KMO Kompas 2013 Financieel en fiscaal dashboard van de Belgische kmo Jan Delcroix Tim Laurijssens 20 mei 2014

Deloitte Fiduciaire kent de kmo-wereld als geen ander Behoort tot Deloitte groep met unieke focus op familiale onderneming. Belgisch marktleider in accountancy, fiscaal-juridisch en financieel advies voor kmo’s: begeleidt en adviseert meer dan 5.000 familiale ondernemers en hun ondernemingen stelt 470 specialisten tewerk en ter beschikking van kmo-wereld heeft meer dan 75 jaar specifieke kmo-ervaring opgebouwd bedient kmo-markt vanuit 10 regionale multi-disciplinaire kantoren De accountant-belastingconsulent als vaste vertrouwenspersoon en dé toegang tot verschillende gespecialiseerde diensten. Unieke helicopterview en detailanalyses over Belgische kmo-wereld

Eerste studie die de totale impact van de crisis op de Belgische kmo in kaart brengt Vergelijkende studie van Belgische kmo-markt Beperkt tot exploitatievennootschappen Op basis van gegevens van circa 2.500 familiale kmo’s Eliminatie hoogste en laagste 3 % scores per kengetal Geen gemiddelden, wel mediaanwaarden (Q2) en kwartielen (benchmark)

Onze 9 kernratio’s Achter de schermen van het kmo kompas

Onze 9 sleutelratio’s Reëel eigen vermogen Reële solvabiliteit Financiële structuur & terugbetalingscapaciteit Reële solvabiliteit Reëel eigen vermogen Totaal vermogen Incl. quasi eigen vermogen = R/C en voorschotten van aandeelhouders en bestuurders Achter de schermen van het kmo kompas

Onze 9 sleutelratio’s Terugbetalingscapaciteit Financiële structuur & terugbetalingscapaciteit Terugbetalingscapaciteit Netto operationele cash flow Lange termijn schulden die binnen het jaar vervallen + netto intrest op vreemd vermogen (excl. intrest rekening-courant) Achter de schermen van het kmo kompas

Onze 9 sleutelratio’s Current ratio Liquiditeit & beheer van werkkapitaal Current ratio (Gecorrigeerde) vlottende activa (Gecorrigeerd) vreemd vermogen op korte termijn (excl. rekening-courant) Achter de schermen van het kmo kompas

Onze 9 sleutelratio’s Behoefte bedrijfskapitaal Liquiditeit & beheer van werkkapitaal Behoefte bedrijfskapitaal Bedrijfsopbrengsten (excl. rekening-courant) (excl. recuperatie sociale lasten) Achter de schermen van het kmo kompas

Onze 9 sleutelratio’s Reële toegevoegde waardemarge Toegevoegde waarde en arbeids- & kapitaalintensiteit Reële toegevoegde waardemarge Reële toegevoegde waarde Bedrijfsopbrengsten (excl. recuperatie sociale lasten, interimkosten & bestuurdersvergoedingen) (excl. recuperatie sociale lasten) Achter de schermen van het kmo kompas

Onze 9 sleutelratio’s Arbeidsintensiteit van de toegevoegde waarde Toegevoegde waarde en arbeids- & kapitaalsintensiteit Arbeidsintensiteit van de toegevoegde waarde Reële loonlast Reële toegevoegde waarde (incl. recuperatie sociale lasten, interimkosten & bestuurdersvergoedingen) (excl. recuperatie sociale lasten, interimkosten & bestuurdersvergoedingen) Enkel ondernemingen die personeel tewerkstellen! Achter de schermen van het kmo kompas

Operationeel rendement Onze 9 sleutelratio’s Rendement Operationeel rendement EBITDA Omzet Achter de schermen van het kmo kompas

Onze 9 sleutelratio’s Netto rendement Rendement Netto winst Reëel eigen vermogen (excl. netto intrestlast op R/C) Incl. quasi eigen vermogen = R/C en voorschotten van aandeelhouders en bestuurders Achter de schermen van het kmo kompas

Onze 9 sleutelratio’s ROCE (Return on Capital Employed) Rendement EBIT Reëel eigen vermogen + intrestdragend vreemd vermogen Incl. quasi eigen vermogen = R/C en voorschotten van aandeelhouders en bestuurders Achter de schermen van het kmo kompas

Belangrijkste conclusies KMO kompas 2013 Belangrijkste conclusies © 2014. For information, contact Deloitte Fiduciaire

Helft kmo’s ziet omzet dalen in 2012

2012 Kleinere omzetgroei – groter omzetverlies

Enkel dienstensector beperkt schade

Familiale kmo’s harder getroffen

Omzet per FTE daalt, behalve in dienstensector

Omzet per FTE grootst in kleine bedrijven

Aantal ondernemingen dat investeert historisch laag Q2 = 38.634 Q2 = 37.860 Q2 = 35.043 Q2 = 33.961 Q2 = 33.600 Q2 = 41.116

Rendement doorsnee kmo voor 2de jaar op rij onder druk Enkel dienstensector weet rendement te verbeteren EBITDA Omzet Operationeel rendement = Nettowinst + netto-intrestlast op rekening-courant Reëel eigen vermogen Netto financieel rendement = EBIT Reëel eigen vermogen + intrestdragend vreemd vermogen Return on capital employed =

4 op 5 winstgevende kmo’s betalen in 2012 belastingen Stijging met meer dan 5% t.o.v. 2010 en 2011 % berekend voor exploitatievennootschappen

Doorsnee kmo betaalt 26,7% vennootschapsbelasting op boekhoudkundige winst

Fiscale impact RSZ (63,7%) en vennootschapsbelasting (23,5% ) zijn goed voor 87% van fiscale druk RSZ daalt met 2,3% ten opzichte van 2011

1 op 2 kmo’s draagt meer dan 37% EBITDA af aan belastingen en RSZ (*) Na brutering met taksen opgenomen in de Fiscale impact

Fiscale impact bij kleine kmo’s gelijk aan helft loonmassa (*) Na eliminatie taksen opgenomen in de Fiscale impact (**) Loonmassa, excl. patronale RSZ

Nieuw wetgevend initiatief Roerende voorheffing op liquidatiebonus 10%  25% Steekproef: ondernemingen die potentieel in aanmerking komen voor deze maatregel Aantal ondernemingen gescreend: 100% Waarvan holding / management / patrimoniumvennootschap: 37% Waarvan in aanmerking komende reserves: ≥ 100.000 euro: 17% ondernemingen Wanneer? Voor 31.12.2013  Snel

Afbouw bancair vermogen als financieringsbron 1 op 3 exploitatievennootschappen doet geen beroep op bancair krediet

Sterkte Belgische kmo’s blijft eigen financieringsgraad

Kmo’s nog steeds 40% minder waard dan voor crisis

Bouw en industrie blijven waardeverlies opstapelen

Conclusies Helft kmo’s ziet omzet dalen in 2012 Slechts 31% familiale kmo’s werft personeel aan Aantal ondernemingen dat investeert historisch laag 1 op 2 kmo’s draagt meer dan 37% EBITDA af aan belastingen en RSZ Fiscale impact bij kleine kmo’s gelijk aan helft loonmassa Sterkte Belgische kmo’s blijft eigen financieringsgraad Kmo’s nog steeds 40% minder waard dan voor crisis

Neem ook een kijkje op onze website www.kmokompas.be

Working @ Deloitte Professional orientation Job Families Business, Operations & Technology Finance, Audit & Accounting Tax & Legal Jobs Strategy Consultant Financial Consultant Tax Consultant Business Process Consultant Auditor Legal Consultant Accountant Technology Consultant Accounting & Finance Professional Risk Consultant

Working @ Deloitte Who are we looking for? Someone who is … Eager to learn Team player & communicator Client-focused Analytical Flexible Innovative Proactive & entrepreneurial

Contacteer ons Kantoor Antwerpen Jan Delcroix Manager Lange Lozanastraat 270, 2018 Antwerpen + 32 3 800 89 25 jdelcroix@deloitte.com | www.deloitte-fiduciaire.be Tim Laurijssens Manager Lange Lozanastraat 270, 2018 Antwerpen + 32 14 40 19 67 tlaurijssens@deloitte.com | www.deloitte-fiduciaire.be © 2014. For information, contact Deloitte Fiduciaire

© 2014. For information, contact Deloitte Fiduciaire

*Een afdeling van Deloitte Accountancy BV o.v.v.e. CVBA. De inhoud en de lay-out van deze presentatie zijn de exclusieve eigendom van Deloitte Fiduciaire* (hierna “Deloitte”) en/of zijn medewerkers en worden beschermd door het auteursrecht en andere relevante intellectuele eigendomsrechtwetten en verdragen. Geen enkele reproductie in om het even welke vorm of via om het even welk medium is toegestaan zonder de uitdrukkelijke toestemming van Deloitte. Deze presentatie werd opgemaakt in algemene termen en men kan er dan ook voor specifieke situaties niet op steunen. Hoewel Deloitte de betrouwbaarheid van de gegeven informatie nagaat, is dergelijke informatie algemeen en kan Deloitte in geen geval aansprakelijk worden gesteld voor mogelijke fouten die kunnen optreden ten gevolge van het gebruik of de interpretatie van deze informatie zonder de bijstand van Deloitte. De informatie die in deze presentatie is vervat, is gebaseerd op de wet, reglementeringen, rechtspraak, concrete gevallen, rulings en andere bronnen die bestaan op het moment van de presentatie. Bijgevolg kunnen latere wijzigingen in of aan het voorgaande (waarvoor Deloitte geen verantwoordelijkheid draagt om de lezer/gebruiker ervan te informeren) leiden tot de ongeldigheid van de informatie vervat in de presentatie. Toepassing van de vervatte principes zal afhangen van de specifieke toepasselijke omstandigheden en we raden aan dat U professioneel advies vraagt vooraleer te handelen of u te onthouden van enige handeling op basis van de inhoud van deze presentatie. Deloitte zal de lezer/gebruiker graag bijstaan om hem te adviseren hoe de principes vervat in deze presentatie toe te passen in specifieke situaties. Deloitte aanvaardt geen zorgvuldigheidsplicht of aansprakelijkheid voor enig verlies veroorzaakt aan een persoon die handelt of die zich onthoudt van enige handeling als gevolg van enige informatie vervat in deze presentatie. *Een afdeling van Deloitte Accountancy BV o.v.v.e. CVBA. About Deloitte Deloitte refers to one or more of Deloitte Touche Tohmatsu Limited, a UK private company limited by guarantee (“DTTL”), its network of member firms, and their related entities. DTTL and each of its member firms are legally separate and independent entities. DTTL (also referred to as “Deloitte Global”) does not provide services to clients. Please see www.deloitte.com/about for a more detailed description of DTTL and its member firms. Deloitte provides audit, tax, consulting, and financial advisory services to public and private clients spanning multiple industries. With a globally connected network of member firms in more than 150 countries and territories, Deloitte brings world-class capabilities and high-quality service to clients, delivering the insights they need to address their most complex business challenges. Deloitte’s more than 200,000 professionals are committed to becoming the standard of excellence. © 2014. For information, contact Deloitte Fiduciaire