Individueel werken met kinderen en jongeren in het jeugdwelzijnswerk? Werken vanuit de vrije tijd van jongeren : een voorrecht Kadir Vardar, coördinator trajectbegeleider, Vzw Jong Jan Naert, Stafmedewerker, Vzw Jong

1. Historiek: Signalen van kinderen en jongeren die we bereiken 2. Trajectbegeleiding in de vrije tijd 1. Kader: trajectbegeleiding en LSCI 2. Inbedding in het jeugdwelzijnswerk 3. Op maat van de jongere 4. Enkele cijfers 3. Wat vinden jongeren belangrijk? 4. Organisatorische randvoorwaarden 5. Aanbevelingen

1. Signalen van kinderen en jongeren die we bereiken - Weinig opties (ruimte fysiek en mentaal, beperkt aanbod) - Weinig vertrouwen in maatschappelijke diensten en hulpverlening - Grote frustraties - Grote schuldigen (kinderen, jongeren, maar ook hun ouders)

1. Signalen van kinderen en jongeren die we bereiken - Labels die ze dragen - Vooroordelen ten aanzien van hen - Kwetsuren (uiten zich als frustratie) - Destructieve relaties - Loyauteit - Klimaat van nutteloosheid => tijd investeren in herstel van bindingen

1. Signalen van kinderen en jongeren die we bereiken - Via het vrijetijdsaanbod heel veel en diverse vragen naar jeugdwerkers - Werk, school, welzijn,… - Heel weinig maatschappelijke aangrijpingspunten voor deze jongeren, enorme noden aan laagdrempelig aanbod.

2. Trajectbegeleiding als antwoord: kader - Laagdrempelig - Aanwezig in de leefwereld van de jongeren - Connectie met jongeren en hun context - Echtheid, gelijkwaardigheid - De eerste insteek is niet hulpverlening an sich maar aanwezigheid, …

2. Trajectbegeleiding als antwoord: kader - Trajectbegeleiding als framework - Assessment: sterktes en verduidelijken van vragen van jongeren - Planning: samen met jongeren bekijken welke acties ondernomen moeten worden, meestal samen met jongeren - Directe interventies - Indirecte interventies: linking, advocacy & outreaching - Monitoring (bv. Bij doorverwijzing) - Evaluatie - Omgaan met crisissen bij jongeren: LSCI

2. Trajectbegeleiding als antwoord: inbedding - Tiener -en Jongerenwerkingen van vzw Jong: jaar - Concreet meedraaien in de werkingen van vzw Jong: 80% van hun tijd in de wijk en in de werking. - Aanwezigheid in het groepsaanbod van de werking: 40% - Individuele tijd die naar jongeren gaat: 60% - 20% team/admin. op de wijk en casusbespreking met het team trajectbegeleiding (tb’s + coach coördinator)

2. Trajectbegeleiding als antwoord: op maat - Luisteren naar de vragen van jongeren (= ook zorgfunctie!) - Enige voorwaarde: er is een vraag van de jongere - geen instapprocedure of intake - door manier van werken ook geen andere drempels, jongeren zijn al in de werking, de stap naar de trajectbegeleider is heel klein. - Samen met jongeren zoeken naar acties (bezoeken van diensten, gesprek met ouders, …) - = Mandaat van de jongere: geen actie zonder bespreking met de jongere - Geen vaste termijnen

2. Trajectbegeleiding als antwoord: enkele cijfers directe interventies tb per jaar - Tussen 5 en 10 intensievere begeleidingen per jaar - Werken op verschillende levensgebieden maar opvallend veel vragen rond: onderwijs, werk, psycho- sociaal welbevinden,… contacten met externe diensten (2011, 3 trajectbegeleiders) - Looptijd heel erg variabel (zelfs bij einde formele begeleiding is er nog steeds contact, maar niet zo intensief)

3. Wat vinden de jongeren belangrijk? - Band met de begeleiders - In hun wijk, in hun leefwereld, in hun jeugdhuis - Het groot respect vanuit de begeleider voor wat zij mee/aanbrengen en voor de diversiteit die ze meebrengen - Niet beoordelende, open houding van de begeleider (“ik kan alles zeggen bij hem” - Beschikbaarheid van de begeleider bij moeilijke momenten, kunnen een babbel doen! - = strookt met de aanpak!

2. Organisatorische randvoorwaarden - Voldoende voeling met kwetsbare kinderen en jongeren (= inbedding) - Duidelijke keuze voor individueel aanbod - Onmogelijk vanuit de visie van een ‘individueel schuldmodel’. - Ruimte en tijd om een dergelijk aanbod op maat te maken van de organisatie en de jongeren

2. Organisatorische randvoorwaarden = Lerende organisatie - Gebruik van theorievorming die start vanuit een integrale kijk op mensen (holistische benaderingen). Voorbeelden: LSCI, Circle of courage model, … - Jongeren telkens opnieuw leerkansen bieden - Model binnen de organisatie waarmaken dat groei opties oplevert! - Flexibiliteit en starten vanuit ervaringen aan de basis (en niet top-down!) - Zorg voor veldwerkers voorzien! = coaching, vorming, ondersteuning, casusoverleg,…

5. Aanbevelingen voor implementatie - De opbouw van banden met kinderen en jongeren in moeilijke situaties is geen randvoorwaarde, het is dé opdracht (formuleren als doelstelling). - Meer laagdrempelige en flexibele jeugdhulp op plekken waar kinderen en jongeren leven, leefwereldbenadering - Expertise erkennen waar ze zit, betekent loskomen van bekende paden (cfr. Toegankelijkheidsverhaal) - Positief vertrekpunt = er is een aanbod, er moet geen aanbod! - Zo flexibel mogelijk zijn: handelingsruimte zo groot mogelijk maken

?