PAOG - SPSS cursus 26 augustus & 2 september 2013 HC1 – Inleiding SPSS PAOG SPSS cursus – afdeling epidemiologie, biostatistiek en HTA

Docenten Hans Groenewoud Department for Health Evidence Nelly Peer PAOG-SPSS HC 1

Leerdoelen Kennis hebben van de mogelijkheden in SPSS wat betreft databewerking, statistische analyse en presentatie van resultaten Data toegankelijk maken voor analyses in SPSS Diverse analyses uitvoeren met SPSS Gegevens presenteren (incl. grafische afbeeldingen met SPSS) PAOG-SPSS HC 1

Leermiddelen Blokboek Hoorcolleges Practica waarin je zelf oefent met SPSS 20 (in principe: groepjes van 2 - één PC per 2 personen) Responsiecolleges Website: http://ebh-webeducation.ruhosting.nl/PAOG SPSS/index.htm Bestanden cursus (gebruikte en gemaakte) Uitwerkingen van de opgaven Evaluatie PAOG-SPSS HC 1

IBM SPSS Statistics (version 20) SPSS staat voor: (S)tatistical (P)roducts (S)ervices and (S)olutions Vroeger: Software Package for the Social Sciences PAOG-SPSS HC 1

Vensters/windows in SPSS 20 Data editor Data view Variable view Syntax editor Output viewer PAOG-SPSS HC 1

Data editor: Data view PAOG-SPSS HC 1

Data editor: Data view Rij bevat gegevens van één persoon Kolom bevat kenmerken (lengte, gewicht, geslacht etc.) van de personen. Kolommen zijn variabelen. PAOG-SPSS HC 1

Data editor: Variable view PAOG-SPSS HC 1

Data editor: Variable view Rij bevat gegevens van één variabele Kolom bevat specifieke gegevens over de variabelen Variabele naam (Name) Variabele type (Type) Aantal tekens voor variabele (Width) Aantal decimalen (Decimals) Omschrijving (Label) Betekenis waarden (Values) Missings gedefinïeerd (Missing) Aantal kolommen (tekens) in data editor (columns) Weergave in kolom – links/gecentreerd/rechts (align) Meetniveau – scale/ordinaal/nominaal (Measure) een nominale variabele is een variabele waarvan de mogelijke waarden voor geen enkele rekenkundige operatie of vergelijking in aanmerking komen. een ordinale variabele is een variabele waarvan de waarden een inherente orderelatie hebben, maar zonder de garantie dat rekenkundige operaties zoals tellen of vermenigvuldigen zinvol zijn. een intervalvariable is een variabele waarvan de waarden niet alleen een inherente orderelatie hebben, maar waar ook de afstand tussen de waarden betekenis heeft is. Door dat laatste wordt tellen zinvol. De schaal heeft  echter slechts een arbitrair nulpunt, zodat vermenigvuldigen niet zinvol is. een ratiovariabele is een variabele waarvan de waarden een inherente orderelatie hebben, en bovendien op een schaal liggen waarop afstand tussen waarden meetbaar en vergelijkbaar is en   waarop het nulpunt niet arbitrair is. PAOG-SPSS HC 1

Type variabele string  tekst, ook wel alfa-numeriek datum  verschil van 2 datums uitrekenen numeriek  getal waar je mee kunt rekenen Numeric: SPSS neemt instellingen PC over Dot: komma decimaal scheidingsteken (ongeacht instellingen PC) Comma: punt decimaal scheidingsteken (ongeacht instellingen PC) Let dus op bij: Converteren strings naar numeriek Inlezen ASCII files PAOG-SPSS HC 1

Syntax editor en output viewer Bevat een programma – dit kun je zelf intypen of SPSS laten doen Dit programma voert opdrachten uit op inhoud data editor Voorbeelden van opdrachten: gemiddelden uitrekenen, grafieken maken, toetsen etc. Output viewer Bevat uitkomsten van het syntax programma / opdracht in data editor losgelaten op inhoud data editor De inhoud kan gekopieerd worden, bijvoorbeeld naar MS Word Hier gaan we zo mee spelen en later gestructureerd dingen uit leren. PAOG-SPSS HC 1

Bewaren inhoud windows Data editor naam.sav Syntax editor  naam.sps Output viewer  naam.spo (tot/met SPSS 15) naam.spv (vanaf SPSS 16) Naam = zelf te kiezen naam voor bestand PAOG-SPSS HC 1

Wat is belangrijk om te bewaren? In volgorde van belang: Inhoud Data window Inhoud Syntax window (Met deze twee is het eenvoudig om inhoud output viewer te reproduceren) Echter ook: Inhoud Output viewer (Indien handmatig bewerkt) PAOG-SPSS HC 1

De SPSS menu balk File: openen, bewaren, printen Edit: knippen, plakken, zoeken, toevoegen rij / kolom View: algemene weergave data, “toolbars” Data: selecteren, sorteren, structureren, bestanden samenvoegen Transform: berekenen, hercoderen Analyze: alle statistische bewerkingen Graphs: weergave gegevens in grafieken en figuren Utilities: informatie variabelen op overzichtelijke wijze Window: handig bij het wisselen tussen data, syntax en output windows Help: tutorial, statistics coach, command syntax reference, help topics Hier gaan we zo mee spelen en later gestructureerd dingen uit leren. PAOG-SPSS HC 1

Menubalk <File> (acties met bestanden) <new>: Nieuw bestand maken (data, syntax, output) <open>: Bestaand bestand ophalen (data, syntax, output) <open><data> importeren (allerlei: Excel, ASCII, etc.) <open database>: Importeren van: Dbase Access <save>: bewaren en exporteren <save as>: bewaren en exporteren Weight cases: in kruistabel (2*2), 4 situaties: iedere cel stelt een situatie voor. Je kunt dan 4 rijen maken in SPSS en deze rijen het gewicht geven van hoe vaak dit voorkomt. Later vanmiddag gaan jullie dit nog uitvoeren. Nu zal ik vooral verder ingaan op het samenvoegen van bestanden waarbij je cases uit 2 verschillende bestanden haalt. PAOG-SPSS HC 1

Importeren data bestanden in SPSS Twee mogelijkheden: <open database> <new query> <open> <data> Verstandig om controlestap in te bouwen Stap 1: Kijk naar de extensie van het bestand (.xls, dbf, .dat, .txt) met de verkenner Dubbelklik op het bestand om de inhoud te bekijken. ASCII-bestand (.txt, .dat) bekijken met notepad / wordpad Stap 2: Haal het bestand binnen op een van beide manieren Vergelijk inhoud data-editor met vorige stap PAOG-SPSS HC 1

Importeren data bestanden d.m.v. <open> <data> Zoek juiste formaat (.sav, .xls, dbf, .dat, .txt) Haal het bestand binnen Query die je helpt verschillende typen datafiles in te lezen (o.a. MS Excel of MS Access) <Open database> <New query> (ook maken selectie mogelijk) Importeren data bestanden d.m.v. <open database> PAOG-SPSS HC 1

Exporteren bestanden in SPSS <save as> Gewenste formaat kiezen (.por, .xls, .dbf, .dat, .txt …) Ook hier is weer van toepassing:  Vergelijk het oude en het nieuwe bestand om eventuele fouten/onvolkomenheden te ontdekken zodat je ze kunt verhelpen PAOG-SPSS HC 1

Menubalk <Data> (manipuleren data) <sort cases>: sorteren <transpose>: Variabelen worden cases, cases variabelen <restructure>: bestand herstructureren Geselecteerde cases worden variabelen Geselecteerde variabelen worden cases <merge cases>: samenvoegen – twee opties Add cases Add variables <split file>: analyses per subgroep <select cases>: analyse voor deel of random steekproef <weight cases>: rij / persoon telt N * mee. Handig voor analyse kruistabellen! Weight cases: in kruistabel (2*2), 4 situaties: iedere cel stelt een situatie voor. Je kunt dan 4 rijen maken in SPSS en deze rijen het gewicht geven van hoe vaak dit voorkomt. Later vanmiddag gaan jullie dit nog uitvoeren. Nu zal ik vooral verder ingaan op het samenvoegen van bestanden waarbij je cases uit 2 verschillende bestanden haalt. PAOG-SPSS HC 1

Bestanden samenvoegen – add cases Toepassen indien je bestanden met verschillende cases wil samenvoegen Nieuw bestand bevat: Gewenste selectie variabelen – standaard iig variabelen die hetzelfde zijn in beide sets (pairs) Aantal records = som van het aantal records uit de oorspronkelijke bestanden Spss snapt dat variabelen dezelfde zijn als de naam hetzelfde is! Als dit niet zo is kun je ook nog aangeven dat variabelen dezelfde inhoud hebben mbv “pair” in de procedure. PAOG-SPSS HC 1

Add cases Wanneer? Indien: Bestanden met dezelfde variabelen Bestanden met verschillende cases Nieuw bestand bevat: Dezelfde variabelen Aantal records is de som van het aantal records uit de oorspronkelijke bestanden PAOG-SPSS HC 1

Personen / records worden toegevoegd Add cases Bestand Een Bestand Twee Bestand Totaal Personen / records worden toegevoegd PAOG-SPSS HC 1

Add variables Bestand Een Bestand Twee Bestand Totaal Variabelen met verschillende namen naast elkaar Variabelen met dezelfde naam? PAOG-SPSS HC 1

Add variables Wanneer (in principe) Verschillende variabelen per bestand Verschillende én dezelfde cases Vereist: Key variabele waarop bestanden gekoppeld worden Moet in beide bestanden hetzelfde zijn (type, naam) Beide bestanden moeten gesorteerd zijn op key-variabele PAOG-SPSS HC 1

Voorbeeld: Add Variables (Bestanden met verschillende variabelen) Id m1 2 152 3 160 4 158 Id m2 3 162 4 157 5 145 Id m1 m2 2 152  3 160 162 4 158 157 5  145 PAOG-SPSS HC 1

Voorbeeld: Add Variables (Verschillende en dezelfde variabelen) Id m1 g 2 152 m 3 160 m 4 158 v Id m2 g 3 162 m 4 157 v 5 145 v Id m1 m2 g 2 152  m 3 160 162 m 4 158 157 v 5  145  PAOG-SPSS HC 1

Data manipulatie - restructure PAOG-SPSS HC 1

Restructure op identifiervariable Id (v2 variabel, v3 constant op Id) Oorspronkelijke bestand Id v2 v3 1 101 2 1 102 2 1 103 2 2 201 3 2 202 3 3 301 4 4 403 5 Nieuwe bestand Id v3 v2.1 v2.2 v2.3 1 2 101 102 103 2 3 201 202 • 3 4 301 • • 4 5 403 403 • PAOG-SPSS HC 1

Menubalk <Transform> (manipuleer variabelen) <compute>: maakt een nieuwe variabele te gebruiken als rekenmachine (BMI = gewicht/lengte2) ingewikkelde functies zoals het berekenen van het verschil van 2 datums (functiegroep “Date Arithmetic”) <recode> <into different variables> De optie <into same variables> bestaat ook maar dan verlies info. PAOG-SPSS HC 1

Menubalk <Analyze> (Analyseren) <Descriptive statistics>: beschrijvende statistiek Gemiddelde, sd, mediaan, percentielen kruistabellen <Compare means>: Gemiddelden vergelijken Gepaarde t-test T-test voor twee onafhankelijke groepen Enkelvoudige variantieanalyse <Correlate>: correlatiecoefficienten Pearson Spearman Weight cases: in kruistabel (2*2), 4 situaties: iedere cel stelt een situatie voor. Je kunt dan 4 rijen maken in SPSS en deze rijen het gewicht geven van hoe vaak dit voorkomt. Later vanmiddag gaan jullie dit nog uitvoeren. Nu zal ik vooral verder ingaan op het samenvoegen van bestanden waarbij je cases uit 2 verschillende bestanden haalt. PAOG-SPSS HC 1