Presentatie Prof. Dr. Leo van Wissen Masterclass Krimp 1 juli 2011 Kennisnetwerk Krimp Noord Nederland (KKNN)

Bevolkings- ontwikkeling

Bevolkingsontwikkeling in Noord-Drenthe

Bevolkingsontwikkeling in Zuidoost-Drenthe

Bevolkingsontwikkeling in Zuidwest-Drenthe Bron: provincie Drenthe

Vergrijzing

Vergrijzing II Prognose ontwikkeling 65+ als percentage totale bevolking Bron: CBS Bewerking KKNN

25 tot 45 jaar

Gemiddelde leeftijd bevolking per kern (2009)

Prognose ontwikkeling bevolking gemeenten, absoluut en in % gem p/jr in

Prognose toename van het aantal inwoners per 1000 v.d. gem. bevolking in

Uitgelicht: gemeente Borger Odoorn geboorte-sterfte

Huishoudens- ontwikkeling

Prognose huishoudens naar type in Drenthe

Ontwikkeling huishoudenstypes Percentage groei in 2010 t.o.v Bron: CBS Bewerking KKNN

Huishoudensverdunning Niet personen, maar huishoudens vullen woningen Een gestage daling, maar dit houdt een keer op…

Uitgelicht: gemeente Borger-Odoorn huishoudens en bevolkingsontwikkeling Bron: Gem. Borger Odoorn Bewerking: KKNN

Migratie

Vertrek gemiddeld per jaar ( ) uit het Landelijk gebied naar Groningen Vanuit landelijk gebied naar de Stad Vooral 17 tot 25 jaar Voornamelijk vanwege studie Gevolg Minder jongeren (15-25 jaar) op platteland Groningen jongste gemeente NL Studie klaar, en dan?

Herkomst studenten HBO en WO

Saldo gemiddeld per jaar ( ) met de Stad Groningen Randstad Jongeren komen ook uit andere delen van Nederland Per saldo houdt Groningen jongeren over Overig regiogebied profiteert Landelijk gebied niet

Vertrek gemiddeld per jaar uit de Randstad naar Landelijk gebied Vanuit de Randstad naar Oost- Groningen en Landelijk Noord-Drenthe Vooral vanaf 50 jaar (Drenthenieren) Randstad

Migratiesaldo per leeftijdsgroep in Drenthe, gemiddeld per jaar in Een duidelijk beeld uit de afgelopen jaren is het vertrek van de jongeren (17-24 jaar) en een vestiging in de leeftijdsgroep van jaar

Uitgelicht: gemeente Borger Odoorn migratiebewegingen naar leeftijdscategorie (2010)

Uitgelicht: gemeente Borger Odoorn migratiesaldo naar leeftijd (2010) Aantallen

Uitgelicht: gemeente Borger Odoorn wie migreert waar naar toe? (2010)

Uitgelicht: gemeente Borger Odoorn De immigranten komen uit?(2010) percentage

Uitgelicht: gemeente Borger Odoorn De immigranten vestigen zich in de kern…?(2010)

Woningbouw

Toekomstige woningmarkt Belangrijkste factoren die de toekomstige woningmarkt beïnvloeden zijn: – Veranderende samenstelling van de bevolking (vergrijzing) – De ontwikkeling van het aantal huishoudens – Veranderende woonvoorkeuren die veranderen onder invloed van welvaartsontwikkelingen De huishoudensverdunning heeft in het hele onderzoeksgebied de afgelopen tien jaar doorgezet, maar deze ontwikkeling houdt een keer op Het gros van de mensen verhuist over korte afstand  De wetten van Ravenstein (1876)

Nieuwbouw en inwoners Vb: Nieuwbouw Kloosterveen (Assen), waar komen de bewoners vandaan? –67% uit Assen; –12% uit regio Groningen-Assen (voornamelijk uit Groningen, Noordenveld en Tynaarlo); –10% uit overige Drentse gemeenten

Arbeid

Aantal jarigenper 0-15 jarigen (2010) De arbeidsmarkt in Drenthe is relatief sterk vergrijsd Bron: CBS Bewerking: UWV

Potentiële beroepsbevolking naar leeftijd in Drenthe De afgelopen 10 jaar is vooral het aandeel 15 tot 45 jaar afgenomen en het aandeel 55+ toegenomen. De vergrijzing en ontgroening zijn iets sterker dan gemiddeld in Nederland

Werkenden (in loondienst) naar leeftijdsgroep in Drenthe Industrie, bouw, zorg en welzijn zijn sterker dan gemiddeld vergrijsd, en hebben een groter dan gemiddeld aandeel in de werkgelegenheid Vervoer, overheid en onderwijs zijn sterk vergrijsd vergeleken met Nederland

Pendel wonen-werk: de belangrijkste stromen 23% 27% 32% 33% 29% 54% 70%62% 70% van de arbeiders in Emmen, werkt ook in Emmen 58% Groningen Rest Nederland Zwolle Rest Nederland 11% 25% 21% 35% Bron: CBS Bewerking KKNN

Onderwijs

Ontwikkeling in het onderwijs: 0 t/m 4 jarigen

Ontwikkeling in het onderwijs: 4 t/m 12 jarigen

Ontwikkeling in het onderwijs: 13 t/m 17 jarigen

Zorg

Autoreistijd naar dichtstbijzijnde ziekenhuis

Zorg in demografisch perspectief Zorgvraag stijgt en verandert door demografische ontwikkelingen –Meer ouderenzorg –Minder kindergeneeskunde –Krimp beperkt de zorgvraaggroei maar in beperkte mate Zorgaanbod neemt af –Afname beroepsbevolking –Sterker in krimpgebieden

Zorg in maatschappelijk perspectief Zorgaanbod –Marktwerking dwingt tot efficiëntie en hogere kwaliteit –Specialisatie van zorgaanbieders –Ziekenhuizen geen all-service providers meer Zorgvraag –Veranderende leefstijlen zorgen voor andere zorgvraag (bv. Obesitas)

Voorzieningen

De relatie tussen een bepaald voorzieningenniveau en bevolkingsontwikkeling is complex Oorzaken voor verdwijnen overige voorzieningen zijn eerder: –Veranderend consumentengedrag (vraagzijde) –Schaalvergroting (aanbodzijde) Meerderheid mensen is mobiel, niet alle voorzieningen hoeven om de hoek te zitten Problemen ontstaan dus bij mensen die niet mobiel zijn Uit onderzoek in Zeeland (‘sociale staat van Zeeland’) blijkt dat alle kernen zonder basisschool bovengemiddeld scoren op de ervaren leefbaarheid (een verklaring kan zijn dat de ‘stress’ van het instandhouden van de school weg valt)

Einde Dank voor uw aandacht Vragen?