27 april 2011 Gent Greet Draye Datum Locatie Publiek spreker

Vernieuwende handboeken voor het geschiedenisonderwijs Datum Vernieuwende handboeken voor het geschiedenisonderwijs 2e en 3e graad aso

Overzicht Ontstaan en resultaat Concept Didactische ondersteuning Troeven De methode in vogelvlucht

Ontstaan Passages is het resultaat van een intense samenwerking tussen: Auteurs Een team van experts Een leerkrachtengroep

Ontstaan De auteurs: Historici verbonden aan de K.U.Leuven Greet Draye (3e gr deel 1,2,3 / 3e j De middeleeuwen) Marleen Brock (3e gr deel 3 / 3e j De middeleeuwen) Camille Creyghton (3e gr deel 1,2) Sarah Verhaegen (3e gr deel 2)

Ontstaan Het team van experts: Wetenschappelijke commissie van academische historici: integratie nieuwste wetenschappelijke inzichten Prof. dr. Marnix Beyen (UA) Prof. dr. Idesbald Goddeeris (KUL) Prof. dr. Yves Segers (ICAG-KUL) Prof. dr. Henk de Smaele (UA)

Ontstaan Het team van experts: Wetenschappelijke commissie van academische historici: Prof. dr. Tom Verschaffel (KUL) Prof. dr. Tim Soens (UA) Prof. dr. Thérèse de Hemptinne (UGent) Prof. dr. Anne-Laure Van Bruaene (UGent) Prof. dr. Brigitte Meijns (KUL)

Ontstaan Leerkrachtengroep: Leerkrachten geschiedenis uit verschillende scholen en netten: Bijzondere aandacht voor de behoeftes van de lespraktijk Els Conix (Ursulinen Mechelen) Marit Gypen (Het Atheneum Vilvoorde) Anne Kohlbacher (BIM-SEM Mechelen) Koen Lagae (Sint-Pieterscollege Jette)

Ontstaan Leerkrachtengroep: Leerkrachten geschiedenis uit verschillende scholen en netten: Guy Putseys (SALCO Haasrode) Stijn van Kessel (Lyceum Antwerpen) Sara van Gucht (SJB Westmalle) Hannes Deryckere (Sint-Godelieve Lennik) Leen Bockaert (Hagelstein Sint-Katelijne-Waver)

Resultaat Passages 3e graad Passages 3e jaar Deel 1: De negentiende eeuw: 1815-1918 Deel 2: Het interbellum en de Tweede Wereldoorlog: 1918-1945 Deel 3: Na de Tweede Wereldoorlog: 1945-2001 Passages 3e jaar De middeleeuwen: 500-1500 Bruikbaar in de verschillende netten

Handboek De middeleeuwen: 500-1500

Concept Centrale plaats voor het verhaal Thematische opbouw Aansluiting bij recent wetenschappelijk onderzoek Bronnenmateriaal Niet-westerse samenlevingen Onderzoekshoofdstukken Begripshistorische aanpak Historisch denken

Concept: centrale plaats voor het verhaal Toegankelijke, prettig leesbare tekst Narratieve aanpak om verbeelding te prikkelen Aanscherpen talige competenties van de leerlingen Heldere lay-out: uitgebreide leestekst staat centraal

Concept: centrale plaats voor het verhaal

Concept: thematische opbouw Het handboek is opgebouwd rond vijf thema’s: Volk en macht Individu en gemeenschap Natuur Arbeid Oorlog

Concept: thematische opbouw – vb. thema

Concept: thematische opbouw De middeleeuwen beslaan een lange periode: Overzicht wordt bewaard a.h.v. een tijdbalk

Concept: thematische opbouw De middeleeuwen beslaan een lange periode: Overzicht wordt bewaard a.h.v. een tijdbalk Het boek start met een proloog: die doorloopt de middeleeuwen a.h.v. veranderingen in het landschap

Concept: thematische opbouw

Concept: thematische opbouw Per thema: chronologische volgorde: leerlingen doorlopen vijfmaal dezelfde historische periode, telkens vanuit een andere invalshoek Geen traditionele scheidslijnen tussen politieke, economische, culturele en sociale geschiedenis

Concept: thematische opbouw Kruisverwijzingen tussen hoofdstukken en thema’s: Verbanden tussen historische fenomenen worden duidelijk Eigen traject uitstippelen of chronologisch

Concept: aansluiting bij recent wetenschappelijk onderzoek Nieuwe onderwerpen, bijvoorbeeld het landschap in de middeleeuwen Onderwerpen worden anders bekeken, en clichés en stereotiepen doorprikt; de vroegmiddeleeuwse landbouw was bijvoorbeeld niet primitief Jongeren krijgen inzicht in hoe historici werken en maken kennis met het historisch debat

Concept: bronnenmateriaal Vernieuwende selectie van bronnen, citaten en cijfers uit de recente historische literatuur Beeldmateriaal van uitzonderlijke kwaliteit dat het leven in de middeleeuwen voor de leerlingen tastbaar maakt Bronnen zijn vertaald of hertaald Referenties bij al het bronnenmateriaal Heldere kaarten

Concept: niet-westerse samenlevingen Arabische samenleving

Concept: onderzoekshoofdstukken Kritisch omgaan met: Verschillende soorten bronnen Literatuur Actuele verschijningsvormen van geschiedenis (historische film, erfgoed) Individueel, kleine groep, klas

Concept: begripshistorische aanpak Aandacht voor begripsgeschiedenis Gelaagdheid en veranderlijkheid van de betekenis van begrippen leren aanvoelen Voorbeelden: ‘staat’, ‘tijd’, ‘kunst’, ‘wetenschap’ Begrippenregister

Concept: begripshistorische aanpak

Concept: historisch denken De leerlingen aanzetten tot historisch denken De liefde voor geschiedenis overbrengen

Didactische ondersteuning Optimale begeleiding: Korte leesteksten en hoofdstukken Raakpunten met de leefwereld van de leerlingen van het 3e jaar De geschiedenis van concreet naar abstract Ondersteuning in het boek: Tijdbalk Bibliografie Personenregister Begrippenregister

Didactische ondersteuning www.averbode.be/passagesplus Beveiligd via knooppunt Mogelijke jaarplanning Didactische ondersteuning bij elk hoofdstuk Verwerkingsvragen bij verhalende hoofdstukken Achtergrondinformatie en opdrachten bij de bronnen Extra lesmateriaal

Didactische ondersteuning www.averbode.be/passagesplus Antwoorden op de vragen uit de onderzoekshoofdstukken Schema als mogelijke kapstok voor samenvattingen Bordboek Vervangt een gedrukte handleiding

Troeven Prettig leesbare en begrijpelijke teksten Heldere lay-out en duidelijke structuur Aandacht voor de chronologie a.h.v. tijdbalk Kruisverwijzingen tussen hoofdstukken Keuzevrijheid: mogelijkheid tot uitwerken van eigen traject Onderzoekshoofdstukken over intrigerende kwesties Begripshistorische aanpak

De methode in vogelvlucht 3e jaar Handboek De middeleeuwen: 500-1500 € 24,95 Webabonnement (per school/per schooljaar) € 75,00 3e graad Handboek De negentiende eeuw : 1815-1918 € 26,00 Handboek Het interbellum en WO II: 1918-1945 € 16,50 Handboek Na WO II: 1945-2001 € 16,50 Webabonnement (per school/per schooljaar) € 95,00

Contact Voor meer informatie kunt u steeds terecht bij onze pedagogisch afgevaardigden: Steven Vlieghe Oost- en West-Vlaanderen, postnummers 1500 t.e.m. 1790 Tel. 0499 51 02 77         steven.vlieghe@verbode.be Martine Vanzurpele Limburg, Antwerpen, Vlaams-Brabant (uitgezonderd postnummers 1500 t.e.m. 1790), arrondissement Brussel Tel. 0478 27 51 12         martine.vanzurpele@verbode.be

27 april 2011 Gent Greet Draye Datum Locatie Publiek spreker