten zoals sluitingsuur ‘s avonds, mogelijkheid tot opvang in vakantieperiodes en de prijs Kwaliteit : 77,5% zeer goed - 20,9 % goed

Kinderopvang bij grootouders - Beoordeling kwaliteit - Kinderen voelen zich beter bij grootouders dan bij begeleiders in crèche of bij onthaalouder Kind is ontspannen bij afscheid en afscheid verloopt vlot Kind voelt zich goed bij de activiteiten die gedaan worden. Kwaliteit : 77,5% zeer goed - 20,9 % goed

Kinderopvang bij grootouders -Alles op een rijtje - Bijna 60% van de kinderen jonger dan 3 jaar heeft minstens 1 grootouder beschikbaar voor regelmatige opvang. Grootouders zijn vaak zelf nog arbeidsactief. Grootouders treden minder vaak op als belangrijkste opvangvorm maar komen vooral als tweede opvangvorm in beeld

Grootouders zijn belangrijk als aanvulling bij de formele opvang, vooral bij opvang op atypische momenten Deze complementaire rol is toegenomen op 5 jaar tijd ( ). Ouders zijn zeer tevreden over de kwaliteit van de opvang die verleend wordt door grootouders. Kinderopvang bij grootouders -Alles op een rijtje -

Meest recente onderzoek: 2004 Kind & Gezin is niet enige speler inzake mogelijke opvangvormen Grootouders waren in 2004 nog belangrijkste opvangvorm maar aandeel was ook gedaald (van 43,1% in 2002 naar 35,1% in 2004) Opvang door en in de school volgde op de voet en aandeel van deze opvangvorm was sterk gestegen. Wat met kindjes ouder dan 3 jaar?