To protect the confidential and proprietary information included in this material, it may not be disclosed or provided to any third parties without the approval of Hewitt Associates LLC. Grensoverschrijdende pensioenfondsen - Een “inkijkje” in Europese markt Jacqueline Lommen Pensioenjuristen – 7 december 2010 – Utrecht

2 Agenda 1.De pensioenrichtlijn vanuit NL perspectief 2.De ideale vestigingsplaats voor een Europees pensioenfonds

3 API dossier – een drietrapsraket compromis Multi-OPF multi Ondernemings- PensioenFonds PPI Premie Pensioen- Instelling API Algemene PensioenInstelling  Volledig nieuw vehikel  Aanpassing Wet Financieel Toezicht Wft  Ministerie van Financiën  Strikt afgebakende scope  Doelgroep: buitenlandse ondernemingen  Bestaand pensioenfonds vehikel  Aanpassing Pensioenwet Pw  Ministerie van SZW  Beperkte scope  Doelgroep: Nederlandse ondernemingen  Nieuw vehikel ?  Aanpassing Pensioenfonds  Pw  Aanpassing PPI  Wft Fase I Fase III Fase II

4 “Open-end IORPs” – een paradigm shift in Nederland “Closed-end” IORP PPI is opgezet en is in eigendom van sociale partners / werkgever PPI wordt bestuurd door sociale partners / werkgever (Bestuursleden, strategie, financiering, etc.) PPI beheert alleen pensioenregelingen (producten) van de eigen onderneming en/of gelieerde partijen Vormgeving van pensioen regeling / product geheel naar eigen inzicht / maatwerk mogelijk Uitbesteding waar gewenst Transparante kostenstructuur; voordelen vloeien terug naar sociale partners / werkgever “Open-end” IORP PPI is opgezet en is in eigendom van derden, veelal een financiële dienstverlener PPI wordt bestuurd door derden (Bestuursleden, strategie, financieringsstructuur, etc.); geen directe inspraak van klanten / betrokkenen PPI beheert regelingen (producten) van diverse partijen, eventueel ring-fenced. Standaard product (gebundeld, of-the- shelff) Gemak Uitvoering door derde partij; ‘gedwongen’ winkelnering Minder transparante kostenstructuur; voordelen vloeien deels naar derden

5 Praktijkvoorbeelden – gerelateerd aan Nederland Niet-Nederlandse multinational – vestiging in Nederland Business case: combineren lokale DB / DC regelingen, stapsgewijs Home country: Belgium (OFP) / Luxemburgse ASSEP / Ierse mastertrust Driver: M&A (ring-fencing), governance, funding flexibility, local restrictions Nederlandse multinational Business case: combineren lokale DB / DC regelingen, stapsgewijs (excl NL regeling) Home state: Netherlands (PPI) Driver: governance Nederlands pensioenfonds Business case: transformeren NL pensioenfonds, buitenlandse expansie Home state: Netherlands (PPI) Driver: reeds DC regeling in Nederland (governance, FTK) Nederlandse en buitenlandse financiële dienstverlener Business case: opzetten IORP dochter Home state: Netherlands (PPI) Driver: new business opportunities

6 Agenda 1.De pensioenrichtlijn vanuit NL perspectief 2.De ideale vestigingsplaats voor een Europees pensioenfonds

7 Marktontwikkelingen CEIOPS survey 78 grensoverschrijdende IORPs medio 2010 Regelingen uit 23 landen worden in buitenland beheerd Bron: CEIOPS: “2009 Report on Market Developments”, 10/2009 Een tiental “True IORPS” Bewustzijn van mogelijkheden, kennis en ervaring groeit snel

8 Ierland (“DC master trust”) Angelsaksische regio (VK, VS) contractrecht DC focus asset pooling focus België (“OFP”) Continentaal Europese regio DB focus integrale pensioenoplossingen checks & balances governance Luxemburg (3 vehikels): Brede geografische regio DB / DC financiële “hub” financiële dienstverleners Liechtenstein (“PFA”): Duitstalige regio (DE, CH, AT, IT, SCAN) DB en DC focus breed en flexibel vehikel nieuwe reputatie Nederland (“PPI”): Brede geografische basis DC focus vehikel met beperkte scope Nederland Pensioenland Positionering van Nederland in Europese markt

9 IORP location – selection criteria Financial requirements: Funding flexibility (technical provisions, security mechanisms) Ring-fencing Taxation IORP Governance: Founders (any party?), legal form (profitable/non-profitable?), Board composition (paritarian?) Flexibility governance model (Social committees) Scope: Kind of schemes Risk-bearing (Art. 17 IORP) Investment restrictions Others e.g. kind of clients, outsourcing, minimum size, etc. Footprint company: Location headoffice Main local pension schemes / main stakeholders / drivers Other: Support authorities / supervisory approach pension experience / pension knowledge

10 Comparison* local IORP vehicles IRLULIBEDENL TrustASSEPSEPCAVCAAPFA pfOFPPFondsPKassePfondsPPI Gover- nance Scope Finance “Nature” pension institute Pens inst invest fund insurerpension institute insurerpension institute invest fund Support * Orange: additional restrictions on top of IORP Directive requirements

11 “De API is een no-brainer”: iets meer detail PensioenfondsMulti OPFPPIAPI / IORP Bestuurparitair flexibel Eigendom sociale partners flexibel Rechtsvorm“Stichting” flexibel Regelingen“alle” (niet echt geschikt voor DC) “alle” (alleen voor NL regelingen) “alle” (in NL alleen DC) alle Domeinbeperkt (domein) beperkt (alleen NL) flexibel Biometrische risico’s flexibel verbodenflexibel Ring-fencingverbodenflexibel Financiering (technisch ) FTK n.v.t.IORP2 ?? Financiering (methode) ex-ante wet n.v.t.ex-post/ante discretionair Oranje kleur: additionele vereisten in aanvullling op Europese pensioenrichtlijn

12 Hewitt Associates Pan-European Pensions Team Tel Mobile

13 Bijlagen

14 Europees pensioenfonds – IORP IORP* Pensioeninstelling (financieringsvehikel, juridische entiteit) Pensionregeling A Pensioenregeling B Pensioenregeling C Gereguleerd door het sociaal en arbeidsrecht van het land van oorsprong van pensioenregeling(en) (“Host countries”) Gereguleerd door de (financiële) wetgeving van het land van vestiging van de pensioeninstelling (“Home country”) Pensioenrichtlijn Één toezichthouder Sociaal comite PPI Bestuur IORP*: Institution for Occupational Retirement Provisions Ring-fencing

15 NL BEVK Onderneming A Pension pooling (IORPs) Dochterondernemingen Pensioenfonds Pensioenvermogen Beleggingsportefeuilles Asset pooling (UCITS) Risk pooling Pension pooling – asset pooling – risk pooling

16 Meer “grip and control” (IFRS, compliance, IORP2) geïntegreerd risicobeleid operationeel overzicht verminderd tijdsbeslag financierings structuur Cost savings (één Europees pensioenfonds) “Single reporting” minder providers en interfaces belasting voordelen “Internal branding” (“common look/feel”, gelijkwaardigheid) Pensioenvoorziening voor mobiele werknemers “Framework for implementing change” (in Europa) Efficiency voordelen (schaalvoordelen) beleggings performance administratie hub(s) toegang tot “quality resources” vermijden lokale restricties Flexibiliteit: Eigenheid van bestaande situatie continueren (bv. inhoud regelingen blijft ongewijzigd, Solidariteitskring blijft gelijk, Communicatie in Nederlands, Zeggenschap blijft intact etc.) Drijfveren opzetten Europees pensioenfonds M&A transacties en desinvesteringen HRM / IEB manager CFO / CRO Deelnemers

17 Technische voorzieningen Activa Eigen vermogen Solvabiliteitsbuffers Activa Extra activa Nationaal garantiestelsel Sponsor garantie Zekerheids mechanismen Balans van een pensioenfonds 100% 105% Financieringsraamwerk DB regelingen “Fully funded” 1. Funding verschillen in TV 2. Funding flexibiliteit 3. Funding synergiën