Biologische Landbouw R. Jongeneel Course: Kennis van Landbouwpolitiek AEP February 2005

Overzicht Achtergrond – Ontwikkeling – Paradigma Productie: input/output Marketing/vraag Landbouwbeleid

Ontwikkeling Nederlandse Landbouw

Achtergrond Wetenschap en techniek (vertechnisering) Economie, agronomie, en waarden Cultuur-kritiek & maatschappijkritiek Voorbeeldvisies – Jan Douwe van der Ploeg (soc) – Michiel Korthals (eth) – Egbert Schuurman (fil.)

Achtergrond Alternatief landbouwsysteem – Duurz.bodemgebruik, water – Gebruik hernieuwbare (locale) hulpbronnen – Hoge eisen dierenwelzijn – Biodiversiteit bevorderend – Bevorderd “groene” landbouw (landsch., werkgelh.) Gebruik van natuurvriendelijke systemen bij bestrijding ziekten/plagen, dierziekten (bep.kunstmest, chem.bestrijdingsmiddl., antibiotica, etc.

Achtergrond Voedselschandalen & industrieëel landbouw-model (ander paradigma?/correctie?) Aandeel biologische landbouw (in areaal) in NL 1% (1998) Gemiddelde groei (93-98) 16.1% p.j. Gemiddelde groei (97-99) winkelomzet 17% p.j. Verdeling: 42% veeh, 24% akk., 24% tuinb. Resultaat: biol.melkveehouderij hogere winst

Achtergrond EU beeld: hoge groei vanuit lage startpositie

Productie: input/output Agronomische /econ. productiefunctie Intensiteit & milieubelasting Traditionele ecologisering – Beleid op inputs (kunstm, bestr.mdl., veedichth.) – Cross compliance (MTR) – Markt-gestuurd: labeling Biol.landbouw => altern.prod.fcie.(techniek)

Productiefunctie (econ.kanttekeningen Koning) output Input Prod fcie Biologisch?

Marketing/vraag Prijsvergelijking => bio-premie

Marketing/vraag Bio is en blijft niche-markt Profilering blijft wezenlijk probleem Prijs-premie (+56%) hoog in relatie tot ervaren meerwaarde Spanning tussen gangbaar en biologisch: concurrentie van claims Supermarkten (CBL tendens tot bio bij lage prijsverschillen)

Landbouwbeleid Verordening (EEG) nr. 2092/91(planten) – Minimale omschakelingstermijn (2-3jr) Verordening (EG) nr.1804/1999 – Productie, etikettering, inspectie (dieren) – Eisen direvoeders, gg-vrij, welzijn, ziekteprev. Verordeningen regelen ook invoer uit derde landen (EU erkenning als equivalent)

Landbouwbeleid Biologische landbouw logo (Ecie, maart 2000) – Tenminste 95% van ingr. op biol.wijze gepr. – Product voldoet aan voorschriften off.controle regl. – Product draagt naam van producent/bereider/verkoper en naam of code van controleorgaan Actieplan voor biol.voedselen biol.landbouw (Commissie, 2004, definitief plan)

Landbouwbeleid Knelpunten Niet optimaal functionerende keten Onderscheidend zijn & consumentenvertrouwen (etikettering, …) Gebrek aan kennis en kennisverspreiding

Landbouwbeleid NL: vraaggerichte benadering (markt nr.1) Ambitie: 2004, 5% en 2010, 10% (Biolmarktwin nota) Uitvoeren EU beleid + tijdelijke interventies Speerpunten – Professionaliseren van vraaggerichte ketens (Taskforce Marktontwikkeling, CBL, LTO, Biologica) – Voorlichting en communicatieplan – Faciliteren ketengarantiesystemeen (faciliterend) – Ketensluiting (aanjager) – Kennisontwikkeling & verspreiding (onderwijs&onderz.(10%)) – Harmonisatie internationale wet- en regelgeving Overig fiscaal (VAMIL, EIA, MIA, DOA), btw, arb.pool

Landbouwbeleid (internationaal) IFOAM, FAO, UNCTAD Actief mbt harmonisatie 56 landen hebben enige regelgeving 32 landen vrij volledige regelgeving EU, VS en Japan uitvoerige regelgeving Geen algemene erkenning van elkaars regels (EU erkent VS regels niet)

Thank you