Visie OPF op Goed Pensioenfonds Bestuur 28 september 2004 Jeroen Steenvoorden Nieuwegein’s Business Center Vereniging voor Pensioenrecht

Algemene roep om transparantie Boekhoudschandalen Code Tabaksblat Algemene maatschappelijke behoefte verwoord door: Media Politici Toezichthouder Allerlei sectoren ook pensioenenfondsen niet omdat er misstanden zijn bewezen Stichting voor Ondernemingspensioenfondsen

Is er dan nu niets geregeld? Wetgever PSW Samenstelling Medezeggenschap 4-ogenprincipe Toezichthouder ABTN Deskundigheidsplan Integriteittoets AFM uitbestedingsrichtlijnen Pensioenkoepel Gedragscode Themadagen Introductiecursus ……………. Stichting voor Ondernemingspensioenfondsen

Stichting voor Ondernemingspensioenfondsen Pro-actieve actie OPF Beslissing om met set aanbevelingen te maken Oktober 2003 Start werkgroep Oproep staatssecretaris November 2003 Afstemming met achterban Maart/april 2004 Vaststelling & publicatie April 2004 Stichting voor Ondernemingspensioenfondsen

Stichting voor Ondernemingspensioenfondsen Waarom aanbevelingen.. Bestuur van een pensioenfonds is autonoom en dat geeft extra druk op verantwoordelijkheid en het afleggen van verantwoording Zelfregulering boven wetgeving Betere aansluiting bij praktijk Sneller aan te passen….. Staan open voor veranderingen/verzwaringen Absoluut niet vrijblijvend! Jaarverslag Do it, try it, fix it … Stichting voor Ondernemingspensioenfondsen

Oproep aan ondernemingspensioenfondsen hun bestuurlijke praktijk te evalueren waar nodig aan te passen verantwoording af te leggen 24 aanbevelingen Dwingen tot zelfreflectie Invulling in eigen context opf-en zijn al goed aan de slag Stichting voor Ondernemingspensioenfondsen

Stichting voor Ondernemingspensioenfondsen 24 aanbevelingen Uitgangspunten Openheid Eerlijkheid Verantwoordelijkheid Verantwoording afleggen Indeling aanbevelingen Randvoorwaarden/uitgangspunten Bestuur Organisatie/uitvoering Communicatie Evaluatie/beoordeling Stichting voor Ondernemingspensioenfondsen

De verschillen ….

Concept VB Code Pension Fund Governance geënt op “Code Tabaksblat” Belangrijke elementen: alle pensioenfondsen kunnen code naleven vertegenwoordigers werkn. en werkg. org. = bestuur bestuur legt verantwoording af aan College van Belanghebbenden (CvB) CvB: werkgevers/werknemers/gepensioneerden/slapers CvB houdt toezicht op bestuur / ontslaat zo nodig deskundigheidseisen CvB governance ext. accountant en ext. actuaris Beleggingen en audit commissie Stichting voor Ondernemingspensioenfondsen

Verschil OPF / VB insteek OPF laat pensioenfonds voor invulling van de aanbevelingen vrij VB kiest voor een meer gedetailleerd “recept” Stichting voor Ondernemingspensioenfondsen

principes Uitwerking ( vrijheid vanwege diversiteit) Stichting voor Ondernemingspensioenfondsen

Enkele verschillen Rapport A&O – B&C vs aanbevelingen OPF nieuw: Intern Toezicht verantwoording afleggen: mét vergaande consequenties anders: structuur is gegeven verplicht openbaar beleggingsstatuut Stichting voor Ondernemingspensioenfondsen

Cultuur en niet structuur bepaalt succes Goed Pensioenfonds Bestuur Aangrijppunten organisatieverandering: Systems and procedures work and structures People Bron: Charles Handy, Understanding Organizations Stichting voor Ondernemingspensioenfondsen

Ontwikkelingen cq trends in Pension Fund Governance

Panacee voor alle kwalen …. Medezeggen- schap Staatsen Communicatie Naar deelnemers Deskundigheid Toezicht Dekkings- graad ? Stichting voor Ondernemingspensioenfondsen

Maar ook bijwerkingen …….

Doornemen PFG bijsluiter …. Bron: Verbond van Verzekeraars, januari 2002 Stichting voor Ondernemingspensioenfondsen

Afhaken van de Werkgever Doorbreking solidariteit Bij opf-en wordt momenteel meer dan 90% van premie betaald door werkgever… De risico’s voor werkgever nemen toe De zeggenschap wordt minder Versterkt trend naar DC Stichting voor Ondernemingspensioenfondsen

Verstoring van de marktordening Versnelde shake out in OPF markt Alternatieven: Bedrijfstak indien gedispenseerd (uitzonderingen) Verzekerde regeling (meerderheid) Minder zeggenschap Minder transparantie Voor alle werknemers zelfde niveau governance is onredelijke eis als er geen alternatief is Stichting voor Ondernemingspensioenfondsen

Vertraging besluitvorming… Meer tijd nodig Meer doorlooptijd Meer vergaderingen Meer kans op verschil van inzicht Verlamming besluitvorming Meer processen Dubbel toezicht Lastiger om bestuursleden te vinden …. Stichting voor Ondernemingspensioenfondsen

Wegsturen bestuur helpt niet …. Zeer hoge drempel ¾ eis … 3 partijen nodig Wg + Wn + gepensioneerden Nieuw besuur Party-line…. Werkgevers Werknemers Stichting voor Ondernemingspensioenfondsen

Opblazen convenant Medezeggenschap STAR-CSO 85% van de opf-en heeft vorm van medezeggenschap 57% bestuursdeelname 29% deelnemersraad 14% beide Bestuursdeelname is favoriet 71% Minder complexiteit Meer zeggenschap Stichting voor Ondernemingspensioenfondsen

Intern toezicht

Stichting voor Ondernemingspensioenfondsen Rollen bestuurder Beleidsbepaler Soms uitvoerder Controleur In de praktijk uitvoering vaak uitbesteed aan: Directie pensioenfonds grote pensioenfondsen Externe uitvoerder kleinere pensioenfondsen In de praktijk splitsingen in het bestuur Algemeen en Dagelijks bestuur Commissies, bijvoorbeeld voor beleggingen Stichting voor Ondernemingspensioenfondsen

Huidige Check & Balances - Raad van Commissarissen - Ministerie van SZW + MvF - Bank- en Pensioenraad Toezichthouder - Deelnemersraden - Bestuur op directeur fonds fonds fonds Accountants & actuarissen interne uitvoerder directeur Externe Uitvoerder Externe Uitvoerder Raad van Commissarissen Toezichthouders Stichting voor Ondernemingspensioenfondsen

RvC : is stapelen toezicht - Raad van Commissarissen - Ministerie van SZW + MvF - Bank- en Pensioenraad Toezichthouder RvC RvC RvC - Deelnemersraden - Bestuur op directeur fonds fonds fonds interne uitvoerder Accountants & actuarissen directeur Externe Uitvoerder Externe Uitvoerder Raad van Commissarissen Toezichthouders Stichting voor Ondernemingspensioenfondsen

Stichting voor Ondernemingspensioenfondsen Hoe verder? rapport is aangeboden door SZW aan de STAR De Geus wil binnen twee maanden plan van aanpak STAR dient SZW van advies (met inschakeling van de pensioenkoepels) OPF ondersteunt pogingen om te komen tot een gemeenschappelijk standpunt van de sector en is bereid eigen aanbevelingen waar nodig aan te passen Stichting voor Ondernemingspensioenfondsen