Inclusief Hoger Onderwijs: het perspectief van docenten. Een kwalitatieve bevraging. Nathalie Heurckmans Steunpunt Inclusief Hoger Onderwijs (SIHO) Leen Thienpondt Steunpunt Inclusief Hoger Onderwijs (SIHO) 22 september

Het perspectief van docenten  Insider perspectief  Goede voorbeelden  Input voor verdere realisatie van inclusief hoger onderwijs ‘Op welke manier ervaren docenten inclusief hoger onderwijs?  12 docenten in hoger onderwijs in Vlaanderen  Semi-gestructureerde interviews 2

Insider perspectief docenten 4 hoofdthema’s:  Ervaringen met studenten met functiebeperking  Invloed op hun competenties als docent  Kennis en ervaring met het beleid en de diensten  Houding tov (aspecten van) inclusie in hoger onderwijs 3

Resultaten  Brede definitie  Diversiteit  Studenten met functiebeperking  Open houding en attitude t.o.v. studenten met functiebeperking 4

“Ik vind het cruciaal dat een student alle mogelijkheden krijgt die hij of zij nodig heeft.” “Ik vind het belangrijk om oog te hebben voor de verschillen tussen mensen.” 5

Resultaten  Wat met ‘ernstigere’ beperkingen?  Geen voordeel tov andere studenten  Geen ‘betutteling’ ongelijke behandeling is gerechtvaardigd om gelijke kansen te creëren 6

Ervaringen  Positief  Motivatie  Open communicatie en wederzijds begrip  Succeservaringen  Uitdaging om de manier van lesgeven en de inhoud van de lessen aan te passen aan de noden van de studenten 7

Ervaringen  Moeilijke ervaringen  Psychiatrische problematiek  Studenten die vroegtijdig stoppen (‘ de ondersteuning was niet voldoende voor hun behoeftes’) 8

Ervaringen  Moeilijke ervaringen:  Sommige docenten vinden het moeilijk om aandacht te schenken aan studenten met een functiebeperking omwille van de grote groepen studenten 9

Invloedsaspecten  Een andere functie naast lesgeven  Opleiding  Voorgaand werk  Eigen kind met functiebeperking  Hun karakter, attitude als persoon 10

Redelijke aanpassingen  Bereid om aanpassingen te maken (ook voor iedereen, UDL)  ‘Kleine inspanning’, ‘evident’, ‘deel van docent zijn’, ‘kan een extra inspanning zijn, maar is essentieel’, “We hebben een beleid hier tegenover, dus is het meer dan logisch dat we deze studenten ondersteunen.” 11

Redelijke aanpassingen  Soms is de ondersteuning enkel nodig tijdens de examens  Moeilijker voor psychiatrische functiebeperkingen en minder zichtbare beperkingen  Wisten niet wat te doen  Ook beleid wist niet wat te doen 12

Eigen ondersteuning van docenten  Reflecteren met collega’s  Studiedagen “Het helpt als ik kan reflecteren met collega’s. Welke soort van ondersteuning bieden zij? Werkte dat? Wat zijn hun ervaringen? …” 13

Invloed op competenties  Reflecteren over de pedagogische aanpak  Meer bewust zijn van hun lessen “Wat ik als positief ervaar is dat het u leert kijken naar de dingen die je anders evident vindt, die voor hen niet zo evident zijn. Dus een keer reflecteren, een keer bij de dingen stilstaan. Dan ben je wel bewust met uw leerstof bezig.” “Het doet mij creatiever zoeken naar agogische middelen en didactische mogelijkheden. Het is voor mij een verrijking.” 14

Invloed op persoon en attitude “Wat ik persoonlijk verrijkend vind, is dat ik altijd, op het einde van de rit, ervaar dat deze studenten niet anders zijn. Ik zie hen meer en meer als een student en niet als een persoon met een functiebeperking. Dat is een verrijking want het opent dikwijls veel mogelijkheden.” 15

Beleid  Positief  Communicatie en informatie over redelijke aanpassingen  Veel voorzieningen zijn vrij recent (soms ’ info ‘juist op tijd) 16

Behoeftes  Meer dan enkel praktische informatie:  Debat rond competenties  Informatie over functiebeperkingen  Feedback op geboden ondersteuning  Studiedagen, casus bespreking, getuigenissen van afgestudeerden 17

SIHO: contact SIHO Sint Jorisstraat Brugge wwww.siho.be