Goed Bestuur bij schoolbesturen Primair Onderwijs Dr Edith Hooge Lector ‘School en Omgeving in de grote stad’ Hogeschool van Amsterdam Dr Marlies Honingh Universitair Docent Bestuurskunde Radboud Universiteit Nijmegen Werkconferentie PO-Raad 18 april 2012

Monitor Goed Bestuur in het primair onderwijs ‘2 e meting’ via digitale enquête najaar 2011; schoolbesturen en intern toezicht ‘1 e meting’ via digitale enquête najaar 2010; schoolbesturen

Respons in 2011 en 2010 Respons in 2011; 20% n= 244 schoolbesturen % n% N % éénpitters: 2746 % 2 – 10:3534 % 11 – 20:2314 % >20:146 Respons in 2010; 27% n= 332 schoolbesturen % n% N % éénpitters: 3946 % 2 – 10:3134 % 11 – 20:2013 % >20:107

Respons 2e en 1e meting 2011 % PC:3134 % openbaar:1813 % katholiek:1717 % alg.bijz.:1322 % anders (incl. combi) % PC:3329 % openbaar:2113 % katholiek:1614 % alg.bijz.:1517 % anders (incl. combi) 1527

Bestuursmodellen 7 % heeft Geen intern toezicht (was 28%) ; 39% hanteert RvT-model (was 22%); 37% heeft bestaand bestuursmodel (was 47%); 14% hanteert éénlaagsmodel; een orgaan met bestuurders en intern toezichthouders (was 4%).

RvT en one-tier groeien inhet PO

Omvang en intern toezicht (2011) Intern toezichtGeen intern toezicht Eénpitter86%14% Meerpitter97%3%

Percentage ouders in besturen (2011) Bestuur0% ouders 100% ouders Besturend N= 168 Eénpitter2044 Meerpitter747 Toezichthoudend N=76 Eénpitter2146 Meerpitter3319

Achtergrondkenmerken van de bestuurders : 79% is man 80 % is tussen de 40 en 59 jaar 21,7 % is jonger dan 40 jaar 11,2 % is 60 jaar of ouder 99% heeft Nederlandse achtergrond 89 % in de besturen (WO/ HBO opleiding) 28 % in de besturen Mbo-opleiding 17 % laagopgeleid (lager dan MBO)

Effecten van bestuursstijl en rolvastheid Toename uitvoerende stijl 3.3 Toename in rolvastheid van besturen 4.3 Rolvastheid van het bestuur volgens het interne toezicht 4.1 Uitvoerende stijl Sturen op kwaliteit Zicht op kwaliteit Bijdragen aan kwaliteit Rolvastheid

Taken van het intern toezicht 1.Toezichthoudende taak 2.Adviserende en meedenkende taak 3.Werkgeversrol

Intern toezicht heeft stappen gezet I: 52% van het intern toezicht verwerft zelf actief informatie en dat was 37% 82% van het interne toezicht hanteert een toetsingskader. Besturen rapporteren dat dit 67% is en dat was 39% 92% va de interne toezichthouders heeft de majeure besluiten die zij moet goedkeuren statutair of reglementair vastgelegd. Besturen rapporteren 87% en dat was 74%.

Intern toezicht heeft stappen gezet II: 49% van het interne toezicht hanteert criteria voor nevenfuncties van de bestuurders en dat was 38% 83 % van het interne toezicht benoemt de externe accountant. Het bestuur rapporteert 86% en dat was 83%

De effectiviteit van het interne toezicht I Het intern toezicht gaat niet op de stoel van het bestuur zitten ( 3.8,Cronbach’s alpha 0.77, Icmean 0.50) Positief effect van rolvastheid van bestuur en uitvoerende stijl. Negatief effect van bovenschools management

De effectiviteit van het interne toezicht II Het intern toezicht is goed opgewassen tegen het bestuur ( 3.6; Cronbach’s alpha 0.86;Icmean 0.52) Positief effect van uitvoerend bestuur, rolvastheid van het management en van het aantal scholen onder een bestuur.

Toekomstverwachtingen Een verdere stijging in aantal stichtingen en afname in het aantal verenigingen. Toename van besturen die de functie van intern toezicht instellen Verdere groei van twee modellen; RvT en éénlaagsmodel Sector moet rol van ouders adresseren Besturen worden (nog) kleiner

De code PO-raad Toename in gebruik van de code PO-raad 73%, was 50% Ben volledig bekend met deze code 3,9 Wij voldoen aan deze code 3,9 Waar we niet voldoen leggen we dat uit 3,5 Deze code geeft aan wat goed bestuur is 4,0 Deze code vind ik bruikbaar 3,8